Szkolenie bhp dla cudzoziemca – w jakim języku?

Przed dopuszczeniem pracownika do pracy, pracodawca ma obowiązek zapewnić mu szkolenie w zakresie bhp. Co w przypadku osób nie władających językiem polskim?

Polski rynek pracy zatrudnia coraz więcej cudzoziemców

Z danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że w 2017 r. zostało wydanych 236 tys. zezwoleń na pracę cudzoziemca, co stanowiło w stosunku do 2016 r. wzrost o 85%.

Ostatnie dane Ministerstwa dotyczące zezwoleń na pracę wydanych w 2018 r. wskazują na utrzymywanie się tendencji wzrostowej, choć dynamika wzrostu zmniejszyła się. W pierwszej połowie 2018 r. wojewodowie wydali ok. 152 tys. zezwoleń na pracę, natomiast w analogicznym okresie roku poprzedniego 108 tys., co stanowi wzrost o ok. 40%.

Najwięcej obywateli Ukrainy, ale nie brakuje także obywateli Nepalu czy Mołdawii

Dane dotyczące struktury zezwoleń na pracę według obywatelstwa cudzoziemca wskazują na zatrzymanie rosnącego od pięciu lat udziału obywateli Ukrainy wśród cudzoziemców, dla których wydawane są zezwolenia na pracę. W roku 2017 dla obywateli Ukrainy wydanych zostało ok. 82% zezwoleń na pracę, natomiast rok wcześniej było to ok. 1,5 punktu procentowego więcej. Wstępne statystyki za 2018 r. pokazują dalsze zmniejszanie się znaczenia tej grupy cudzoziemców (poniżej 80%), choć jej udział jest nadal dominujący.

W latach 2012 – 2017 dla tej grupy cudzoziemców wojewodowie wydali odpowiednio: 20,3 tys., 20,4 tys., 26,3 tys., 50,5 tys., 106,2 tys., 192,5 tys. zezwoleń. Obecnie jest on mniej dynamiczny niż w przypadku państw takich jak: Białoruś, Mołdawia, Nepal, Bangladesz, których udział w strukturze się zwiększa. Widocznie zmniejszyło się natomiast znaczenie migracji zarobkowej cudzoziemców z Dalekiego Wschodu – Chińczyków i Wietnamczyków. W 2012 r. zezwolenia wydane w związku z pracą obywateli Wietnamu i Chin stanowiły odpowiednio 5,9% i 8,3% wszystkich wydanych zezwoleń, w 2017 r. ich udział spadł poniżej 1%.

Legalna praca

Aby cudzoziemiec mógł legalnie pracować w Polsce, musi spełnić wymienione niżej warunki:

  • posiadać dokument dopuszczający go do polskiego rynku pracy – zezwolenie na pracę, zezwolenie na pracę sezonową, oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (ewentualnie być zwolnionym z tego wymogu na podstawie szczególnych przepisów);

Ważne! Obywatele UE/EFTA mogą podejmować pracę w Polsce bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.

  • posiadać tytuł pobytowy, którego podstawa musi uprawniać do wykonywania pracy (np. odpowiednia wiza lub zezwolenie na pobyt);
  • wykonywać pracę na warunkach zawartych w zezwoleniu lub oświadczeniu, wyłącznie na rzecz pracodawcy wskazanego w dokumencie;
  • podpisać z pracodawcą odpowiednią umowę dotyczącą pracy.

Brak regulacji

Nawiązując stosunek pracy, pracodawca zobowiązany jest przeszkolić nowego pracownika z zakresu bhp. Stanowią o tym przepisy Kodeksu pracy – art. 2373 §2 „Pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem go do pracy nie jest wymagane w przypadku podjęcia przez niego pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.”

Dodatkowo zgodnie z art. 2373 § 1 k.p. „Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.”

Uzupełnieniem powyższych przepisów jest rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Jednak ani przepisy Kodeksu pracy ani przytoczone rozporządzenie nie precyzują w jakim języku powinno odbywać się szkolenie.

Niemniej jednak obowiązkiem pracodawcy jest zaznajomienie każdego pracownika z zasadami BHP. Dlatego też pracownik nie władający językiem polskim musi mieć stworzone odpowiednie warunki do przekazania mu merytorycznej części szkolenia z zakresu bhp.  W związku z tym szkolenie powinno zostać przeprowadzone w języku znanym pracownikowi na tyle, aby mógł zaznajomić się z przekazywaną częścią materiału.

Kwestia właściwego przekazania wiedzy pracownikowi, który nie zna języka polskiego jest szczególnie ważna, w sytuacji gdy dojdzie do wypadku przy pracy, a pracownik będzie dochodził swoich praw przed sądem. Może zarzucić pracodawcy brak przekazania informacji o zasadach bezpiecznego wykonywania pracy na danym stanowisku pracy co w konsekwencji doprowadziło do wypadku przy pracy.

Także dokumenty ze szkolenia powinny być dwujęzyczne – celem wyeliminowania wątpliwości zrozumienia podpisywanej treść oświadczenia przez pracownika cudzoziemca.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r.- Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917 ze zm.).

Źródła pomocnicze:

  1. www.mrpips.gov.pl

Skomentuj