Klasy odporności pożarowej i odporności ogniowej

Przepisy zawarte w warunkach technicznych ustanawiają pięć klas odporności pożarowej budynków lub ich części: „A”, „B”, „C”, „D” i „E”.

Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odporności pożarowej, powinny w zakresie klasy odporności ogniowej spełniać, z zastrzeżeniem ścianek działowych oddzielających od siebie pomieszczenia, dla których określa się łącznie długość przejścia ewakuacyjnego, co najmniej wymagania określone w tabeli 4.1.

Tab. 4.1. Wymagania dot. klasy odporności pożarowej

Oznaczenia w tabeli:

R  – nośność ogniowa (w minutach), określona zgodnie z Polską Normą dotyczącą zasad ustalania klas odporności ogniowej elementów budynku,

E – szczelność ogniowa (w minutach), określona jw.,

I   – izolacyjność ogniowa (w minutach), określona jw.,

(-) – nie stawia się wymagań.

¹⁾ Jeżeli przegroda jest częścią głównej konstrukcji nośnej, powinna spełniać także kryteria nośności ogniowej (R) odpowiednio do wymagań zawartych w kol. 2 i 3 dla danej klasy odporności pożarowej budynku.

²⁾ Klasa odporności ogniowej dotyczy pasa międzykondygnacyjnego wraz z połączeniem ze stropem.

³⁾ Wymagania nie dotyczą naświetli dachowych, świetlików, lukarn i okien połaciowych (z zastrzeżeniem § 218 przepisów techniczno-budowlanych), jeśli otwory w połaci dachowej nie zajmują więcej niż 20% jej powierzchni; nie dotyczą także budynku, w którym nad najwyższą kondygnacją znajduje się strop albo inna przegroda, spełniająca kryteria określone w kol. 4.

⁴⁾ Dla ścian komór zsypu wymaga się E I 60, a dla drzwi komór zsypu – E I 30.

⁵⁾ Klasa odporności ogniowej dotyczy elementów wraz z uszczelnieniami złączy i dylatacjami.

Wymagania zawarte w tabeli 4.1 nie dotyczą – jak już wspomniano – ścianek działowych oddzielających od siebie pomieszczenia, dla których określa się łącznie długość przejścia ewakuacyjnego (o czym jest mowa w rozdziale dotyczącym ewakuacji).

Elementy budynku, o których mowa w tabeli 4.1, powinny być zaliczone do nierozprzestrzeniających ognia (NRO), przy czym dopuszcza się zastosowanie słabo rozprzestrzeniających ogień dla:

1) elementów budynku o jednej kondygnacji nadziemnej ZL IV oraz PM o maksymalnej gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej do 500 MJ/m²,

2) ścian wewnętrznych i zewnętrznych oraz elementów konstrukcji dachu i jego przekrycia w budynku PM niskim o maksymalnej gęstości obciążenia ogniowego strefy pożarowej do 1000 MJ/m²,

3) ścian zewnętrznych w budynku niskim ZL IV.

Dodatkowe wymagania dotyczące odporności ogniowej, jakie stawiają przed elementami budowlanymi warunki techniczne:

— dopuszcza się stosowanie w budynku PM ścian zewnętrznych klasy D z rdzeniem klasy E z uwagi na reakcję na ogień, jeżeli okładzina wewnętrzna jest niepalna, a ściana jest nierozprzestrzeniająca ognia przy działaniu ognia od strony elewacji,

— dopuszcza się stosowanie w budynku PM ścian wewnętrznych klasy D z uwagi na reakcję na ogień,

— w ścianach zewnętrznych budynku ZL II dopuszcza się na wysokości powyżej 25 m od poziomu terenu zastosowanie izolacji cieplnej palnej, jeżeli osłaniająca ją od wewnątrz okładzina jest niepalna i ma klasę odporności ogniowej co najmniej:

a) w budynku klasy odporności pożarowej „B” – E I 60,

b) w budynku klasy odporności pożarowej „C” i „D” – E I 30,

— dopuszcza się stosowanie klap dymowych z materiałów łatwo zapalnych w dachach i stropodachach,

— strop tworzący w pomieszczeniu dodatkowy poziom (antresolę) przeznaczony do użytku dla więcej niż 10 osób, a także konstrukcja nośna antresoli, powinny odpowiadać wymaganiom wynikającym z klasy odporności pożarowej budynku, lecz nie mniejszym niż dla klasy „D”, z zastrzeżeniem wymagań dotyczących budynków wyposażonych w stałe samoczynne urządzenia gaśnicze wodne z wyjątkiem ZL II oraz wielokondygnacyjnych budynków wysokich (W) i wysokościowych (WW),

— w budynku, na wysokości powyżej 25 m od poziomu terenu, okładzina elewacyjna i jej zamocowanie mechaniczne, a także izolacja cieplna ściany zewnętrznej powinny być wykonane z materiałów niepalnych,

— dopuszcza się ocieplenie ściany zewnętrznej budynku mieszkalnego wzniesionego przed dniem 1 kwietnia 1995 r., o wysokości do 11 kondygnacji włącznie, z użyciem samogasnącego polistyrenu spienionego, w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie ognia.

Wymagana klasa odporności pożarowej dla budynku zaliczonego do jednej kategorii ZL określona została w tabeli 4.2.

Tab. 4.2. Klasa odporności pożarowej budynku ZL

Z uwagi na stosunkowo niewielkie zagrożenie pożarowe występujące w niektórych budynkach niskich, dopuszczalne jest obniżenie wymaganej klasy odporności pożarowej w niektórych budynkach do poziomu, który określa tabela 4.3. Dzięki temu inwestor może obniżyć koszty inwestycji nie powodując wzrostu zagrożenia dla osób oraz obiektu.

Tab. 4.3. Dopuszczalne obniżenie odporności pożarowej

*⁾ Gdy poziom stropu nad pierwszą kondygnacją jest na wysokości nie większej niż 9 m nad poziomem terenu. 

Jak widać, decydującymi o klasie odporności pożarowej budynku zakwalifikowanego do kategorii ZL czynnikami są przede wszystkim jego wysokość oraz kategoria zagrożenia ludzi. W przypadku zaś budynku PM wymagana klasa odporności pożarowej uzależniona jest od wysokości tego budynku oraz od gęstości obciążenia ogniowego, co przedstawione zostało w tabeli 4.4.

Tab. 4.4. Klasa odporności pożarowej budynku PM

* Zgodnie z § 228 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.) nie mogą występować takie budynki.