Przepisy dot. obowiązku zakrywania ust i nosa

Ukazało się rozporządzenie zmieniające rozporządzenie z dnia 10 kwietnia 2020 r., które uszczegóławia przepisy o obowiązku zakrywania w miejscach ogólnodostępnych ust i nosa w związku z epidemią koronawirusa.

Przepisy dotyczące obowiązku zakrywania w miejscach publicznych ust i nosa znalazły się w rozporządzeniu zmieniającym rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów  w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Rozporządzenie zmieniające wskazuje na konkretne sytuacje, w których obowiązek zakrywania ust i nosa obowiązuje, a także wskazuje na odstępstwa od tego obowiązku.

Rozporządzenie zmieniające zakłada, że od 16 kwietnia do odwołania nakłada się obowiązek zakrywania ust i nosa za pomocą odzieży lub jej części, maski albo maseczki.

Obowiązek zakrywania ust i nosa

Nakaz obowiązywać ma podczas przebywania:

  1. w środkach publicznego transportu zbiorowego w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym oraz w pojazdach samochodowych, którymi poruszają się osoby niezamieszkujące lub niegospodarujące wspólnie;
  2. w miejscach ogólnodostępnych, w tym:
  1. na drogach i placach,
  2. w zakładach pracy oraz w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny,
  3. w  obiektach handlowych lub usługowych, placówkach handlowych lub usługowych i na targowiskach (straganach),
  4. na terenie nieruchomości wspólnych w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia  24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2020 r. poz. 532 i 568).

Nieruchomością wspólną – zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia  24 czerwca 1994 r. o własności lokali jest grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali (chodzi np.: o części wspólne budynków wielorodzinnych – klatki schodowe, windy, pralnie itp.).

Obowiązek zakrywania ust i nosa dotyczy:

  1. zakładów pracy (w tym także biur) – z wyłączeniem osób tam zatrudnionych (niezależnie od podstawy zatrudnienia) chyba, że chodzi o osoby wykonujące w danym zakładzie obsługę klientów lub interesantów,
  2. budynków użyteczności publicznej – z wyłączeniem osób tam zatrudnionych (niezależnie od podstawy zatrudnienia) chyba, że chodzi o osoby wykonujące w danym budynku obsługę klientów lub interesantów,
  3. innych miejsc ogólnodostępnych (o publicznym charakterze tj. dostępnych dla nieograniczonej liczby osób) takich jak np.: obiekty handlowe i usługowe.

Obowiązek zakrywania ust i nosa dotyczy także wszelkiego sposobu poruszania się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (w tym po drogach, nie tylko publicznych) – a zatem środkami komunikacji publicznej, rowerem, motocyklem, skuterem, hulajnogą, pieszo oraz pojazdami samochodowymi (w tym w ramach komercyjnego przewozu osób). W przypadku tego ostatniego, gdy jadą nim osoby sobie obce (inne niż wspólnie zamieszkujące lub gospodarujące). 

Możliwość korzystania z przyłbic

Przepisy pozwalają osobie wykonująca czynności zawodowe w obiektach oraz placówkach handlowych lub usługowych realizować obowiązek zakrywania ust i nosa przy pomocy przyłbicy, jeżeli wszystkie stanowiska kasowe lub miejsca prowadzenia sprzedaży lub świadczenia usług w danym obiekcie oraz placówce są oddzielone od klientów dodatkową przesłoną ochronną. Gdyż oddzielenie stanowisk kasowych przesłoną ochronną (np. pleksi, okienka za szybą np. na poczcie) minimalizuje ryzyko transmisji patogenu przy kasie, a jednocześnie pozwoli to personelowi wykonywać prace fizyczne np. przy rozładunku towarów w przyłbicach – kiedy dobra cyrkulacja powietrza jest ważna.

