Postojowe, elastyczny czas pracy, zasiłki

Brak zleceń czy zamówień to dla osób pracujących na umowach cywilnoprawnych i samozatrudnionych oznacza brak zarobków. Jaką pomoc otrzymają zgodnie z przyjętym projektem „tarczy antykryzysowej”?

Celem tzw. „tarczy antykryzysowej”, czyli ustawy, która została w ostatnich dniach przyjęta przez Sejm, jest jak najszersze wsparcie przedsiębiorców i pracowników w czasie epidemii koronawirusa. Zgodnie z projektem w przypadku postojowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaci dla zleceniobiorców, wykonawców dzieła i samozatrudnionych świadczenie w kwocie do ok. 2 tys. zł brutto.

Dla kogo świadczenie?

Aby zleceniobiorca lub wykonawca dzieła miał prawo do świadczenia, musi udowodnić zawarcie umowy przed 1 lutego 2020 r.

Uwaga! Świadczenie nie będzie przysługiwać osobom, których przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku przekroczył 300 proc. przeciętnego wynagrodzenia. 

Przepisy projektu ustawy stanowią, że osobie wykonującej umowę cywilnoprawną świadczenie postojowe przysługuje w wysokości 80 proc. minimalnego wynagrodzenia. Jednak jeżeli w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku, przychód z umowy cywilnoprawnej lub z umów wyniósł mniej niż 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, świadczenie postojowe przysługuje w wysokości wynagrodzenia z tytułu wykonywania tej umowy lub umów cywilnoprawnych.

Prowadzę działalność gospodarczą – co teraz?

Jakie warunki trzeba spełnić, by otrzymać postojowe?

• przychód osoby prowadzącej działalność gospodarczą, która nie zawiesiła działalności, uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie musi być co najmniej 15 proc. niższy niż w miesiącu poprzednim i nie może być wyższy od 300 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2020 r.,
• działalność zarejestrowana przed 1 lutego 2020 r.

Ważne! Świadczenie w wysokości 80 proc. minimalnego wynagrodzenia będzie przysługiwać również osobie, która zawiesiła działalność gospodarczą po 31 stycznia 2020 r. i przychód z prowadzenia tej działalności, nie był wyższy od 300 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Aby otrzymać świadczenie, konieczne jest złożenie wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Elastyczny czas pracy – dla kogo?

Tzw. „tarcza antykryzysowa” wprowadza rozwiązania uelastyczniające przepisy o czasie pracy. Będą je mogli stosować pracodawcy, u których na skutek epidemii koronawirusa wystąpił spadek obrotów gospodarczych.

Uwaga! Pracodawca nie może zalegać w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.

Według projektu pracodawcy będą mogli ograniczyć nieprzerwany odpoczynek dobowy pracowników do nie mniej niż 8 godzin, i nieprzerwany odpoczynek tygodniowy do nie mniej niż 32 godzin. Co ważne, pracodawca musi zagwarantować pracownikom równoważny okres odpoczynku w okresie nie dłuższym niż 8 tygodni.

Dodatkowo w porozumieniu z organizacjami związkowymi albo przedstawicielami pracowników tam, gdzie takie organizacje nie działają, pracodawcy będą mogli:

• zawrzeć porozumienie o wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy, w którym możliwe jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do maksymalnie 12 godzin (w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 12 miesięcy) – pracodawca będzie musiał „oddać” godziny innego dnia lub dać dzień wolny,
• zawrzeć porozumienie o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę zawartych z tymi pracownikami, w zakresie i przez czas ustalone w porozumieniu.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy

Projekt „tarczy antykryzysowej” zakłada także dodatkowe 14 dni zasiłku opiekuńczego dla rodziców dzieci do 8. roku życia z powodu zamknięcia szkoły, przedszkola czy żłobka z powodu epidemii koronawirusa. Na dodatkowy zasiłek opiekuńczy będą mogli też liczyć opiekunowie osób niepełnosprawnych.

Początkowo placówki oświaty miały być zamknięte do 25 marca. W związku z wprowadzeniem w Polsce stanu epidemii termin ten został jednak wydłużony do Świąt Wielkanocnych przypadających w tym roku w dniach 12-13 kwietnia.

Przyjęty przez Sejm pakiet rozwiązań, tzw. tarcza antykryzysowa, zakłada przyznanie kolejnego dodatkowego zasiłku opiekuńczego w wymiarze 14 dni z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem do 8. roku życia.

Zasiłek opiekuńczy przysługiwać będzie także w przypadku niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna.

„Tarcza antykryzysowa” zawiera przepis umożliwiający Radzie Ministrów – w formie rozporządzenia – wydłużenie okresu pobiegania dodatkowego zasiłku opiekuńczego. 

Projekt ustawy rozszerza także krąg osób uprawnionych do dodatkowego zasiłku opiekuńczego o osoby zwolnione od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo orzeczeniem o niepełnosprawności.

W związku z zawieszeniem działalności placówek dziennego pobytu takich jak warsztaty terapii zajęciowej, ośrodki dziennego pobytu, środowiskowe domy samopomocy czy np. ośrodki rewalidacyjno-edukacyjno-wychowawczego, może pojawić się problem związany ze sprawowaniem opieki i niesieniem pomocy osobom niepełnosprawnym. Niektóre z nich są osobami całkowicie niesamodzielnymi i bez dodatkowej pomocy i wsparcia ze strony opiekuna nie są w stanie samodzielnie funkcjonować. W związku z tym projekt zakłada stosowanie przepisów dotyczących zasiłku opiekuńczego przysługującego na opiekę nad chorym dorosłym członkiem rodziny. Maksymalny okres przysługiwania zasiłku wynosi 14 dni. Okres ten nie jest łączony z okresem pobierania innych zasiłków związanych ze sprawowaniem opieki nad innym członkiem rodziny.

Źródła:

1. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, dostępny na stronie: www.sejm.gov.pl,
2. Strona internetowa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: www.mpips.gov.pl