Strajk nauczycieli a prawa pracujących rodziców

W przypadku strajku nauczycieli, rodzice mają do wyboru 4 rozwiązania przewidziane w KP. Mogą wykorzystać 2 dni opieki na dziecko zdrowe, skorzystać z zasiłku opiekuńczego, urlopu wypoczynkowego lub urlopu na żądanie.

Rodzice mają cztery możliwości, aby w przypadku strajku nie pracować i zapewnić opiekę nad dzieckiem.

Jednym z rozwiązań jest odbiór dnia wolnego na opiekę na dziecko zdrowe. Art. 188 kodeksu pracy gwarantuje rodzicom dwa dni w roku na opiekę na dziecko zdrowe. Są to dodatkowe dni, nie wliczane do puli urlopu wypoczynkowego. Przysługują one niezależnie od liczby dzieci. Ułatwienie to dotyczy jednak jedynie rodziców dzieci do 14. roku życia. Przysługuje za nie pełne wynagrodzenie. Dwa dni mogą być wykorzystane naraz lub podzielone na dni albo godziny. Z tego prawa może korzystać tylko jeden z rodziców. O dni wolne na opiekę na dziecko pracownik musi zawnioskować. Niewykorzystane dni opieki w danym roku nie przechodzą na kolejny rok.

Drugie rozwiązanie to zasiłek opiekuńczy. O prawie do zasiłku za czas nieobecności w pracy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem mówi m.in. art. 189 kodeksu pracy. Rodzice, którzy muszą zająć się dzieckiem, gdy przedszkole lub szkoła są zamknięte, mogą wystąpić o wypłatę zasiłku opiekuńczego w wysokości 80 proc. wynagrodzenia. Zasiłek przysługuje wówczas, gdy o zamknięciu placówki rodzic dowiaduje się w terminie krótszym niż 7 dni przed jej zamknięciem. Zasiłek opiekuńczy przysługuje matce lub ojcu dziecka, a wypłacany jest temu z rodziców, który wystąpi o jego wypłatę. Można o niego wystąpić wtedy, gdy nie ma innych członków rodziny, którzy mogą dziecku zapewnić opiekę. Jeżeli rodzic jest zatrudniony, wniosek o wypłatę dostarcza swojemu pracodawcy. Jeśli natomiast prowadzi działalność gospodarczą, wniosek składa w ZUS.

W ciągu roku zasiłek przysługuje nie dłużej niż przez 60 dni, jeżeli rodzic opiekuje się zdrowym dzieckiem do lat 8 lub chorym dzieckiem do lat 14, w tym także dzieckiem niepełnosprawnym w tym wieku. Natomiast na dziecko powyżej 14. roku życia lub innego chorego członka rodziny zasiłek przysługuje tylko przez 14 dni. Na dziecko niepełnosprawne, które ukończyło 14 lat, ale nie ukończyło 18 lat zasiłek przysługuje przez 30 dni.

Zasiłek opiekuńczy w przypadku opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 8 wypłacany jest na wniosek osoby zainteresowanej. Obok wniosku, który dostępny jest na stronie zus.pl, na Platformie Usług Elektronicznych ZUS oraz w każdej placówce Zakładu, należy jeszcze złożyć zaświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, przedszkola lub szkoły – poinformował PAP rzecznik prasowy ZUS Wojciech Andrusiewicz.

Jak powiedziała PAP ekspert podatkowo-kadrowy w firmie inFakt, Aneta Socha-Jaworska, w przypadku wypłaty zasiłku opiekuńczego, kiedy płatnikiem jest ZUS, sytuacja nie jest oczywista i możliwość wypłaty zasiłku będzie tylko wtedy, kiedy placówka zostanie zamknięta, czyli nie będzie np. pełniony dyżur na świetlicy.

Kolejnym rozwiązaniem na czas strajku jest wykorzystanie przez rodzica urlopu wypoczynkowego (art. 152 kodeksu pracy). Należy pamiętać, że jeśli wniosek zostanie złożony na ostatnią chwilę lub w danym momencie nie będzie możliwe jego udzielenie ze względu na plan prac, pracodawca może się na urlop nie zgodzić. Za urlop pracownik otrzymuje pełne wynagrodzenie.

Ostatnią możliwością jest wzięcie urlopu na żądanie. Art. 167 kodeksu pracy mówi o możliwości wykorzystania do 4 dni urlopu na żądanie rocznie. Urlop na żądanie można zgłosić tego samego dnia przed rozpoczęciem pracy. Za ten dzień przysługuje 100 proc. pensji.