Jak uzyskać uprawnienia energetyczne?

Pracujesz jako elektryk, gazownik lub ciepłownik? Do wykonywania prac na stanowisku dozoru lub eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci muszą być sprawdzone twoje kwalifikacje podczas egzaminu.

Praca przy eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych, cieplnych lub gazowych wymaga odpowiednich kwalifikacji, a potwierdzeniem ich jest świadectwo kwalifikacyjne. Jak je zdobyć?

Wniosek o sprawdzenie kwalifikacji może złożyć:

  • samodzielnie osoba zajmująca się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci

albo

  • pracodawca osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.

Można to zrobić listownie bądź w zakładzie pracy lub w siedzibie stowarzyszenia naukowo-technicznego.

Urządzenia, instalacje i sieci, które wymagają sprawdzenia kwalifikacji

Rodzaje urządzeń, instalacji i sieci przy eksploatacji których wymagane są odpowiednie kwalifikacje podzielone są na trzy grupy:

  • Grupa 1. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną;
  • Grupa 2. Urządzenia wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło oraz inne urządzenia energetyczne;
  • Grupa 3. Urządzenia, instalacje i sieci gazowe wytwarzające, przetwarzające, przesyłające, magazynujące i zużywające paliwa gazowe.

Sprawdzenie kwalifikacji związanych z eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci prowadzone jest dla osób wykonujących pracę na stanowiskach:

  • eksploatacji (w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu kontrolno-pomiarowym), lub
  • dozoru (gdy kierują czynnościami osób wykonujących prace eksploatacyjne lub sprawują nadzór nad eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci).

Pracodawca może złożyć wniosek o sprawdzenie kwalifikacji pracownikowi, jeśli:

  1. osoba zajmująca się eksploatacją sieci, urządzeń lub instalacji określonych w przepisach, posiada kwalifikacje potwierdzone świadectwem, ale w ciągu kolejnych pięciu lat nie zajmowała się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, których uprawnienia dotyczyły;
  2. dokonał modernizacji lub istotnej zmiany parametrów urządzeń, instalacji lub sieci.

Jeżeli samodzielnie zajmujesz się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci i wykonujesz usługi na rzecz konsumentów, mikroprzedsiębiorstw oraz małych lub średnich przedsiębiorstw, to co 5 lat masz obowiązek sprawdzenia swoich kwalifikacji (musisz zdać egzamin i uzyskać świadectwo kwalifikacyjne).

Nie ma obowiązku posiadać świadectw kwalifikacyjnych do obsługi urządzeń i instalacji:

  • elektrycznych o napięciu nie wyższym niż 1 kV i mocy znamionowej nie wyższej niż 20 kW, jeżeli w dokumentacji urządzenia określono zasady jego obsługi;
  • cieplnych o mocy zainstalowanej nie wyższej niż 50 kW.

Jeśli składasz wniosek o sprawdzenie kwalifikacji samodzielnie to powinieneś go złożyć do:

  • pracodawcy, jeśli powołał komisję kwalifikacyjną w twoim zakładzie pracy,
  • wybranego stowarzyszenia naukowo-technicznego, przy którym powołano komisję kwalifikacyjną właściwą w zakresie uprawnień o które wnioskujesz. 

Jeśli pracujesz w jednostce podległej lub nadzorowanej przez Ministra Obrony Narodowej, Policję, Państwową Straż Pożarną, Straż Graniczną, Służbę Ochrony Państwa, lub jednej z agencji (np. ABW, CBA, Agencja Wywiadu) sprawdź, gdzie powołano właściwą dla ciebie komisję kwalifikacyjną i tam złóż wniosek.

Najczęściej komisje kwalifikacyjne powoływane są przy stowarzyszeniach naukowo-technicznych (np. Stowarzyszenie Elektryków Polskich – SEP, Stowarzyszenie Energetyka Bezpieczna – SEB), przy których powołano komisje kwalifikacyjne organizujące egzaminy sprawdzające posiadane kwalifikacje w zakresie eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci.

Jeśli chodzi o wzór wniosku o sprawdzenie kwalifikacji posiadanych przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci to nie ma jednego jednolitego wzoru. Zwykle to komisje kwalifikacyjne powołane przy różnych instytucjach udostępniają własne wzory.

Egzamin

Komisja kwalifikacyjna organizuje i ustala szczegółową tematykę egzaminu. Osoba przystępująca do egzaminu powinna zostać powiadomiona pisemnie co najmniej 14 dni przed wyznaczona datą egzaminu.

Egzamin jest ustny. Podczas egzaminu zespół egzaminacyjny wyznaczony przez komisję, sprawdza wiedzę wymaganą do pracy na stanowiskach eksploatacji albo dozoru w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu, kontrolno-pomiarowych dla określonych urządzeń, instalacji i sieci.

Członkowie zespołu egzaminacyjnego decydują większością głosów czy wynik egzaminu jest „pozytywny” czy „negatywny”. Z przebiegu egzaminu spisywany jest protokół.

Na podstawie pozytywnego wyniku egzaminu otrzymuje się od komisji kwalifikacyjnej świadectwo kwalifikacyjne. Świadectwo uprawnia do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku dozoru albo eksploatacji w określonym zakresie i dla określonych urządzeń.

W przypadku negatywnego wyniku egzaminu można ponownie do niego przystąpić po złożeniu wniosku oraz zapłaceniu opłaty.

Opłata

Za sprawdzenie kwalifikacji pobierana jest opłata w wysokości 10% minimalnego wynagrodzenia za pracę pracowników, obowiązującego w dniu złożenia wniosku. W 2019 r. wynosi 225 zł.

Świadectwo kwalifikacyjne otrzymasz w ciągu 14 dni od dnia egzaminu. W niektórych komisjach świadectwa kwalifikacyjne są wydawane bezpośrednio po zdanym egzaminie.

Jeśli chcesz dobrze przygotować się do egzaminu sprawdzającego kwalifikacje zapraszamy na szkolenie w tym zakresie w grupie 1, 2, 3 na stanowisku dozoru i eksploatacji. Więcej informacji uzyskasz pod linkiem.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 755 z późn. zm.);
  2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnie 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. poz. 828 i 1184 oraz z 2005 r. poz. 1189).

Źródła pomocnicze: 

  1. www.biznes.gov.pl 

Skomentuj