Wypadek na drodze

W październiku 2017 r. doszło do śmiertelnego wypadku przy pracy, któremu uległ pracownik firmy zajmującej się remontem dróg, świadczącej usługi na rzecz generalnego wykonawcy prac remontowych jednej z dróg krajowych.

Okoliczności wypadku

W dniu zdarzenia około godziny 6.00 trzech pracowników wspomnianej firmy wyjechało z bazy sprzętowej samochodem VW Transporter do miejscowości odległej o około 10 km, gdzie mieli uzupełnić ubytki kamienne w przekopach przez jezdnię – w związku ze zgłoszeniami użytkowników drogi, wpływającymi do generalnego realizatora inwestycji, dotyczącymi występujących tam nierówności nawierzchni. Uzupełnienie to było uzgodnione z kierownikiem budowy, jednak dzień wykonania prac remontowych wyznaczył samodzielnie pracodawca, chcąc niezwłocznie zapobiec ewentualnym zagrożeniom na drodze. Na platformę samochodu pracownicy załadowali tłuczeń drogowy, łopaty i pojechali na miejsce wykonywania prac. Kierowca samochodu pełnił jednocześnie obowiązki osoby kierującej pracownikami. Po dojechaniu do wspomnianej miejscowości, przed jednym ze skrzyżowań pracownicy uzupełnili kamień w trzech przekopach przez jezdnię. Pracę tę wykonywali w ten sposób, że samochód ustawiony był za przekopem, miał włączone światła pozycyjne i awaryjne, a dodatkowo kierowca naciskał pedał hamulca, co wzmacniało widoczność samochodu. Kierowca pozostawał w samochodzie, a dwaj pracownicy zrzucali łopatami z platformy samochodu wymaganą ilość tłucznia do przekopu i rozgarniali go, uzupełniając ubytki. Następnie samochód przejeżdżał za następny przekop i czynności powtarzano. Samochód przejechał za skrzyżowanie i w podobny sposób uzupełniono ubytki w kolejnym przekopie. Podczas prac przy piątym przekopie późniejszy poszkodowany przebywał w okolicy środka jezdni, za samochodem, a jego współpracownik był zajęty zgarnianiem z pobocza do przekopu tłucznia, który został wyrzucony przez przejeżdżające samochody. Około 6.40 pracujący na poboczu mężczyzna usłyszał huk – gdy się odwrócił w kierunku jezdni, zobaczył leżącego na jezdni kolegę oraz samochód dostawczy KIA. Okazało się, że samochód ten uderzył poszkodowanego, dociskając go jednocześnie do tylnej części samochodu VW. Współpracownik podbiegł do poszkodowanego, który ciężko oddychał, był nieprzytomny i nie reagował na bodźce. Kierowca po wyjściu z samochodu wezwał pogotowie. Sprawdzili puls poszkodowanego, który wtedy był wyczuwalny, i ułożyli go w pozycji bocznej. Przed przyjazdem karetki poszkodowany przestał oddychać i jego puls stał się niewyczuwalny, w związku z czym jego współpracownicy przystąpili do reanimacji, którą prowadzili do przyjazdu pogotowia. Niestety doznane obrażenia wewnętrzne spowodowały śmierć poszkodowanego.

Przyczyny zdarzenia

Do przyczyn wypadku zaliczono:             

■ Brak oznakowania znakami drogowymi miejsca wykonywania prac związanych z zasypywaniem przekopów w jezdni – w projekcie tymczasowej organizacji ruchu podano, że w terenie niezabudowanym powinny być umieszczone odpowiednie znaki drogowe: w odległości 300 m od miejsca prowadzenia prac drogowych przy połówkowym zajęciu jezdni m.in. znak ograniczający prędkość do
40 km/h, powtórzony w odległości 100 m od tego miejsca. Przed skrzyżowaniem drogi, gdzie wykonywano prace związane z uzupełnianiem kamienia w przekopach, odpowiednie znaki były umieszczone, natomiast za skrzyżowaniem nie został powtórzony znak ograniczający prędkość do 40 km/h.

■ Brak osób zastępczo kierujących ruchem drogowym – prace prowadzone w dniu wypadku powodowały połówkowe zajęcie jezdni, co zgodnie z projektem tymczasowej organizacji ruchu wymagało obecności osób zastępczo kierujących ruchem przed i za wykonywanymi pracami. Pracowników takich, posiadających stosowne szkolenie, zapewniał kierownik budowy, jednak rozpoczynali oni pracę o godzinie 7.00.

