Urlop wychowawczy a zwolnienia grupowe

Choć ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę podczas urlopu wychowawczego oraz obniżenia wymiaru etatu stanowi istotne zabezpieczenie dla pracowników, jej zastosowanie może być ograniczone w określonych, wyjątkowych sytuacjach. Warto, aby pracownicy byli świadomi tych wyjątków oraz swoich praw, co pozwala na lepsze planowanie kariery zawodowej w połączeniu z życiem rodzinnym.

Pytanie czytelnika: 

Po urodzeniu dziecka wykorzystałam urlop macierzyński a teraz przebywam na urlopie rodzicielskim. Pozostał mi nieco ponad miesiąc do jego zakończenia i powrotu do zakładu pracy. Z uzyskanych informacji wiem, że pracodawca przymierza się do wszczęcia procedury zwolnień grupowych. W zakładzie pracy jest zatrudnionych ponad 200 pracowników.

Czy zawnioskowanie o urlop wychowawczy lub o obniżenie wymiaru etatu zamiast urlopu wychowawczego przed powrotem do pracy zapewni mi ochronę przed zwolnieniem?   

Zarówno urlop wychowawczy (zob. art. 186 KP) jak i obniżenie wymiaru etatu zamiast urlopu wychowawczego (zob. art. 186⁷ KP) zapewniają ochronę przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Ochrona ta nie ma jednak charakteru bezwzględnego i w wyjątkowych przypadkach – o których mowa w dalszej części – ulega wyłączeniu.

Przypomnijmy, że prawo do urlopu wychowawczego przysługuje pracownikowi, który kumulatywnie spełnia następujące warunki:

1. posiada co najmniej 6-miesięczny staż pracy, do którego wlicza się wszystkie okresy zatrudnienia w charakterze pracownika, zarówno w ramach aktualnego, jak i poprzednich stosunków pracy z obecnym oraz innymi pracodawcami;
2. jest rodzicem lub opiekunem dziecka, które nie ukończyło jeszcze 6 roku życia (a właściwie nie skończył się rok kalendarzowy, w którym dziecko skończy 6 lat), a w przypadku dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności – dziecko to nie skończyło 18 roku życia.

Wymiar urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy, z pewnymi zastrzeżeniami wynikającymi z art. 186 § 3-6 oraz § 9-10 KP, i może zostać wykorzystany w 5 częściach.