Warunki pracy – najnowsze dane

Pod koniec czerwca br. Główny Urząd Statystyczny opublikował dane dotyczące warunków pracy w 2018 r. Liczba osób pracujących w 2018 r. w warunkach zagrożenia nieznacznie się zmniejszyła porównując do roku 2017.

Warunki pracy są zagadnieniem bardzo istotnym z punktu widzenia zarówno pracodawcy jak i pracownika. Właściwa identyfikacja czynników szkodliwych oraz ich wpływu na osoby zatrudnione daje podstawę do podejmowania działań profilaktycznych i prowadzenia odpowiedniej polityki w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Ocena stanu i śledzenie zmian w zakresie zagrożeń występujących w środowisku pracy jest istotnym elementem służącym realizacji zobowiązań pracodawców do zapewnienia warunków pracy zgodnych z obowiązującymi normami.

W 2018 r. badaniem warunków pracy objęto 82,4 tys. jednostek zatrudniających 6,0 mln osób. Spośród tej grupy – 462,2 tys. osób pracowało w warunkach zagrożenia (w 2017 r. 458,0 tys.). co stanowiło 7,7% zatrudnionych (w 2017 r. 7,8%) w przebadanych zakładach.

Kobiety stanowiły 17,0 %  wszystkich zatrudnionych w warunkach zagrożenia (w 2017 r. – 16,2%), co oznacza, że co szósta zatrudniona w warunkach zagrożenia osoba była kobietą.

W porównaniu z 2017 r. liczba osób pracujących w warunkach zagrożenia w przeliczeniu na 1000 zatrudnionych w zakładach objętych badaniem zmniejszyła się nieznacznie z 77,6 w 2017 r. do 77,2 w 2018 r.

Podobnie jak w roku 2017, najtrudniejsze warunki pracy zanotowano w województwie śląskim, gdzie co siódma osoba pracowała w warunkach zagrożenia. Natomiast najbezpieczniejsze warunki pracy zanotowano w województwie mazowieckim, gdzie na pogorszenie stanu zdrowia była narażona co dwudziesta siódma osoba.

W przypadku kobiet najkorzystniej przedstawiała się sytuacja w województwie świętokrzyskim, gdzie co dziewiąta osoba wśród zatrudnionych w warunkach zagrożenia była kobietą. Natomiast najtrudniejsze warunki odnotowano w województwie podlaskim – kobieta była co drugą osobą zatrudnioną w warunkach zagrożenia.

Praca w warunkach zagrożenia  

Osoby zatrudnione na stanowiskach pracy, które pracują w warunkach zagrożenia, mogą być narażone na czynniki szkodliwe związane:

  1. ze środowiskiem pracy,
  2. z uciążliwością pracy,
  3. z czynnikami mechanicznymi związanymi z maszynami szczególnie niebezpiecznymi.

 Ad. 1

W 2018 r. w warunkach zagrożenia czynnikami związanymi ze środowiskiem pracy pracowało 270,9 tys. (4,5% ogólnej liczby zatrudnionych w zakładach objętych badaniem), co oznacza wzrost 8,8 tys. osób (3,4%) w stosunku do 2017 r.

Zagrożenia związane ze środowiskiem pracy dotyczyły m.in. narażenia na:

  • substancje chemiczne,
  • pyły,
  • hałas,
  • wibracje (drgania mechaniczne),
  • mikroklimat gorący lub zimny,
  • promieniowanie,
  • pole elektromagnetyczne,
  • czynniki biologiczne.

Spośród czynników związanych ze środowiskiem pracy największe zagrożenia stanowił hałas, którym zagrożonych było 193,6 tys. osób, co stanowi 59,5% wszystkich osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia związanych ze środowiskiem pracy. Liczba pracowników narażonych na hałas była ponad trzykrotnie wyższa od liczby pracowników zagrożonych drugim pod względem częstości występowania czynnikiem szkodliwym – pyłami, na których narażonych było 50,2 tys. osób (15,4%). Najmniej osób, podobnie jak w 2017 r., narażonych było na wpływ pola elektromagnetycznego (4,8 tys. osób).

W ciągu 2018 r. zlikwidowano lub ograniczono 187,2 tys. zagrożeń związanych ze środowiskiem pracy, przy czym odnotowano 99,0 tys. zagrożeń nowo powstałych lub ujawnionych.

Ad. 2

Zagrożenia związane z uciążliwością pracy w 2018 r. stanowiły drugą co do wielkości grupę czynników szkodliwych, na które narażeni byli pracownicy. W badanym okresie 112,7 tys. osób pracowało w warunkach zagrożenia związanego z uciążliwością pracy tj. odpowiednio 1,9% i 0,5% ogólnej liczby zatrudnionych objętych badaniem.

Do zagrożeń związanych z uciążliwością pracy zaliczamy m.in.:

  • nadmierne obciążenie fizyczne oraz
  • niedostateczne oświetlenie stanowisk pracy.

Nadmierne obciążenie fizyczne stanowiło 52,9% wszystkich zagrożeń związanych z uciążliwością pracy, co stanowiło wzrost o 2,2 p.proc. w stosunku do 2017 r.

W 2018 r. zlikwidowano lub ograniczono 54,0 tys. zagrożeń związanych z uciążliwością pracy i równocześnie stwierdzono 32,7 tys. zagrożeń nowo powstałych lub ujawnionych.

Ad. 3

Najmniej liczną grupę, podobnie jak w latach ubiegłych stanowiły zagrożenia czynnikami mechanicznymi, związanymi z maszynami szczególnie niebezpiecznymi, na które narażonych było 78,7 tys. pracowników – 1,3% i 0,1% ogólnej liczby osób zatrudnionych w zakładach objętych badaniem.

Do maszyn szczególnie niebezpiecznych zaliczane są pilarki tarczowe i taśmowe, strugarki, frezarki i inne.

W tej grupie czynników w 2018 r. zlikwidowano lub ograniczono 29,3 tys. zagrożeń przy równoczesnym zarejestrowaniu 15,8 tys. zagrożeń nowo powstałych lub ujawnionych.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że pracownicy w zakładach pracy mogą być jednocześnie narażeni na kilka czynników szkodliwych dla zdrowia (tj. na czynniki szkodliwe związane z środowiskiem pracy, uciążliwością pracy oraz na czynniki mechaniczne związane z maszynami szczególnie niebezpiecznymi).

Źródła pomocnicze:

  1. www.stat.gov.pl

Skomentuj