Staż w służbie BHP

Staż BHP? Kiedy zatrudnienie liczy się do stażu BHP?

Setki jeśli nie tysiące słuchaczy, ukończyło albo kończy studia podyplomowe z zakresu BHP. Ciągle zadawanym pytaniem jest, jak nabyć staż BHP aby nabyć uprawnienia specjalisty do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zgodnie § 4 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 1997 r. poz. 704 ze zm.) – specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 1 rok stażu pracy w służbie bhp.

Temat jest niezwykle dyskusyjny i jest wiele odmiennych interpretacji.

Przedstawiamy tu zdanie organów państwowych.

Wykonuję zadania służby bhp u pracodawcy zatrudniającego pięćdziesięciu pracowników jako pracownik zatrudniony przy innej pracy (Art. 23711 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu pracy). Czy to zatrudnienie liczy mi się do stażu pracy w służbie bhp?

Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 1 rok stażu pracy w służbie bhp. Natomiast art. 23711 § 1 zdanie pierwsze kodeksu pracy stanowi: pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników tworzy służbę bezpieczeństwa i higieny pracy, zwaną dalej „służbą bhp”, pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zaś pracodawca zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy.

Należy zatem stwierdzić, że w przypadku pracodawców zatrudniających do 100 pracowników nie tworzy się służby bhp – nie można zatem, wykonując zadania służby bhp u takiego pracodawcy, nabyć stażu pracy w służbie bhp, o którym mowa w rozporządzeniu RM w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Pamiętać należy bowiem, że w świetle definicji zawartej w § 1 ust. 1 tego rozporządzenia służbę bezpieczeństwa i higieny pracy stanowią wyodrębnione komórki organizacyjne jednoosobowe lub wieloosobowe.

Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy

Na temat, co to jest służba bhp i jak należy rozumieć to określenie, a co za tym idzie interpretować zapisy Kodeksu pracy i Rozporządzenia w sprawie służby bhp wypowiadały się Sądy Administracyjne i tego należałoby się trzymać. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w orzeczeniu z dnia 22 marca 2012 roku (III SA/Gd 8/12 – Wyrok) uzasadniał między innymi:
(…) Przepis art. 23711 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (jednolity tekst Dz. U. z 1998 r. Nr 21 poz. 94 ze zm.), zwanej dalej – k.p., w sposób jednoznaczny wyróżnia dwie formy pełnienia funkcji w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Pierwsza realizowana jest w formie służby bezpieczeństwa i higieny pracy, a druga – poprzez powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Wybór jednej z form nie należy do pracodawcy, a uzależniony jest od ilości osób zatrudnionych w zakładzie pracy.
Jak wynika z brzmienia przepisu art. 23711 § 1 k.p. pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników (…) tworzy służbę bezpieczeństwa, pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zaś pracodawca, zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy.
 Są to dwie odrębne formy.
Jak podnosi Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 października 2006 r. w sprawie I OSK 263/06, gdyby te obie formy były tożsame, zbędna byłaby regulacja zawarta w art. 23711 § 1 k.p. i można byłoby posługiwać się wyłącznie pojęciem „służba bhp”. Odrębność dwóch wyróżnianych form potwierdza § 4 cytowanego przepisu, który stanowi, iż inspektor pracy może m.in. nakazać utworzenie służby bhp, jeżeli jest to uzasadnione stwierdzonymi zagrożeniami zawodowymi.
Przepis art. 23711 § 1 k.p. używa pojęcia pracownik służby bhp. Oznacza to, iż musi to być osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
(…)
 Możliwość powierzenia zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy w przypadku braku kompetentnych pracowników dotyczy tylko sytuacji takiego pracodawcy, który zatrudnia nie więcej niż 100 pracowników (…)
Reasumując, czy po studiach podyplomowych można wykonywać zadania specjalisty spoza zakładu od razu przypomnę, że trzeba posiadać wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bhp albo studia podyplomowe w zakresie bhp oraz co najmniej 1 rok stażu pracy w służbie bhp. Studia już mam, a co ze stażem? Wielokrotnie podejmowano dyskusję na ten temat. Czy behapowiec w zakładzie zatrudniającym 101 pracowników biurowych po roku pracy spełnia wymóg stażu? Tak, ponieważ pracodawca zatrudniający powyżej 100 pracowników musi powołać służbę bhp. Czy pracownik przy innej pracy, np. kierownik produkcji, któremu powierzono wykonywanie zadań służby bhp w odlewni zatrudniającej 80 pracowników, po roku wykonywania tych zadań spełnia wymóg stażu? Nie, ponieważ wykonywanie zadań służby bhp to nie służba bhp w rozumieniu rozporządzenia. Nadal mam w tym zakresie mnóstwo wątpliwości natury praktycznej i życiowej.

Skomentuj