Kwalifikacje do obsługi lub konserwacji suwnic

Osoby, które obsługują lub konserwują suwnice, są obowiązane posiadać odpowiednie kwalifikacje do wykonywania tych czynności.

W celu uzyskania zaświadczenia kwalifikacyjnego do obsługi suwnic danej kategorii należy zdać egzamin składający się z części teoretycznej i praktycznej przed komisją właściwej jednostki Urzędu Dozoru Technicznego.

1 czerwca 2019 r. weszły w życie zmiany w ustawie o dozorze technicznym dotyczące obszaru wydawania zaświadczeń kwalifikacyjnych. W tym dniu zaczęły również obowiązywać przepisy rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużenia okresu ważność zaświadczeń kwalifikacyjnych.

1. W treści nowego rozporządzenia znajdują się zmiany dotyczące:

• wyznaczania nowego terminu egzaminu,
• zwrotu opłat,
• przedłużania okresu ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego,
• egzaminu teoretycznego w formie pisemnej (papierowej lub elektronicznej).

Od 1 czerwca 2019 r. organy właściwych jednostek dozoru technicznego wydają wyłącznie terminowe zaświadczenia kwalifikacyjne.  Terminy ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych określone zostały w załączniku 3 ww. rozporządzenia.

Rodzaje suwnic, przy których obsłudze i konserwacji wymagane jest posiadanie kwalifikacji potwierdzonych zaświadczeniem kwalifikacyjnym to:

1. kategorie do obsługi

• suwnice, wciągniki i wciągarki ogólnego przeznaczenia (ważność 10 lat),
• suwnice, wciągniki i wciągarki  ogólnego i specjalnego przeznaczenia (ważność 5 lat).

2. kategorie do konserwacji

• suwnice, wciągniki i wciągarki ogólnego przeznaczenia (ważność 5 lat),
• suwnice, wciągniki i wciągarki  ogólnego i specjalnego przeznaczenia (ważność 5 lat).

Dotychczasowe zaświadczenia kwalifikacyjne wydawane na czas nieokreślony zachowują ważność przez 5 lat od daty jego wydania. Dotyczy to także zaświadczeń kwalifikacyjnych wydawanych po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego wszczętego i niezakończonego przed 1 czerwca 2019 r.

2. Zmiany nastąpiły także w zakresie zawieszania i cofania zaświadczeń kwalifikacyjnych.

Organ właściwej jednostki dozoru technicznego może tylko cofnąć zaświadczenie kwalifikacyjne po spełnieniu przesłanek ustawowych. Nie może zawieszać zaświadczeń kwalifikacyjnych.

Zgodnie z art. 5 ustawy zmieniającej ustawę o dozorze technicznym zawieszone zaświadczenie kwalifikacyjne, w odniesieniu do którego nie złożono wniosku o przeprowadzenie ponownego sprawdzenia kwalifikacji przed 1 czerwca 2019 r. traci ważność po upływie roku od tego dnia. Dopuszcza się złożenie wniosku o przeprowadzenie ponownego sprawdzenia kwalifikacji i w takim przypadku do ponownego sprawdzenia kwalifikacji stosuje się przepisy, które obowiązywały przed wprowadzeniem zmian.

W związku z wprowadzeniem terminowych zaświadczeń kwalifikacyjnych ustawodawca  wprowadził również możliwość wydłużenia okresu ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego. Przedłużenie okresu ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego następuje na wniosek i jest bezpłatne.  Do przedłużenia zaświadczenia wymagane jest przedstawienie stosownego oświadczenia. Zgodnie z art. 23 ust. 2d. ustawy o dozorze technicznym  „do wniosku, o którym mowa w ust. 2a, należy dołączyć oświadczenie osoby zainteresowanej przedłużeniem okresu ważności zaświadczenia kwalifikacyjnego o wykonywaniu czynności w zakresie określonym w tym zaświadczeniu przez co najmniej 3 lata w okresie ostatnich 5 lat ważności zaświadczenia, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.

Obowiązki eksploatującego i konserwatora

Podstawowe obowiązki eksploatującego suwnicę:

1. zgłoszenie zamiaru eksploatacji suwnicy do właściwej jednostki UDT i poddawanie okresowym badaniom technicznym w obecności konserwatora i obsługującego,
2. zapewnienie właściwej konserwacji i obsługi suwnicy,
3. zapewnienie na co dzień właściwego stanu technicznego suwnicy – tzw. codzienna obsługa techniczna,
4. w odpowiednich przypadkach opracowanie i udostępnienie obsługującemu suwnicę stanowiskowej instrukcji obsługi.

W ramach swoich obowiązków służbowych konserwator uprawniony jest do:

1. dokonywania przeglądów konserwacyjnych UTB w terminach i zakresie określonych w instrukcji konserwacji, w tym sprawdzanie:

1. stanu technicznego mechanizmów napędowych, układów hamulcowych oraz cięgien nośnych i ich zamocowań,
2. działania elementów bezpieczeństwa i ograniczników ruchowych,
3. działania urządzeń sterujących, sygnalizacyjnych i oświetleniowych,
4. prawidłowości obsługi UTB;

2. sprawdzania przez oględziny, nie rzadziej niż co 12 miesięcy (jeżeli w instrukcji konserwacji nie ustalono innych terminów) stanu:

1. konstrukcji nośnej, w szczególności połączeń spawanych, nitowanych i rozłącznych,
2. toru jezdnego dźwignic szynowych,
3. instalacji ochrony przeciwporażeniowej;

3. bieżącego usuwania usterek i innych nieprawidłowości w działaniu UTB.

W przypadku wystąpienia nieprawidłowości, które powodują konieczność wyłączenia UTB z eksploatacji, konserwator bezzwłocznie powiadamia o tym fakcie eksploatującego UTB oraz dokonuje odpowiedniego wpisu do dziennika konserwacji.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 667),
2. Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużenia okresu ważność zaświadczeń kwalifikacyjnych (Dz. U. poz. 1008).

Źródła pomocnicze:

1.  www.udt.gov.pl