Bezpieczniejsza praca w dobie pandemii? Mniej poszkodowanych w wypadkach przy pracy

Główny Urząd Statystyczny przedstawił dane wstępne o liczbie poszkodowanych w wypadkach przy pracy w 2020 r. Liczba osób poszkodowanych oraz wskaźnik wypadkowości zmniejszył się w stosunku do 2019 r.

Po raz kolejny możemy przyjrzeć się danym prezentowanym przez GUS. Statystyki wypadków przy pracy w 2020 r. – dane wstępne, to jak sama nazwa wskazuje wstępny raport, który wskazuje, ilu pracowników uległo wypadkowi podczas wykonywania obowiązków zawodowych. Przypomnijmy, że wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. To najczęściej czynności wykonywane z polecenia lub na rzecz pracodawcy. Jak się okazuje, praca w czasie pandemii wiązała się ze znacznie mniejszą liczbą wypadków niż w 2019 roku. Czy to zasługa pracy zdalnej?

Mniej wypadków w pracy podczas pandemii

W 2020 r. zgłoszono 62740 osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy, to 24,6% mniej niż w 2019 r. Zmniejszyła się również liczba osób poszkodowanych przypadających na 1000 pracujących (wskaźnik wypadkowości) odpowiednio z 6,15 na 4,62.

Osoby poszkodowane w wypadkach śmiertelnych stanowiły 0,3% wszystkich osób poszkodowanych, to stanowi nieznaczny wzrost o 0.1 p. proc. w stosunku do roku 2019. Zmniejszyła się natomiast liczba poszkodowanych w wypadkach ciężkich (o 4,9% w odniesieniu do 2019 r.) oraz w wypadkach z innym skutkiem (o 24,7%).

Gdzie najwięcej wypadków?

Według statystyk najwyższy wskaźnik wypadkowości w 2020 r. odnotowano w województwie:

• • dolnośląskim (5,50),
  • śląskim (5,24),
  • opolskim (5,23).

Natomiast najniższy wskaźnik w województwach: mazowieckim (2,99), małopolskim (3,16) oraz podkarpackim (3,35).

Niebezpieczne i bezpieczne branże

W podziale według rodzajów działalności gospodarczej najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcjach: górnictwo i wydobywanie (13,18), dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (11,97) oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna (7,74). Najbezpieczniejszymi branżami pod kątem wypadkowości okazują się być informacja i komunikacja (0,71) oraz działalność finansowa i ubezpieczeniowa (1,17).

Charakterystyka wypadków

Dominującą grupą wydarzeń powodujących urazy było zderzenie albo uderzenie w nieruchomy obiekt (31,1%). Kolejne miejsce na tej liście zajmują uderzenie przez obiekt w ruchu oraz kontakt z przedmiotem ostrym. Nieprawidłowe zachowanie się pracownika było przyczyną aż 60,8% wypadków przy pracy. Czynnością najczęściej wykonywaną przez poszkodowanego w chwili wypadku było poruszanie się (36,1%), a następnie operowanie przedmiotami (17,6%). 79,6% osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy doznało urazu kończyn.

Wypadków przy pracy mniej, ale ofiar śmiertelnych wciąż dużo

Najnowsze dane za rok 2020 obejmują okres od stycznia do grudnia −  w ciągu całego roku  odnotowano ogółem  62740 zgłoszeń. Dla porównania w 2019 roku zgłoszono 83205 osób poszkodowanych.    

Widoczna tendencja spadkowa co prawda dotyczy liczby poszkodowanych, ale ofiar śmiertelnych wciąż jest dużo. W roku 2019 roku odnotowano 184 takie przypadki, w roku 2018 było ich 209. Natomiast w 2020 r. według wstępnych danych śmierć poniosło 189 poszkodowanych.

Branżą z największą liczbą ofiar śmiertelnych wciąż pozostaje budownictwo, a zaraz po nim przetwórstwo przemysłowe.

Ze wstępnych danych 2020 roku poszkodowanych w wypadkach na budowie zostało 3872 osoby. W ich wyniku śmierć poniosło 39 pracowników (w roku 2019 śmierć w wyniku wypadku na budowie poniosły 44 osoby), a w ciężkim stanie było 57. Liczba wypadków śmiertelnych ustawia budownictwo na czele czarnej statystyki – branży z największą liczbą ofiar.
W wypadkach ciężkich na czele niestety jest przetwórstwo przemysłowe (174 poszkodowanych w wypadkach ciężkich, 35 ofiar śmiertelnych). W ciągu roku w budownictwie zwolnienia z powodów wypadków wystawiono łącznie na 182436 dni roboczych. 

Przypominamy wszystkim pracodawcom, że każdy wypadek przy pracy to koszty związane m.in. z:

• • wypłatą zasiłków chorobowych,
  • zapewnieniem zastępstwa na czas nieobecności poszkodowanego w pracy lub przekwalifikowaniem dotychczasowych pracowników,
  • przerwami w produkcji,
  • uszkodzeniem maszyn,
  • usunięciem skutków wypadków; koszty związane z procedurą powypadkową,
  • wzrostem składki ubezpieczeniowej.

Co prawda liczba osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy w okresie pandemii spadła  ale pojawiły się nowe problemy związane m.in. z brakiem regulacji dotyczących pracy zdalnej. Wiele mieszkań czy domów nie jest zabezpieczonych tak dobrze, jak zakład pracy, który musi spełniać wszelkie wymogi zakładowego regulaminu pracy m.in. w zakresie BHP. Także bardzo prawdopodobne jest, że część pracowników ulegających wypadkowi w domu nie zgłasza tego pracodawcom.

Źródło pomocnicze:

1. stat.gov.pl