Maszyny nieukończone

Termin maszyny nieukończonej po raz pierwszy został użyty w dyrektywie maszynowej 2006/42/WE, wprowadzonej do polskiego prawa rozporządzeniem z 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn.

Maszyną nieukończoną jest zespół elementów tworzących maszynę, która nie może być samodzielnie stosowana; jedynym przeznaczeniem maszyny nieukończonej jest włączenie do innej maszyny lub połączenie z inną maszyną lub maszyną nieukończoną lub wyposażeniem w celu stworzenia maszyny.

Przykładem maszyny nieukończonej jest układ napędowy. Układ ten musi być gotowy do zainstalowania w maszynie, a nie do poszczególnych elementów takiego układu. Także silnik spalinowy oraz silnik elektryczny zasilany wysokim napięciem wprowadzony do obrotu jako urządzenie gotowe do zainstalowania w maszynie będzie uznawane za maszynę nieukończoną.

Maszynę nieukończoną można prezentować na:

  • targach,
  • wystawach,
  • innych pokazach,

maszyn lub maszyn nieukończonych, które nie spełniają wymagań określonych w rozporządzeniu w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn.

Zasadniczym warunkiem jest podanie na widocznym oznaczeniu informacji, że maszyny lub maszyny nieukończone są niezgodne z zasadniczymi wymaganiami i nie będą sprzedawane, dopóki producent bądź jego upoważniony przedstawiciel nie doprowadzi do ich zgodności z wymaganiami określonymi w ww. rozporządzeniu.

Należy pamiętać, że przedstawiając maszynę nieukończoną w czasie pokazów powinny być przedsięwzięte odpowiednie środki bezpieczeństwa w celu zapewnienia ochrony osób.

Istnienie możliwość, aby producent lub jego upoważniony przedstawiciel mógł wprowadzić do obrotu daną maszynę nieukończoną, pod warunkiem sporządzenia deklaracji włączenia maszyny nieukończonej określonej w załączniku nr 3 Deklaracje ww. rozporządzenia.

Przed wprowadzeniem do obrotu maszyny do obrotu maszyny nieukończonej producent lub jego upoważniony przedstawiciel musi zapewnić:

  1. opracowanie odpowiedniej dokumentacji technicznej dla maszyny nieukończonej, określonej w załączniku nr 2 Dokumentacja techniczna do rozporządzenia,
  2. opracowanie odpowiedniej instrukcji montażu maszyny nieukończonej;
  3. sporządzenie deklaracji włączenia maszyny nieukończonej.

Producent lub jego upoważniony przedstawiciel musi także zapewnić zakończenie wspomnianych w pkt 1 – 3 procedur.

W odniesieniu do instrukcji montażu maszyny nieukończonej to taka instrukcja powinna zawierać opis warunków, jakie należy spełnić w celu prawidłowego włączenia maszyny nieukończonej do maszyny finalnej, tak aby nie stwarzać zagrożenia zdrowia i bezpieczeństwa. Instrukcja ta powinna być napisana w oficjalnym języku Unii Europejskiej zaaprobowanym przez producenta maszyny finalnej lub jego upoważnionego przedstawiciela.

Instrukcja montażu maszyny nieukończonej i deklaracja włączenia maszyny nieukończonej pozostają dołączone do maszyny nieukończonej do czasu włączenia jej do maszyny finalnej. Później stają się częścią dokumentacji technicznej maszyny.

Odpowiednia dokumentacja techniczna dla maszyny nieukończonej

1. Dokumentacja techniczna dla maszyny nieukończonej powinna wskazywać, które wymagania rozporządzenia są zastosowane i spełnione. Dokumentacja powinna obejmować projekt, wytwarzanie i działanie maszyny nieukończonej w zakresie koniecznym do oceny zgodności z zastosowanymi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Dokumentacja powinna być przygotowana przynajmniej w jednym z oficjalnych języków Unii Europejskiej.

2. Dokumentacja techniczna dla maszyny nieukończonej obejmuje:

  1. dokumentację konstrukcyjną zawierającą:
  • rysunek zestawieniowy maszyny nieukończonej wraz ze schematami obwodów sterowania;
  • rysunki szczegółowe, wraz z dołączonymi obliczeniami, wynikami badań, certyfikatami itp., niezbędne do sprawdzenia zgodności maszyny nieukończonej z zastosowanymi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa;
  • dokumentację oceny ryzyka przedstawiającą zastosowaną procedurę, zawierającą:

– wykaz zastosowanych i spełnionych zasadniczych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa;

– opis środków zapobiegawczych wdrożonych w celu wyeliminowania zidentyfikowanych zagrożeń lub zmniejszenia ryzyka oraz wskazanie ryzyka resztkowego, jeżeli ma to zastosowanie;

– zastosowane normy i inne specyfikacje techniczne, wskazujące zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa objęte tymi normami; – wszelkie sprawozdania techniczne podające wyniki wszystkich badań przeprowadzonych przez producenta albo przez jednostkę wybraną przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela;

– kopię instrukcji montażu maszyny nieukończonej;

  1. środki wewnątrzzakładowe, jakie zostaną podjęte w celu zapewnienia zgodności maszyny nieukończonej z zastosowanymi zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa.

3. Producent powinien przeprowadzić odpowiednie badania i próby części składowych, osprzętu lub maszyn nieukończonych, aby ustalić, czy ich projekt lub wykonanie pozwalają na bezpieczny montaż i użytkowanie. Odpowiednie sprawozdania i wyniki podlegają włączeniu do dokumentacji technicznej,

4. Dokumentacja techniczna powinna być dostępna przez okres przynajmniej 10 lat od daty produkcji maszyny nieukończonej lub, w przypadku produkcji seryjnej, od daty wyprodukowania ostatniego egzemplarza, a na wniosek przedłożona organom nadzoru rynku. Dokumentacja techniczna nie musi znajdować się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej i nie musi być stale dostępna w formie materialnej. Powinno być możliwe jej skompletowanie i przedłożenie organom nadzoru rynku przez osobę wyznaczoną w deklaracji włączenia,

5. Niedopełnienie obowiązku przedłożenia odpowiedniej dokumentacji technicznej w odpowiedzi na prawidłowo uzasadniony wniosek organów nadzoru rynku może stanowić wystarczającą podstawę do zakwestionowania zgodności maszyny nieukończonej z zastosowanymi i poddanymi ocenie zasadniczymi wymaganiami w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa.

Podstawa prawna:

  1. Rozporządzenia Ministra Gospodarczego z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. poz. 1228, z późn. zm.).

Skomentuj