Absencja chorobowa w 2020 r.

W 2020 roku wystawiono 24,2 mln zwolnień lekarskich z czego 1,5 mln wystawiono z powodu zaburzeń psychicznych. Ubiegły rok to też czas pojawienia się COVID-19. Jaki był wpływ pandemii na absencję chorobową oraz jakie były najczęstsze powody wystawiania zwolnień lekarskich możemy znaleźć w opublikowanym przez ZUS raporcie o absencji chorobowej w 2020 r.

Zaświadczenie lekarskie jest jedynym dowodem potwierdzającym niezdolność pracownika do pracy z powodu choroby. Zaświadczenie wystawiane jest w formie elektronicznej (gdy jego wystawienie  nie jest możliwe – np. w razie braku połączenia internetowego lub braku możliwości uwierzytelnienia zaświadczenia lekarskiego z wykorzystaniem profilu zaufanego ePUAP lub kwalifikowanego podpisu elektronicznego – przepisy przewidują wystawienie zaświadczenia lekarskiego na formularzu wydrukowanym z systemu), pozwala ono na ustalenie prawa pracownika do świadczeń związanych z chorobą, pobytem w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym. Jeśli pracownik nie posiada zaświadczenia lekarskiego, to:

• • mimo choroby nieobecność w pracy nie może być usprawiedliwiona,
  • nie ma podstawy do przyznania zasiłku lub wynagrodzenia chorobowego.

Lekarz ma możliwość wystawienia zaświadczenia o niezdolności do pracy maksymalnie do trzech dni wstecz. Ograniczenia te nie dotyczą lekarza psychiatry, który ma możliwość wystawienia zwolnienia z datą wcześniejszą w przypadku podejrzenia zaburzeń psychicznych, które ograniczają ocenę postępowania pracownika.

Zwolnienia lekarskie w 2020 r. – statystyka

W raporcie o absencji chorobowej opublikowanym przez ZUS możemy znaleźć informacje, że w 2020 r. wystawiono 24,2 mln zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy na łączną liczbę 296,9 mln dni absencji chorobowej. W stosunku do roku 2019 odnotowano wzrost liczby zaświadczeń lekarskich o 0,3% oraz liczby dni absencji chorobowej o 4,4%.

Najwięcej zaświadczeń lekarskich z tytułu choroby własnej wystawiono w marcu 2020 r. – 2,8 mln oraz w październiku – 2,7 mln.

Więcej zaświadczeń wydawanych jest kobietom. W roku 2016 r. i 2017 r.  stanowiły one 54,6% ogółu, w 2018 r. 54,8%, w 2019 r. – 55,4%, w roku 2020 wynik ten wyniósł 55,3%.

W 2020 r. największy odsetek stanowiły zaświadczenia wystawione na okres od 11 do 30 dni – 38,5%. Zaświadczenia wystawione na okres od 1 do 5 dni stanowiły 29,5% ogółu wydanych zaświadczeń  lekarskich, w tym 3,2% zaświadczeń jednodniowych.

Najczęstsze przyczyny absencji chorobowej w 2020 r.

Przyczyny chorobowe absencji z tytułu choroby własnej w 2020 r. najczęściej stanowiły:

1. ciąża, poród i połóg – 17,5% ogółu liczby dni absencji;
2. choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej – 16,1%;
3. choroby układu oddechowego – 13,7%;
4. urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych – 11,8%;
5. zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania – 10,8%.

W 2020 r. znacznie wzrosła liczba zaświadczeń lekarskich z tytułu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania – zarejestrowano 1,5 mln zaświadczeń lekarskich. W stosunku do roku 2019 r. wystawiono o 25.3% więcej zaświadczeń z tego tytułu, przyczyniły się do tego m.in. zaświadczenia wydane z tytułu depresji, których wystawiono 385,8 tys. 44,7% zaświadczeń lekarskich z tytułu depresji wystawiano osobom w wieku 35-49 lat.

Klasyfikacja jednostek chorobowych powodujących największą liczbę zaświadczeń lekarskich wystawionych w 2020 r. z podziałem na płeć:

Mężczyźni:

1. Ostre zapalenie dróg oddechowych o umiejscowieniu mnogim lub nieokreślonym – 9,8%;
2. Ostre zapalenie nosa i gardła (przeziębienie) – 7,8%;
3. Zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych – 7,8%;
4. Bóle grzbietu – 6,1%;
5. COVID-19 – 2,9%;
6. Ostre zapalenie gardła – 2,1%
7. Inne choroby krążka międzykręgowego – 2%;
8. Reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne 1,9%;
9. Ostre zapalenie zatok przynosowych – 1,8%
10. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa 1,8%.

Kobiety:

1. Opieka położnicza z powodu stanów związanych z ciążą – 13,2%;
2. Ostre zakażenie górnych dróg oddechowych o umiejscowieniu mnogim lub nieokreślonym – 10%;
3. Ostre zapalenie nosa i gardła – 7,3%;
4. Zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych – 4,6%;
5. Bóle grzbietu – 3,7%;
6. COVID-19 – 3,1%;
7. Reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne – 2,9%;
8. Ostre zapalenie zatok przynosowych – 2,4%;
9. Ostre zapalenie gardła – 2,1%;
10. Epizod depresyjny 1,5%.

Od marca do grudnia 2020 r. – formalnie COVID-19 został włączony na listę chorób zakaźnych podlegających ustawie o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 27 lutego 2020 r. – zarejestrowano 642,3 tys. zaświadczeń lekarskich wystawionych z tytułu COVID-19, najwięcej z nich wystawiono w październiku. Liczba ta wyniosła 276,0 tys. zaświadczeń, co stanowiło 43,0% wszystkich zaświadczeń wystawionych w okresie marzec-grudzień 2020 r.  z tytułu COVID-19 i w stosunku do miesiąca poprzedniego była ok. 20-krotnie większa. Najczęściej z tytułu COVID-19 wystawiano zaświadczenia lekarskie na okres od 6 do 10 dni. Stanowiły one 46,2% zaświadczeń, na 1 do 5 dni – 33,6% w tym 5,8% zaświadczeń jednodniowych, na okres od 11 do 20 dni – 17,5% zaświadczeń, a powyżej 20 dni wystawiono 2,7% zaświadczeń lekarskich.

Źródło:

www.zus.pl