Praca na wysokości – drabiny

Praca na wysokości – praca wykonywana na powierzchni znajdującej się co najmniej 1 m nad poziomem podłogi lub ziemi.

Na powierzchniach wzniesionych powyżej 1 m nad poziomem podłogi lub ziemi, na których w związku z wykonywaną pracą mogą przebywać pracownicy lub służących jako przejścia powinny być zainstalowane balustrady składające się z:

• poręczy ochronnej na wysokości 1,1 m,
• krawężnika o wysokości 0,15 m,
• poprzeczki pośredniej w połowie pomiędzy podłogą a barierką 1,10 m.

Jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanej pracy nie można zastosować balustrad, nie­zbędne jest zastosowanie innych zabezpieczeń, a między innymi środków ochrony in­dywidualnej, np. szelek bezpieczeństwa.

Prace na wysokości powinny być organizowane i wykonywane w sposób niezmuszają­cy pracownika do wychylania się poprzez poręcz balustrady lub obrys urządzenia, na którym stoi.

Przy pracach na drabinach, podestach i innych, np. rusztowaniach na wysokości do 2 m nad poziomem podłogi, należy:

• zapewnić, aby drabiny, pomosty były stabilnie zabezpieczone przed zmianą położe­nia oraz posiadały odpowiednią wytrzymałość na przewidywane obciążenie,
• zapewnić, aby pomost roboczy spełniał następujące wymagania: powierzchnia pomostu pozioma, równa i trwale przymocowana do elementów konstrukcyjnych,
• powierzchnia pomostu wystarczająca dla pracowników, narzędzi i materiałów,
• w widocznym miejscu umieszczone czytelne informacje o wielkości dopuszczal­nego obciążenia.

Otwory w stropach, na których prowadzone są roboty lub do których możliwy jest do­stęp ludzi, należy zabezpieczyć przed możliwością opadnięcia lub ogrodzić balustradą.

Otwory w ścianach zewnętrznych obiektu budowlanego, w stropach lub inne, których dolna krawędź znajduje się poniżej 1,1 m od poziomu stropu lub pomostu, powinny być zabezpieczone balustradą.

Pozostawione w czasie wykonywania robót otwory, zwłaszcza otwory na szyby dźwi­gów, drzwi balkonowe, okna powinny być zabezpieczone balustradą.

Nie zalicza się do prac na wysokości pracy na powierzchni, niezależnie od wysokości, na jakiej się znajduje, jeżeli powierzchnia ta:

• osłonięta jest ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi,
• wyposażona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem.

Drabiny:

• muszą być tak ustawione, aby zapewnić ich stateczność w trakcie użytkowania;
• przenośne muszą opierać się na stabilnym, trwałym, posiadającym odpowiednie wymiary, nieruchomym podłożu w taki sposób, aby szczeble pozostawały w pozy­cji poziomej oraz były zabezpieczone przed przemieszczaniem, zanim będą użyt­kowane;
• zawieszane muszą być zaczepione w bezpieczny sposób, tak aby zapobiec, z wyjąt­kiem drabin linowych, ich przemieszczaniu lub bujaniu;
• używane jako środki dostępu muszą być dostatecznie długie, tak aby wystarczają­co wystawały ponad platformę dostępu, chyba że zostały zastosowane inne środki zapewniające pewne uchwycenie poręczy;
• wieloczęściowe łączone lub wysuwane muszą być używane w taki sposób, aby za­pobiec przemieszczaniu się ich różnych części względem siebie;
• przejezdne przed ich użyciem muszą być pewnie unieruchomione.

Drabiny muszą być używane w taki sposób, aby:

• przez cały czas była zapewniona możliwość bezpiecznego uchwycenia poręczy i wsparcia pracowników;
• w szczególności, jeśli ładunek ma zostać ręcznie przeniesiony na drabinie, nie prze­szkadzało to pracownikowi w bezpiecznym trzymaniu się poręczy.

Przenośne drabiny muszą być zabezpieczone przed przemieszczaniem się w trakcie ich użytkowania za pomocą urządzeń przeciwpoślizgowych przy górnych lub dolnych koń­cach podłużnic albo poprzez inne rozwiązania o równoważnej skuteczności.

Zagrożenia przy pracy na drabinach:

• niewłaściwy dobór drabiny do wykonywanej pracy,
• ustawienie drabiny na niestabilnym podłożu,
• wchodzenie na drabinę w śliskim obuwiu,
• używanie drabiny uszkodzonej,
• używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej,
• korzystanie z drabin prowizorycznych,
• wchodzenie i schodzenie z drabiny plecami do niej,
• ustawianie drabiny w bezpośrednim sąsiedztwie maszyn i urządzeń,
• ustawianie drabiny przed zamkniętymi drzwiami, jeżeli nie są one zamknięte od strony ustawianej drabiny.

Drabina przystawna powinna wystawać ponad powierzchnię, na którą prowadzi, co najmniej 0,75 m, a kąt jej nachylenia powinien wynosić 65–750.

WAŻNE!

Zabronione jest używanie drabiny:

• nieposiadającej certyfikatu na znak bezpieczeństwa,
• z naprawianymi prowizorycznie szczeblami,
• z brakującymi szczeblami,
• przybitymi gwoździami szczeblami do boków podłużnic,
• z naprawianymi podłużnicami za pomocą przybitych łat.

Zabezpieczanie drabin przed upadkiem:

• przy drabinach rozstawnych niedopuszczalne jest stosowanie zabezpieczeń prowi­zorycznych, tj. sznurek, drut zamiast łańcucha utrzymującego kąt rozwarcia,
• ustawianie drabin przystawnych powinno być pod kątem 75–850 w stosunku do podłoża,
• drabiny przystawne powinny być w taki sposób opierane, aby górne jej krawędzie wystawały co najmniej 75 cm,
• wchodzenie na drabiny rozstawne powinno być możliwe jedynie do wysokości 80 cm poniżej górnego końca podłużnic (drabiny przystawne – 50 cm).

Przy pracy na drabinach jest zabronione:

• stosowanie drabin przenośnych jako drogi stałego transportu,
• wnoszenie lub znoszenie po drabinach przedmiotów o ciężarze większym od 10 kg,
• przenoszenie przez jedną osobę drabiny o długości powyżej 4 m,
• podczas burzy wykonywanie prac na metalowych drabinach oraz pozostawanie pracowników w pobliżu ustawionej drabiny metalowej,
• wykonywanie robót murarskich i tynkarskich z drabin przystawnych,
• wykonywanie robót ciesielskich z drabin powyżej 3 m.

Przy pracach na drabinach narzędzia należy przechowywać w specjalnej torbie na ra­mieniu.