Budowa i rodzaje gaśnic

Właściciel ma obowiązek wyposażenia budynku, obiektu budowlanego lub terenu w gaśnice oraz obowiązek zapewnienia konserwacji oraz napraw gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie.

Gaśnica jest to urządzenie zawierające środek gaśniczy, który na skutek działania ciśnienia wewnętrznego może być wyrzucony i skierowany na pożar. Ciśnienie wewnętrzne może być ciśnieniem zakumulowanym (występującym stale) lub uzyskiwanym w wyniku uwolnienia gazu pomocniczego.

Nowe normy wprowadziły pojęcie gaśnicy przenośnej oraz gaśnicy przewoźnej. Otóż gaśnica przenośna jest to gaśnica przenoszona i uruchomiona ręcznie. Masa gaśnicy przenośnej gotowej do użycia nie powinna przekroczyć 20 kg brutto.

Gaśnica przewoźna natomiast jest to gaśnica skonstruowana tak, aby mogła być transportowana i obsługiwana ręcznie. Jej masa całkowita jest większa niż 20 kg.

Gaśnica przewoźna zwykle montowana jest na kołach. Wewnątrz gaśnic znajduje się środek gaśniczy, czyli substancja powodująca gaszenie pożaru, po odpowiednim jej podaniu.

Mówiąc o gaśnicach nikt nie zastanawia się, jak długo gaśnica działa i ile czasu mamy na ugaszenie pożaru nierzadko bardzo małą gaśnicą. Czasem działania gaśnicy określa się czas, w którym przy całkowicie otwartych zaworach środek gaśniczy wypływa z gaśnicy w sposób ciągły i z właściwą skutecznością gaśniczą. Wymogi dotyczące czasu działania gaśnic umieszczono w tabeli 5.1.

Tab. 5.1. Wymagane czasy działania gaśnic

Wielkość napełnienia

[kg] lub [dm3]

Czas działania minimum

[s]

do 3 6
powyżej 3 do 6 9
powyżej 6 do 10 12
powyżej 10 15

Z tabeli widać, że czas działania gaśnic stosowanych najczęściej, czyli tych o masie środka gaśniczego do 6 kg, jest bardzo krótki i zgodnie z wymogami PN waha się od 6 do 9 sekund.

Jednak mimo krótkiego czasu działania gaśnic, każda gaśnica posiadająca odpowiedni certyfikat gwarantuje skuteczność działania gaśniczego dla odpowiednich pożarów testowych.

Kolor zbiornika gaśnicy, w którym znajduje się środek gaśniczy, jest czerwony.

Na powierzchni zbiornika gaśnicy powinny znajdować się pola opisowe przylegające do siebie, umiejscowione na etykiecie z obramowaniem lub wykonane w postaci nadruku. Pola opisowe powinny być tak umiejscowione, aby można było je odczytać także wtedy, gdy gaśnica znajduje się na wieszaku.

W polach opisowych powinny znajdować się następujące informacje:

  • pole opisowe 1:

— wyraz „GAŚNICA”,

— typ i wielkość znamionową napełnienia gaśnicy,

— dane dotyczące skuteczności gaśniczej,

  • pole opisowe 2:

— instrukcje obsługi w postaci jednego lub kilku rysunków,

— piktogramy grup pożarów, do gaszenia których przeznaczona jest gaśnica,

  • pole opisowe 3:

— ostrzeżenia dotyczące zagrożeń związanych z toksycznością i gaszeniem przedmiotów będących pod napięciem elektrycznym,

  • pole opisowe 4:

— informacja, że gaśnica po każdym uruchomieniu powinna być napełniona,

— informacja, że gaśnica powinna być regularnie kontrolowana (można podać czasookres kontroli),

— informacja o zastosowanym środku gaśniczym, a w szczególności informacje o zastosowanych dodatkach i ich zawartości procentowej w gaśnicach ze środkiem gaśniczym na bazie wody,

— informacja o czynniku napędowym (jeżeli jest zastosowany),

— numer lub znak certyfikatu krajowego,

— oznaczenie gaśnicy stosowane przez producenta,

— temperatury graniczne,

— jeżeli jest wymagana, to także informacja o odporności na zamarzanie,

  • pole opisowe 5:

— nazwa i adres odpowiedzialnego za gaśnicę.

W dowolnym miejscu na gaśnicy należy nanieść jej rok produkcji. Polskie Normy dopuszczają umieszczenie pola opisowego 4 w innym miejscu niż pola opisowe 1, 2, 3 i 5, nawet w taki sposób, aby było niewidoczne podczas zawieszenia gaśnicy na wieszaku.

Gaśnica pianowa jest to zbiornik cylindryczny, w którym znajduje się wodny roztwór środka pianotwórczego oraz zbiornik z gazem napędowym zaopatrzony w zbijak i wężyk zakończony prądownicą zamykaną.

Inne konstrukcje gaśnic pianowych nie zawierają dodatkowego zbiornika z gazem-wyrzutnikiem, lecz gaz ten znajduje się w głównym zbiorniku gaśnicy.

Przykłady gaśnic pianowych

Gaśnica proszkowa jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w dźwignię uruchamiającą zawór lub zbijak uruchamiający dodatkową butlę z gazem-wyrzutnikiem (gazem napędowym). Środek gaśniczy (proszek) wyrzucany jest przez dyszę lub wężyk zakończony prądownicą przy pomocy gazu obojętnego (azot lub dwutlenek węgla).

Inny typ konstrukcji gaśnicy śniegowej nie zawiera dodatkowego zbiornika z gazem-wyrzutnikiem, lecz gaz ten znajduje się w głównym zbiorniku – wraz z proszkiem gaśniczym.

Zbijak i zawleczka (plomba) na gaśnicy proszkowej

Gaśnica śniegowa (CO2) jest to cylindryczny zbiornik zaopatrzony w zawór i wężyk zakończony dyszą wylotową. Wewnątrz gaśnicy znajduje się skroplony dwutlenek węgla, który po uruchomieniu pod własnym ciśnieniem wydostaje się na zewnątrz oziębiając się do temperatury ok. -78ºC

Skomentuj