Czy świadectwa kwalifikacyjne są bezterminowe?

Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustaw – Prawo energetyczne oraz innych ustaw (Dz.U. 2011 nr 205 poz. 1208) wprowadziła pewne zmiany dotyczące spełnienia wymagań kwalifikacyjnych

Nowa ustawa:

  1.  uchyliła zapis z art. 54 ust. 1a „Sprawdzenie wymagań kwalifikacyjnych powtarza się co pięć lat.” Uchylony został zatem obowiązek powtarzania co pięć lat sprawdzania kwalifikacji przed komisją kwalifikacyjną;
  2.  zmieniła brzmienie art. 54 ust. 1b:

było: „W razie stwierdzenia, że eksploatacja urządzeń, instalacji lub sieci jest prowadzona niezgodnie z przepisami dotyczącymi ich eksploatacji, na wniosek pracodawcy, inspektora pracy, Prezesa URE lub innego organu właściwego w sprawach regulacji gospodarki paliwami i energią, o których mowa w art. 21a, sprawdzenie spełnienia wymagań kwalifikacyjnych należy powtórzyć przed upływem pięciu lat.

jest: W razie stwierdzenia, że eksploatacja urządzeń, instalacji lub sieci jest prowadzona niezgodnie z przepisami dotyczącymi ich eksploatacji, na wniosek pracodawcy, inspektora pracy, Prezesa URE lub innego organu właściwego w sprawach regulacji gospodarki paliwami i energią, o których mowa w art. 21a, sprawdzenie spełnienia wymagań kwalifikacyjnych należy powtórzyć.”

zmiana polegała na usunięciu zapisu „(…) przed upływem pięciu lat”.

Jednocześnie Ustawa w art. 10 wyraźnie stwierdza, że dotychczas uzyskane potwierdzenie kwalifikacji staje się bezterminowe.

Art. 10 Świadectwa potwierdzające posiadane kwalifikacje w zakresie eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci wydane przez komisje kwalifikacyjne na podstawie dotychczasowych przepisów stają się świadectwami bezterminowymi z wyłączeniem świadectw potwierdzających kwalifikacje zawodowe osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, a świadczących usługi na rzecz konsumentów, mikro, małych i średnich przedsiębiorców, które zachowują ważność do czasu upływu terminu, na jaki zostały wydane.

Są jednak wyłączenia z tej zasady. Zgodnie z art. 10 Ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustaw – Prawo energetyczne oraz innych ustaw (Dz.U. 2011 nr 205 poz. 1208) dotychczasowy termin ważności do czasu upływu terminu, na jaki zostały wydane zachowują świadectwa kwalifikacyjne osób, które świadczą usługi z zakresu eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci na rzecz:

  • konsumentów w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (J.t.: Dz. U. 2014 nr 0 poz. 121 z późn. zm.) – art. 221 kc. „Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.”
  • mikro, małych i średnich przedsiębiorców w rozumieniu Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (J.t.: Dz.U. 2015 nr 0 poz. 584 z późn. zm.)

Art. 104. Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  1.  zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
  2. osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Art. 105. Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  1. zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
  2. osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.

Art. 106. Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  1. zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
  2. osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

BEZTERMINOWO nie oznacza jednak, że pracownik już nigdy nie będzie stawał przed Komisja kwalifikacyjną w celu sprawdzenia kwalifikacji przy eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci. Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustaw – Prawo energetyczne oraz innych ustaw (Dz.U. 2011 nr 205 poz. 1208) w art. 54 po ust. 1b dodaje ust. 1c, w którym określa również inne przypadki, kiedy pracownik musi poddać się sprawdzeniu kwalifikacji.

ust. 1c  Sprawdzenie spełnienia wymagań kwalifikacyjnych przeprowadza się także w przypadku:

  1. wniosku pracodawcy:

a) gdy osoba zajmująca się eksploatacją sieci, urządzeń lub instalacji określonych w przepisach, o których mowa w ust. 6, posiada kwalifikacje potwierdzone świadectwem, ale w ciągu kolejnych pięciu lat nie zajmowała się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, których uprawnienie dotyczy,

b) który dokonał modernizacji lub innej istotnej zmiany parametrów urządzeń, instalacji lub sieci;

  1. osób, o których mowa w ust. 1, zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, świadczących usługi na rzecz konsumentów w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. — Kodeks cywilny (J.t.: Dz. U. 2014 nr 0 poz. 121 z późn. zm.) oraz mikroprzedsiębiorców, małych lub średnich przedsiębiorców, w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, co pięć lat.

Z powyższego wynika, że to pracodawca będzie decydował o „bezterminowości” świadectwa kwalifikacyjnego. Musi tu wziąć pod uwagę rodzaje urządzeń, instalacji lub sieci eksploatowanych przez pracownika, ich modernizacje, będzie musiał ocenić w jak dużym stopniu następuje zmiana parametrów ich pracy.

