Prace szczególnie niebezpieczne

Istnieje szereg prac stwarzających szczególne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego powszechnie uznawanych za niebezpieczne. Część z nich wymieniona jest w stosownych rozporządzeniach właściwych ministrów.

Wykaz prac szczególnie niebezpiecznych nie jest kompletny, jego uzupełnienie (rozszerzenie) winno stanowić jeden z elementów przy organizacji stanowisk pracy. W tym celu w każdym z zakładów pracy winno stworzyć się wykaz prac wykonywanych w warunkach szczególnie niebezpiecznych (określonych w przepisach bhp lub w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji), a także innych prac o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywanych w utrudnionych warunkach, uznanych przez pracodawcę jako szczególnie niebezpieczne.

Oprócz szeregu wykonywanych prac, ogólnie uznawanych za szczególnie niebezpieczne, np.: przy urządzeniach i instalacjach energetycznych, wewnątrz zbiorników, kotłów, silosów, urządzeń technologicznych, urządzeń poddozorowych (autoklawów przemysłowych), występują prace, które z racji swojej powszechności często są nieuwzględniane przy planowaniu poszczególnych prac.

Do nich należą w szczególności prace: wykonywane z użyciem narzędzi ręcznych o napędzie elektrycznym, wykonywane na wysokości, w zbiornikach, ziemne (w wykopach, zagłębieniach), spawalnicze, remontowe (modernizacyjne).
Pracodawca powinien dla prac szczególnie niebezpiecznych określić szczegółowe wymagania bhp, jakie powinny być zachowane przy wykonywaniu tych prac.

W tym celu powinien:

• każdorazowo zapewnić nadzór nad wymienionymi pracami przez wyznaczenie w tym celu osób posiadających stosowne kwalifikacje,
• zapewnić odpowiednie środki i urządzenia zabezpieczające,
• przed dopuszczeniem do pracy pracowników przeprowadzić instruktaż uwzględniający (przedstawiający) między innymi: podział pracy pomiędzy poszczególnych pracowników, kolejność i harmonogram wykonywania zadań, a w szczególności przedstawić wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu poszczególnych czynności.

Analizując charakter poszczególnych prac winno się opracować w każdym zakładzie:

• wykaz stanowisk pracy, na których wymagane jest posiadanie dodatkowych uprawnień kwalifikacyjnych przez pracowników,
• wykaz rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby,
• wykaz rodzajów prac wymagających od pracowników szczególnej sprawności psychofizycznej.