Wypadki przy pracy w I kwartale 2018 r. – dane wstępne

W I kwartale 2018 r. liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy wyniosła ogółem 15900 osób i była mniejsza o 5,4% niż w roku ubiegłym.

W I kwartale 2018 r.  liczba osób zgłoszonych na formularzu Z-KW Statystyczna karta wypadku wyniosła 15900, w tym:

• 15769 osób uległo wypadkom ze skutkiem lekkim (o 5,3% mniej niż przed rokiem),
• 99 osób uległo wypadkom z ciężkimi obrażeniami ciała (analogicznie o 10,0% mniej),
• 32 osoby wypadkom śmiertelnym (o 31,9% mniej niż w I kw. 2017 r.).

Zmalała również liczba poszkodowanych przypadająca na 1000 osób pracujących (tzw. wskaźnik wypadkowości) z 1,33 w I kwartale 2017 r. do 1,21 w I kwartale 2018 r.

Czołówka branż o największej liczbie poszkodowanych

W przypadku branż, które odnotowały największą liczbę poszkodowanych przodują ponownie jak w latach ubiegłych:

1. Przetwórstwo przemysłowe – 4917 osób poszkodowanych, w tym:

• 5 – w wypadkach śmiertelnych,
• 52 – w wypadkach ciężkich,
• 4860 – w wypadkach lekkich.

2. Handel; naprawa pojazdów samochodowych – 2081 osób poszkodowanych, w tym:

• 5 – w wypadkach śmiertelnych,
• 6 – w wypadkach ciężkich,
• 2070 – w wypadkach ze skutkiem lekkim.

3. Opieka zdrowotna i pomoc społeczna – 1692 osób poszkodowanych, w tym:

• 1 – w wypadkach śmiertelnych,
• 2 – w wypadkach ciężkich,
• 1689 – w wypadkach lekkich.

4. Transport i gospodarka magazynowa – 1450 osób poszkodowanych, w tym:

• 4 – w wypadkach śmiertelnych,
• 2 – wypadkach ciężkich,
• 1444 – w wypadkach lekkich.

Jednak najbardziej niebezpieczną branżą, w której dochodzi do najtragiczniejszych w skutkach wypadków przy pracy, czyli śmiertelnych jest w dalszym ciągu budownictwo. Liczba poszkodowanych w tej branży wynosi 966 osób, jednak ofiar śmiertelnych w I kwartale 2018 r. było aż 10.

Przyczyny wypadków

Jeżeli chodzi o przyczyny wypadków przy pracy, czyli wszelkich braków i nieprawidłowości, które przyczyniły się do zaistnienia wypadku w dalszym ciągu największe zagrożenie dla pracownika stwarza on sam. Aż 61,5% wszystkich  przyczyn wypadków przy pracy w I kwartale 2018 r. stanowiło nieprawidłowe zachowanie się pracownika. Wszelkie inne przyczyny wypadków spowodowane były przez:

• niewłaściwy stan czynnika materialnego – 8,3%,
• niewłaściwe samowolne zachowanie się pracownika – 7,1%,
• brak lub niewłaściwe posługiwanie się czynnikiem materialnym – 6,8%,
• niewłaściwa organizacja stanowiska pracy – 5,1%,
• inne przyczyny – 4,6%,
• niewłaściwa organizacja pracy – 3,8%,
• nieużywanie sprzętu ochronnego –  1,4%,
• niewłaściwy stan psychofizyczny pracownika – 1,4%.

Urazy, którym ulegają pracownicy, najczęściej powodowane są zderzeniem z nieruchomym lub ruchomym obiektem oraz kontaktem z ostrym, szorstkim lub chropowatym przedmiotem. Jak podają statystyki  38,5 % wypadków przy pracy dochodzi w trakcie poruszania się. Na drugim miejscu plasuje się operowanie przedmiotami – 17,2%, a na trzecim – transport ręczny – 14,2%.

Początek roku 2018 wskazuje na mniejszą liczbę osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy, co może dawać nadzieję, że liczby dotyczące wypadków w tym roku będą mniejsze niż w latach ubiegłych.

Nadal jednak branże, przyczyny, czynności związane z wypadki przy pracy są takie same. Budownictwo w dalszym ciągu pozostaje „czarną” branżą i zbiera największe żniwo pod względem ofiar śmiertelnych. Każdego roku na polskich budowach liczba poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych wynosi ponad 100 osób. Aby zmienić tę sytuację należy przede wszystkim zmienić mentalność wszystkich osób biorących udział w procesie inwestycyjnym. Zarówno przedsiębiorcy, jak i inwestorzy powinni zadbać o bezpieczeństwo pracowników.

Jak pokazują statystyki najwięcej wypadków przy pracy, w tym także w budownictwie dochodzi na wskutek nieprawidłowego zachowania się pracownika. Nieprawidłowe zachowanie się pracownika nie zawsze jednak musi być podyktowane jego lekkomyślnością i brakiem wyobraźni. Problemem w tym przypadku może okazać się niewłaściwe przeszkolenie lub nawet brak przeszkolenia do pracy ze strony przełożonego. Oprócz tego pracownik powinien pracować z narzędziami i urządzeniami w pełni sprawnymi i bezpiecznymi. Niestety jak pokazują kontrole prowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy przyczynami wypadków w budownictwie są także:

• braki w zabezpieczeniu stanowisk pracy przed upadkiem z wysokości,
• zły stan elementów technicznych maszyn i urządzeń,
• niesprawne elementy sterowania, wyłączniki i urządzenia ochronne,
• brak osłon części maszyn będących w ruchu np. betoniarek,
• brak dokumentacji maszyn i urządzeń uprawniających do ich eksploatacji,
• niedokonywanie przeglądów i konserwacji maszyn i urządzeń,
• brak skutecznego nadzoru nad prowadzonymi pracami budowlanymi.

W związku z powyższym do poprawy warunków bezpieczeństwa na budowach przyczyniłyby się na pewno efektywniejsze szkolenia w zakresie bhp pracowników zatrudnianych zwłaszcza na stanowiskach robotniczych. Skuteczne w tym wypadku mogłyby okazać się materiały filmowe propagujące zasady bezpiecznej pracy na budowach, gdyż jest to bardzo efektywny i prosty sposób przekazywania wiedzy.

Źródła pomocnicze:

1. www.stat.gov.pl
2. www.pip.gov.pl