Sygnaliści pod ochroną

Ustawa o ochronie sygnalistów będzie wchodziła w życie etapami. Od 25 września osoby zgłaszające nieprawidłowości zyskały ochronę, natomiast przepisy określające zasady składania przez nich zgłoszeń o nieprawidłowościach będą wchodziły w życie w późniejszych terminach. Nowe procedury zaczną więc w pełni obowiązywać od 1 stycznia 2025 r.

Sygnalistą jest osobą zgłaszającą naruszenie prawa, o których dowiedział się w związku z pracą. Sygnalistą może być każdy narażony na działania odwetowe po dokonaniu zgłoszenia. Decyzja osoby o zgłoszeniu naruszeniu pociąga za sobą ryzyko negatywnych konsekwencji ze strony pracodawcy. Taki pracownik jako strona ewidentnie słabsza może zostać pozbawiony awansu, podwyżki, nagrody, wreszcie pracodawca wskutek mobbingu może zmusić sygnalistę do złożenie wypowiedzenia umowy o pracy.

Ustawa ma na celu zapewnienie ochrony takim osobom.

Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U poz. 928) określa w szczególności:

• definicje, m.in. organu publicznego oraz podmiotu prawnego (zobowiązanych do utworzenia kanałów zgłoszeń), działań następczych czy też działań odwetowych;
• zakres przedmiotowy naruszeń prawa podlegających zgłoszeniu;

Przepisy chroniące sygnalistę mają zastosowanie do naruszeń prawa przewidzianych przez dyrektywę 2019/1937 oraz do wszystkich naruszeń prawa w odpowiadających tym obszarom dziedzinach prawa krajowego (np. zamówień publicznych, bezpieczeństwa transportu, ochrony środowiska).