Nowe przepisy dotyczące bhp w energetyce

Trwają prace legislacyjne nad nowym rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych. Obecnie projekt został skierowany do oceny, którą ma wydać Komisja Prawnicza.

Obecnie trwają prace nad nowym rozporządzeniem w sprawie bhp przy urządzeniach elektrycznych, które w przyszłości zastąpi obowiązujące rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych, czyli urządzeniach, instalacjach i sieciach, w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo energetyczne, stosowanych w technicznych procesach wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, dystrybucji, magazynowania oraz użytkowania paliw lub energii. Obowiązujące rozporządzenie, jak i projekt określają wymagania bhp odnoszące się do wszystkich trzech grup urządzeń energetycznych: cieplnych, gazowych i elektroenergetycznych oraz wymagania specyficzne odnoszące się do każdej z poszczególnych grup urządzeń energetycznych. Przepisy te nie mają zastosowania do prac wykonywanych w podziemnych zakładach górniczych (w zakresie uregulowanym przepisami prawa geologicznego i górniczego) oraz przy urządzeniach i instalacjach energetycznych w obiektach jądrowych, o których mowa w przepisach prawa atomowego przy urządzeniach energetycznych powszechnego użytku.

Co jest celem proponowanej zmiany przepisów?

Celem proponowanej regulacji jest wydanie nowego rozporządzenia w miejsce obowiązującego z 28 marca 2013 roku. Projektowany akt wykonawczy w stosunku do obowiązującego rozporządzenia ma na celu:

  1. ujednolicenie definicji pojęć używanych w energetyce zarówno w obszarze organizacji prac jak i w sferze eksploatacji urządzeń energetycznych (doprecyzowano definicję urządzeń energetycznych, prac eksploatacyjnych oraz dodano nowe definicje m.in.: prac pomocniczych przy urządzeniach energetycznych, poleceniodawcy, koordynującego, dopuszczającego, kierującego zespołem).
  2. określenie czytelnych kryteriów w zakresie tworzenia zasad eksploatacji urządzeń energetycznych,
  3. opracowanie podstawowych wytycznych w odniesieniu do organizacji prac wykonywanych przy urządzeniach i instalacjach energetycznych.

W latach 2014-2015 Państwowa Inspekcja Pracy podczas przeprowadzonych kontroli u odbiorców energii elektrycznej przyłączonych bezpośrednio do sieci dystrybucji energii elektrycznej, stwierdziła problemy w obszarze organizacji prac wykonywanych przy urządzeniach energetycznych, dotyczące kwalifikacji osób wykonujących prace eksploatacyjne. Dlatego też konieczna stała się nowelizacja treści § 6 obecnie obowiązującego rozporządzenia, poprzez określenie przypadków kiedy i na jakich warunkach będzie możliwe dopuszczenie do wykonywania prac pomocniczych przy urządzeniach energetycznych nie będących pracami eksploatacyjnymi, do wykonywania których nie jest wymagane posiadanie kwalifikacji. Konieczność nowelizacji w tym zakresie wynika z faktu, że w obecnym stanie prawnym cały zespół pracowników wykonujących pracę przy urządzeniach energetycznych musi być kwalifikowany i upoważniony przez prowadzącego eksploatacje, co w konsekwencji skutkuje tym, że osoby wykonujące pracę pomocnicze przy urządzeniach energetycznych muszą również posiadać niezbędne kwalifikacje. 

Kontrole Państwowej Inspekcji Pracy wskazują także na powtarzalne nieprawidłowości związane ze stosowaniem sprzętu do uziemiania lub zwierania oraz sprzętu izolacyjnego bez ważnych prób okresowych, dlatego też zasadne staje się umieszczenie w treści projektowanego rozporządzenia przepisów precyzujących wymagania w zakresie zasad gospodarki oraz użytkowania sprzętu do uziemiania lub zwierania oraz sprzętu elektroizolacyjnego.

Natomiast konieczność doprecyzowania definicji urządzenia elektrycznego wynika z faktu występowania u przemysłowych odbiorców energii powtarzalnych problemów ze zdefiniowaniem granicy urządzenia energetycznego oraz odbiornika energii, co skutkuje tym, że nie opracowuje się instrukcji eksploatacji urządzeń lub opracowane procedury eksploatacji są nieprawidłowe.

Co regulują projektowane przepisy?

Nowe przepisy kładą nacisk przede wszystkim na zapewnienie bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń energetycznych. Każde z nich powinno być wyposażone w instrukcję eksploatacji, zawierającą informacje niezbędne do bezpiecznej obsługi. Musi w niej znaleźć się m.in. charakterystyka maszyny, sposób jej działania i obsługi zgodnie z zasadami bhp, postępowanie w razie awarii oraz informacje dotyczące serwisowania. Powinna ona również określać zagrożenie, jakie urządzenie może spowodować dla zdrowia lub życia człowieka oraz metody przeciwdziałania mu, w tym zalecane środki ochrony zbiorowej i indywidulanej.

Przepisy określają również zasady bezpiecznego prowadzenia prac eksploatacyjnych związanych dostarczeniem lub magazynowaniem paliw oraz pracami:

  • w pomieszczeniach zamkniętych (np. zbiornikach lub kanałach),
  • przy sieciach ciepłowniczych,
  • przy rurociągach, turbinach wodnych i podwodnych urządzeniach hydrotechnicznych,
  • w kanałach, kotłach, rurociągach sieci ciepłowniczej i zbiornikach,
  • w gazociągach, instalacjach i zbiornikach wodoru oraz elektrolizerach wody.

Rozporządzenie reguluje także procedurę zlecania i przygotowania do wykonywania prac z urządzeniami energetycznymi. Pracę przy urządzeniach energetycznych mogą wykonywać jedynie osoby upoważnione lub uprawnione do jego obsługi. Upoważnienie musi być dokonane na piśmie ze wskazaniem nie tylko osoby, która otrzymuje prawo do pracy z urządzeniem, ale również zakresu tej pracy oraz terminu na jaki zostało ono udzielone.

Podsumowanie

Uzasadnieniem do podjęcia prac nad nowym rozporządzeniem były postulaty branży energetycznej podkreślające przede wszystkim konieczność dostosowania przepisów bhp do realiów wykonywania prac eksploatacyjnych przy urządzeniach energetycznych w zakresie kwalifikacji osób wykonujących te prace.

Przyjęcie zmian zawartych w nowym rozporządzeniu pozwoli na odpowiedni dobór członków zespołów osobowych wykonujących prace przy urządzeniach i instalacjach energetycznych pod kątem liczebności i kwalifikacji, zapewnienie odpowiedniego nadzoru nad wykonywaniem prac oraz przygotowaniem i uporządkowaniem miejsca pracy po jej wykonaniu. W konsekwencji przestrzeganie określonych wymogów założonych w projektowanym akcie prawnym pozwoli na podwyższenie poziomu bezpieczeństwa.

Rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Całość projektu omawianego rozporządzenia mogą Państwo znaleźć tutaj.

Źródło pomocnicze:

  1. www.rcl.gov.pl

Skomentuj