Czy pracownicy będą zwolnieni ze wstępnych badań?
Rząd przyjął projekt Pakietu Przyjazne Prawo, który zawiera kilkadziesiąt ułatwień dla biznesu. Projekt ustawy przygotowany przez MPiT zakładał m.in. zmiany w odbyciu wstępnych badań lekarskich.
Co prawda Rząd przyjął projekt Pakietu Przyjazne Prawo przygotowany przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, jednak zmian w odbywaniu wstępnych badań lekarskich nie będzie.
Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii wycofało się z propozycji zwolnienia pracownika ze wstępnych badań lekarskich w przypadku, kiedy posiada on już aktualne orzeczenie lekarskie.
Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 229 § 11 Kodeksu pracy, orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy w przypadku zmiany pracodawcy jest ważne 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy. Po upływie tego terminu pracownik, nawet jeżeli będzie wykonywał pracę tego samego rodzaju i w tych samych warunkach, musi przejść wstępne badania lekarskie pomimo posiadania aktualnego orzeczenia lekarskiego.
Zgodnie z proponowaną zmianą art. 229 § 11 Kodeksu pracy – z której się wycofano, pracodawca nie musiałby kierować osoby przyjmowanej do pracy na wstępne badania lekarskie, jeżeli osoba ta przedstawiłaby aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Warunki pracy opisane w skierowaniu na badania lekarskie musiałyby odpowiadać warunkom pracy występującym na danym stanowisku pracy. Z uwagi na specyficzny charakter prac szczególnie niebezpiecznych ze zwolnienia z wstępnych badań lekarskich nie korzystałyby osoby przyjmowane przez nowego pracodawcę do wykonywania tego rodzaju prac.
Według wnioskodawcy projektu obecne brzmienie art. 229 § 11 Kodeksu pracy nakłada na pracodawców nieuzasadniony obiektywnymi kryteriami obowiązek, który zwiększa koszty ich działalności oraz zmniejsza efektywność przedsiębiorstw. Zaproponowana zmiana miałaby sprzyjać mobilności pracowników oraz służyłaby uelastycznieniu procesu zatrudnienia.
Związki zawodowe oraz Państwowa Inspekcja Pracy oceniła projektowaną zmianę negatywnie
To za sprawą uwag Państwowej Inspekcji Pracy oraz związków zawodowych proponowana zmiana w Kodeksie Pracy została wycofana.
Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy:
Dążenie do ograniczenia kosztów ponoszonych przez pracodawców, które jest podstawowym celem projektu, nie powinno narażać pracowników na ryzyko utraty zdrowia wynikające z podjęcia pracy. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia zmian w stanie zdrowia pracownika w okresie pomiędzy wydaniem orzeczenia lekarskiego, a dopuszczeniem do pracy u kolejnego pracodawcy albo ponownie u tego samego pracodawcy. Długotrwała przerwa w zatrudnieniu (więcej niż 30 dni) może być spowodowana chorobą lub innym zdarzeniem – niekoniecznie związanym z pracą – a mającym negatywny wpływ na kondycję zdrowotną danej osoby, a pośrednio powodować negatywne konsekwencje (np. zagrożenie wypadkowe) dla współpracowników, a w specyficznych sytuacjach dla osób trzecich.
Dodatkowo trzeba podkreślić, że w przypadku choroby dłuższej niż trzydziestodniowa w czasie trwania stosunku pracy pracodawca zobowiązany jest skierować takiego pracownika na kontrolne badania lekarskie. Badania te miarodajnie weryfikują, czy pracownik, po ponad 30-dniowej absencji wskutek choroby, może nadal być zatrudniony na dotychczasowym stanowisku bez szkody dla zdrowia swojego i współpracowników.
Ponadto, jak wynika z kontroli inspektorów pracy, już teraz pracodawcy zgłaszają problemy z interpretacją zapisów w skierowaniach na badania profilaktyczne przedstawianych przez pracowników przyjmowanych do pracy. Często treść skierowań jest niekompletna i mało precyzyjna. Nie ulega wątpliwości, że nierealne jest wtedy dokonanie rzetelnego porównania, czy warunki środowiska pracy na nowym stanowisku będą tożsame z tymi, które występowały na poprzednimi stanowisku, zwłaszcza gdy występuje narażenie na czynniki szkodliwe i niebezpieczne.
Reasumując PiP uważa, że zwolnienie z badań wstępnych nie dość, że zmniejszyłoby poziom ochrony, ponieważ dopuszczałoby sytuacje, gdy pracownik przez dłuższy czas mógłby być zatrudniony na stanowisku, na którym nie powinien świadczyć pracy z racji stanu zdrowia, to jeszcze, wbrew zamierzeniom ustawodawcy, mogłoby przynieść negatywne następstwa dla pracodawców.
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych także negatywnie oceniło zmiany w przepisach dotyczących badań lekarskich.
OPZZ krytycznie ocenia propozycje, intencją których jest rozluźnienie przepisów mających wpływ na bezpieczeństwo pracy pracowników, tym samym powyższe zmiany uważamy za nieuzasadnione i w dłuższej perspektywie – szkodliwe dla pracowników i nie chroniące ich przed zagrożeniami w pracy.
Jak poinformowało w komunikacie MPiT, w projekcie znalazły się ułatwienia dla pracowników gastronomii. Będą mogli przebadać się na własny wniosek. Ponadto, jeśli mają aktualne orzeczenie lekarskie, przy zmianie pracodawcy, nie będą podlegać ponownym badaniom sanitarno-epidemiologicznym (w okresie ważności orzeczenia) – wskazano.
Obecnie projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (tzw. Pakiet Przyjazne Prawo) został skierowany do Sejmu.
Z najnowszym projektem, uwzględniającym powyższe uwagi, mogą Państwo zapoznać się tutaj.
Źródła pomocnicze:
- www.rcl.gov.pl
- www.mpit.gov.pl
Skomentuj