Przyczyny łamania przepisów i zasad bhp

Dlaczego pracownicy tak często łamią przepisy i zasady bhp? Tym bardziej, że nieprzestrzeganie przepisów bhp może wiązać się z nałożeniem kar nie tylko na pracodawcę, ale również na zatrudnionego.

Zasady i przepisy bhp mają na celu zapewnienie pracownikom bezpieczeństwa. Przestrzeganie tych przepisów zapobiega wypadkom przy pracy, chroni również pracowników przed chorobami zawodowymi lub zmniejsza ryzyko ich wystąpienia. Niemniej jednak przepisy bhp są ignorowane. Co roku inspektorzy pracą odnotowują dziesiątki tysięcy wykroczeń.

Przyczyny łamania przepisów i zasad bhp

  1. Zachowanie przepisów i zasad bhp wiąże się ze znacznym wysiłkiem i powoduje uciążliwości wykonania prac. Ta sytuacja rodzi pokusę wykonania założonych prac, mimo braku wymaganych zabezpieczeń, licząc na szczęście.
  2. Brak świadomości (wyobraźni) skutków lekceważenia wymagań bhp (awarii, katastrof, wypadków, chorób zawodowych strat finansowych).
  3. Brak świadomości odpowiedzialności za stan warunków pracy.
  4. Wadliwe, sprzeczne wewnętrznie, niezrozumiałe przepisy bhp.
  5. W małych firmach, niemających obowiązku tworzenia służby bhp i komisji bhp, w których ze względu na brak 10 uprawnionych osób do tworzenia związku zawodowego – nie ma związków zawodowych, nie ma tez społecznej inspekcji pracy – wszystkie obowiązki powinien wykonywać sam pracodawca, co jest zwykle niewykonalne.
  6. Bagatelizowanie prawa, niedbalstwo.

Przyczyny niebezpiecznych, błędnych zachowań pracowników w pracy  

  1. Wysoka, atrakcyjna motywacja płacowa wykonywanej pracy, zachęcająca i skłaniająca do wykonywania pracy za wszelką cenę, mimo występowania ewentualnych zagrożeń zawodowych, także bezpośrednich.
  2. Wykonywanie pracy w warunkach silnej presji potrzeb ekonomicznych zakładu, konieczność terminowego ukończenia robót, znacznego uzależnienia innych stanowisk pracy (technologii, wydziałów) od terminowego wykonywania prowadzonych robót.
  3. Presja bezrobocia, obawa o utratę pracy, powodujące przemilczenie ewentualnych zaniedbań pracodawcy.
  4. Chęć ukrycia skutków spowodowanej awarii, zatarcia jej śladów, zwłaszcza w przypadku większych strat finansowych.
  5. Chęć ukrycia niewiedzy i niekompetencji dotyczących bezpiecznego wykonywania powierzonej pracy.
  6. Postawienie pracowników w położeniu, gdy zachowanie reguł bezpieczeństwa pracy jest praktycznie niewykonalne z powodu:
  1. dużej czasochłonności ich zachowania,
  2. znacznego wysiłku i pracochłonności ich zachowania.
  1. Używanie urządzeń i narzędzi metod wydajnych, użytecznych, ale szczególnie niebezpiecznych. Wysoką wydajność uzyskano wskutek likwidacji zabezpieczeń i ochron.

Skutki ekonomiczne i prawne nieprzestrzegania przepisów i zasad bhp

  1. Bezpośrednie straty wywołane wypadkami przy pracy, między innymi:
  • zniszczenie, uszkodzenie urządzeń instalacji, pomieszczeń pracy,
  • zakłócenie toku pracy i działania firmy,
  • stres załogi i środowiska, spadek wydajności pracy,
  • pogorszenie wizerunku firmy w otoczeniu, w branży, u klientów, utrata rynku i prestiżu,
  • straty finansowe osób trzecich,
  • groźba podwyższeń wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenia społeczne z tytułów wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
  • zagrożenie wypłaty odszkodowania uzupełniającego na podstawie wyroku sądu w powództwie cywilnym.
  1. Straty finansowe związane z czasem pracy wielu osób, poświęconym badaniu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz koniecznością wielokrotnego stawania przed prokuratorem, sądem, inspektorem pracy.
  2. Konieczność zatrudniania zastępców na stanowiskach pracy poszkodowanych w wypadkach przy pracy.
  3. Niezadowalanie inwestorów (akcjonariuszy) z powodu wzrostu kosztów funkcjonowania firmy.
  4. Zagrożenie podwyższenia składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych o 100% w razie niewykonywania nakazów PIP.
  5. Trudne, uciążliwe i szkodliwe dla człowieka warunki pracy mają także aspekt moralny, stają się powodem coraz gorszych relacji między pracodawcą a pracobiorcami.
  6. Nie można pomijać globalnych strat wywołanych złymi warunkami pracy, które ponosi Państwo, a w ostatecznym rachunku – całe społeczeństwo.
  7. Złych, niebezpiecznych dla pracownika warunków pracy, uwłaszczających jego godność, nie toleruje Unia Europejska.

Nie ulega wątpliwości, iż największe straty ekonomiczne i moralne ponoszą sami  poszkodowani pracownicy i ich rodziny w postaci pogorszenia stanu zdrowia, kalectwa, inwalidztwa lub śmierci, a także strat moralnych, gwałtownego pogorszenia statusu materialnego i szans życiowych poszkodowanych i ich rodzin.

Skomentuj