Pracodawca będzie musiał określić, czy posiadane przez pracownika kwalifikacje nie są zbyt małe do bezpiecznej pracy z urządzeniami. Niezbędna będzie zapewne analiza zarówno w aspekcie technicznym jak i osobowym. O tym czy przed upływem tej daty trzeba poddać pracownika sprawdzeniu kwalifikacji przed Komisja kwalifikacyjną, zadecyduje pracodawca po uwzględnieniu aspektów stanowiska pracy pracownika.

Bezsporne jest, że osoby świadczące usługi np. elektryczne, drobne naprawy, instalatorstwo, usługi dla klientów indywidualnych, będą nadal musieli co pięć lat sprawdzać kwalifikacje.

Często osoby wykorzystują posiadane świadectwo kwalifikacyjne zarówno w zakładzie pracy gdzie wykonują czynności z zakresu eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci energetycznych, jak i prywatnie, np. w celu dorobienia do pensji. Jeśli pracodawca takiej osoby stwierdzi, że spełnia wymagania Ustawy w związku z tym nie ma potrzeby ponownego sprawdzenia kwalifikacji i jego świadectwo kwalifikacyjne jest „bezterminowe”, to pracownik, jeśli będzie chciał nadal dorabiać do pensji, będzie musiał przed upływem terminu ważności świadectwa stanąć przed Komisją kwalifikacyjną w celu potwierdzenia kwalifikacji.

Czynność tą będzie musiał powtarzać co pięć lat. Tak więc w pracy – bezterminowo, prywatnie – egzamin co pięć lat.

Rodzaj urządzeń, instalacji i sieci, przy których eksploatacji jest wymagane posiadanie kwalifikacji określa załącznik 1 do Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz.U. 2003 nr 89 poz. 828 z późn. zm.)

Grupa 1. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną:

  1. urządzenia prądotwórcze przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej bez względu na wysokość napięcia znamionowego;
  2. urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV;
  3.  urządzenia, instalacje i sieci o napięciu znamionowym powyżej 1 kV;
  4. zespoły prądotwórcze o mocy powyżej 50 kW;
  5. urządzenia elektrotermiczne;
  6. urządzenia do elektrolizy;
  7.  sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego;
  8. elektryczna sieć trakcyjna;
  9. elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym;
  10. aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji; sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych w pkt. 1—9;
  11. urządzenia techniki wojskowej lub uzbrojenia;
  12. urządzenia ratowniczo-gaśnicze i ochrony granic.

Grupa 2.   Urządzenia wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło oraz inne urządzenia energetyczne:

  1.  kotły parowe oraz wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe, o mocy powyżej 50 kW, wraz z urządzeniami pomocniczymi;
  2.  sieci i instalacje cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi, o przesyle ciepła powyżej 50 kW;
  3.   turbiny parowe oraz wodne o mocy powyżej 50 kW, wraz z urządzeniami pomocniczymi;
  4.   przemysłowe urządzenia odbiorcze pary i gorącej wody, o mocy powyżej 50 kW;
  5. urządzenia wentylacji, klimatyzacji i chłodnicze, o mocy powyżej 50 kW;
  6.    pompy, ssawy, wentylatory i dmuchawy, o mocy powyżej 50 kW;
  7.  sprężarki o mocy powyżej 20 kW oraz instalacje sprężonego powietrza i gazów technicznych;
  8.   urządzenia do składowania, magazynowania i rozładunku paliw, o pojemności składowania odpowiadającej masie ponad 100 Mg;
  9.  piece przemysłowe o mocy powyżej 50 kW;
  10.   aparatura kontrolno-pomiarowa i urządzenia automatycznej regulacji do urządzeń i instalacji wymienionych w pkt. 1—9;
  11.   urządzenia techniki wojskowej lub uzbrojenia;
  12.    urządzenia ratowniczo-gaśnicze i ochrony granic.

Grupa 3.   Urządzenia, instalacje i sieci gazowe wytwarzające, przetwarzające, przesyłające, magazynujące i zużywające paliwa gazowe:

  1.  urządzenia do produkcji paliw gazowych, generatory gazu;
  2.   urządzenia do przetwarzania i uzdatniania paliw gazowych, rozkładnie paliw gazowych, urządzenia przeróbki gazu ziemnego, oczyszczalnie gazu, rozprężalnie i rozlewnie gazu płynnego, odazotownie, mieszalnie;
  3.   urządzenia do magazynowania paliw gazowych;
  4.   sieci gazowe rozdzielcze o ciśnieniu nie wyższym niż 0,5 MPa (gazociągi i punkty redukcyjne, stacje gazowe);
  5.    sieci gazowe przesyłowe o ciśnieniu powyżej 0,5 MPa (gazociągi, stacje gazowe, tłocznie gazu);
  6.  urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu nie wyższym niż 5 kPa;
  7.    urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu powyżej 5 kPa;
  8.  przemysłowe odbiorniki paliw gazowych o mocy powyżej 50 kW;
  9.   turbiny gazowe;
  10.   aparatura kontrolno-pomiarowa, urządzenia sterowania do sieci, urządzeń i instalacji wymienionych w pkt. 1—9.

Skomentuj