■ Brak stosowania przez osobę kierującą samochodem VW sygnalizacji błyskowej. Kierowca nie włączył w trakcie wykonywanych prac tej sygnalizacji, a włączone miał tylko światła pozycyjne i awaryjne.

■ Tolerowanie przez osobę kierującą pracownikami odstępstw od przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy – pomimo niewłaściwego oznakowania miejsca prowadzenia prac, braku osób zastępczo kierujących ruchem drogowym, niestosowania sygnalizacji błyskowej, dopuścił do prowadzenia prac, przy których doszło do wypadku.

Nie wiadomo czy burta tylna samochodu VW w trakcie wypadku była otwarta czy zamknięta (świadkowie tego nie pamiętają) – otwarcie jej powodowałoby zasłonięcie świateł tylnych VW, co dodatkowo ograniczałoby jego widzialność przez użytkowników ruchu drogowego.

Nie wiadomo, czy poszkodowany miał założoną kamizelkę odblaskową w trakcie wykonywania prac w dniu wypadku. Po zdarzeniu świadkowie, starając się go reanimować, zdjęli jego odzież roboczą i nie pamiętają, czy miał kamizelkę.

Warunki pogodowe w chwili wypadku, tj. około 6.40, były niesprzyjające: widoczność była ograniczona, panowała szarówka. Mogło to wpłynąć na reakcję kierowcy samochodu KIA.

Prędkości samochodu, który uderzył poszkodowanego, na dzień  zakończenia kontroli nie udało się ustalić, jednak dopuszczalna prędkość  w miejscu zdarzenia wynosiła 70 km/h.

Naruszone przepisy i działania inspektora pracy

W związku z wypadkiem naruszone zostały:

■ § 3, § 6 rozporządzenia Ministra Komunikacji oraz Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z 10 lutego 1977 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót drogowych i mostowych (DzU nr 7, poz. 30), mówiące o konieczności zorganizowania przez osoby kierujące pracownikami stanowisk pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp oraz przestrzegania przez pracodawców wymagań instrukcji dotyczących bezpieczeństwa. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa zawarte zostały w projekcie tymczasowej organizacji ruchu na remontowanym odcinku drogi, gdzie określono m.in. zasady zastępczego kierowania ruchem, oznakowanie remontowanych odcinków, konieczność stosowania sygnalizacji błyskowej przez samochody uczestniczące w remoncie drogi.

■ Zasada bhp wynikająca z § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j.: DzU z 2003 r., nr 169, poz. 1650, ze zm.), mówiąca o konieczności stosowania widocznych znaków bezpieczeństwa w miejscach, w których występują zagrożenia dla pracowników.

W związku z wyżej wymienionymi nieprawidłowościami inspektor pracy wydał następujące decyzje:

– Wstrzymać prace związane z wykonaniem przepustów drogowych w drodze wojewódzkiej do czasu zapewnienia ich wykonywania zgodnie z projektem tymczasowej organizacji ruchu dla tych robót.

– Zapewnić stosowanie przez kierowców samochodów wykonujących prace remontowe przy drodze wojewódzkiej błyskowej sygnalizacji świetlnej.

– Zapewnić przy pracach remontowych osoby zastępczo kierujące ruchem w trakcie zajmowania na czas tych robót pasa ruchu przez pracowników.

Osoba kierująca pracownikami otrzymała mandat karny, natomiast postępowanie w sprawie śmierci poszkodowanego prowadzi prokuratura.

Zdjecia z miejsca zdarzenia

 

Miejsce wypadku – widoczne samochody VW oraz KIA, który uderzył poszkodowanego, oraz przekop przez drogę, w którym uzupełniano kamień

blank

Widoczne przekopy w jezdni, w których uzupełniano kamień; brak oznakowania miejsca prowadzenia prac za skrzyżowaniem

Wojciech Dębski

specjalista zajmujący się badaniem wypadków przy pracy, laureat ZŁOTYCH SZELEK

Artykuł z miesięcznika ATEST – Ochrona Pracy nr 4/2018. 

www.atest.com.pl

Skomentuj