Odstępstwa od obowiązku zakrywania ust i nosa

Obowiązku zakrywania ust i nosa nie stosuje się w przypadku:

  1. pojazdu samochodowego, w którym przebywa lub porusza się 1 osoba albo 1 osoba z dzieckiem, o którym mowa w pkt 2;
  2. dziecka do ukończenia 4 roku życia;
  3. osoby, która nie mogą zakrywać ust lub nosa z powodu stanu zdrowia, całościowych zaburzeń rozwoju, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym albo głębokim lub niesamodzielności; okazanie orzeczenia lub zaświadczenia w tym zakresie nie jest wymagane;
  4. osoby wykonującej czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach) lub na terenie nieruchomości wspólnych (pkt 2 lit. b i c), z wyjątkiem osoby wykonującej bezpośrednią obsługę interesantów lub klientów;
  5. kierującego środkiem publicznego transportu zbiorowego w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, lub pojazdem samochodowym wykonującym zarobkowy przewóz osób, jeżeli operator publicznego transportu zbiorowego albo organizator tego transportu w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 8 i 9 tej ustawy albo przedsiębiorca wykonujący działalność w zakresie zarobkowego przewozu osób, zapewnia oddzielenie kierującego od przewożonych osób w sposób uniemożliwiający styczność w rozumieniu art. 2 pkt 25 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
  6. duchownego sprawującego kult religijny, w tym czynności lub obrzędy religijne, podczas jego sprawowania;
  7. żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wojsk sojuszniczych, a także funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, wykonujących zadania służbowe, stosujących środki ochrony osobistej odpowiednie do rodzaju wykonywanych czynności.

Identyfikacja lub weryfikacja tożsamości

W przepisach zawarto także, że w razie legitymowania osoby w celu ustalenia jej tożsamości przez organy uprawnione albo konieczności identyfikacji lub weryfikacji tożsamości danej osoby przez inne osoby w związku ze świadczeniem usług lub wykonywaniem czynności zawodowych lub służbowych można żądać odkrycia ust i nosa.

Warto podkreślić, że bezwzględny nakaz zakrywania ust i nosa nie koresponduje chociażby z:

  • możliwością wypłaty środków zgromadzonych na rachunku bankowym bezpośrednio w oddziale banku, gdzie jest dokonywana identyfikacja wizualna przez kasjera przy realizacji takiej dyspozycji;
  • udzielaniem niektórych świadczeń zdrowotnych,
  • koniecznością sprawdzenia czy dany rodzaj produktu, kupuje osoba pełnoletnia.

Co ważne nakaz zakrywania ust i nosa również nie dotyczy prac rolników w gospodarstwie rolnym oraz przebywania na terenie prywatnym –  jak np.: taras czy własna nieruchomość gruntowa wokół domu.

Resort zdrowia podkreśla, że zakrywanie ust i nosa nie będzie zwalniało z obowiązku zachowania bezpiecznej odległości dwóch metrów.

Główny Inspektor Sanitarny instruuje, jak poprawnie nałożyć i zdjąć maseczkę

Główny Inspektor Sanitarny, wyjaśniając, jak postępować z maseczką, pamiętając, że nadal kluczowe jest zachowanie bezpiecznej odległości od innych osób, która wynosi dwa metry.

Sanepid w materiałach dostępnych na stronie internetowej edukuje, że przed nałożeniem maski, należy umyć ręce wodą i mydłem lub płynem do dezynfekcji na bazie alkoholu. Następnie należy zakryć nos i usta maską, upewniając się, że między twarzą a maską nie ma przerwy i dobrze przylega. Istotne jest, aby starać się nie dotykać maski podczas jej używania, a jeśli to zrobimy – umyć dłonie lub je zdezynfekować.

Maskę należy wymienić na nową, gdy tylko będzie wilgotna. 

Aby zdjąć maseczkę bezpiecznie należy chwycić ją z tyłu, za wiązanie. Nie wolno dotykać przodu maski. GIS instruuje, że po zdjęciu maseczki, ręce także trzeba umyć wodą i mydłem lub zdezynfekować płynem na bazie alkoholu.

Podstawa prawna:

  1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 673).

Źródła pomocnicze:

  1. Strona internetowa Głównego Inspektora Sanitarnego – www.gis.gov.pl

Skomentuj