Praca z użyciem elektrycznych narzędzi ręcznych

W każdym zakładzie pracy znajduje się zazwyczaj i użytkuje szereg narzędzi ręcznych z napędem elektrycznym o różnym przeznaczeniu.

W zależności od sposobu ich użytkowania rozróżniamy elektronarzędzia: eksploatowane dorywczo, zazwyczaj kilkakrotnie w ciągu jednej zmiany roboczej zwracane np. do wypożyczalni; eksploatowane często w ciągu zmiany roboczej, niezwracane do wypożyczalni; eksploatowane w sposób ciągły na więcej niż jednej zmianie roboczej; zainstalowane na stałe np. w linii produkcyjnej lub montażowej.

Zakład eksploatujący elektronarzędzia zobowiązany jest do prowadzenia regularnych badań kontrolnych elektronarzędzi w celu zapewnienia użytkownikom pełnego bezpieczeństwa przed porażeniem prądem elektrycznym i urazami mechanicznymi. W tym celu każdy z pracowników użytkujący elektronarzędzia powinien być zapoznany z fabryczną instrukcją obsługi, w tym z wymaganiami badań kontrolnych, terminów ich przeprowadzania, procedurą postępowania oraz podstawowymi środkami ochrony zapewniającymi pracownikom bezpieczeństwo użytkowania.

Elektronarzędzia mogą być podłączane tylko do gniazd z prawidłowo wykonaną instalacją ochronną z bolcem i przewodem ochronnym, dotyczy to także przedłużaczy stosowanych do zasilania elektronarzędzi.

Nie zaleca się stosować elektronarzędzi do pracy w warunkach dużej wilgotności, na konstrukcjach stalowych itp.

W zakładzie należy:

• sklasyfikować eksploatowane elektronarzędzia pod względem sposobu ich użytkowania, ustalić terminy i charakter przeprowadzanych badań kontrolnych oraz założyć dla każdego elektronarzędzia rejestr (kartotekę), w której odnotowywane będą terminy przeprowadzonych badań kontrolnych, ich wyniki, termin następnych badań, rodzaje uszkodzeń, przeprowadzone naprawy itp.,
• wyznaczyć i upoważnić pracowników mających odpowiednie kwalifikacje do prowadzenia badań kontrolnych lub zlecić ich wykonywanie innym upoważnionym do tego jednostkom, np. serwisowym.

Badania (przeglądy) kontrolne bieżące należy wykonywać każdorazowo przed wydaniem elektronarzędzia i po jego zdaniu do wypożyczalni lub przed rozpoczęciem pracy na danej zmianie.

Terminy badań kontrolnych okresowych należy wykonywać w okresach co 6, 4, 2 miesiące, w zależności od tego, czy elektronarzędzie użytkowane jest dorywczo, często lub stale.

Natomiast każdorazowo należy przeprowadzić badanie kontrolne okresowe w przypadkach zaistnienia sytuacji mogącej mieć wpływ na bezpieczeństwo użytkowania elektronarzędzia, np. upadek, silne zawilgocenie. Częstotliwość wykonywania badań okresowych należy skrócić o połowę, jeżeli elektronarzędzia użytkowane są w warunkach zwiększających możliwość uszkodzenia mechanicznego (do nich zaliczamy użytkowanie w pomieszczeniach zapylonych, zawilgoconych, na rusztowaniach itp.).

W bieżącej eksploatacji elektronarzędzi najistotniejsze jest dokonywanie oględzin zewnętrznych polegających głównie na sprawdzeniu, czy: elementy obudowy zewnętrznej i rękojeści nie są uszkodzone (pęknięte, zgniecione, odłamane), wtyczka nie jest uszkodzona (pęknięta, przypalona, kołki niezdeformowane), przewód przyłączeniowy zabezpieczony jest skutecznie przed wyrwaniem z wtyczki i elektronarzędzia oraz czy nie ma uszkodzonej izolacji (przeciętej, zgniecionej, opalonej), elementy sterujące (przyciski) uchwyty osłony nie są poluzowane i uszkodzone.

Tak wykonany przegląd, którego może dokonać każdy pracownik, pozwala najwcześniej wykryć nieprawidłowości mogące stwarzać zagrożenia dla użytkujących go pracowników i przekazać elektronarzędzie do naprawy.

Niezależnie od możliwości porażenia prądem elektrycznym pracownicy obsługujący narzędzia ręczne (z napędem elektrycznym) wywołujące drgania narażeni są na wibrację miejscową, zwłaszcza kończyn górnych. W tym celu należy dążyć do stosowania nowoczesnych narzędzi ręcznych o obniżonym poziomie drgań, ograniczania czasu ekspozycji na wibrację, stosować w szerokim zakresie ochrony indywidualne: rękawice, obuwie i pasy antywibracyjne.