Zalecenia dla rolników w związku z COVID-19

Higiena rąk, dróg oddechowych, powierzchni roboczych – to podstawowe środki, pozwalające na uniknięcie zakażenia koronawirusem przez rolników – podkreśla Główny Inspektorat Sanitarny.

Główny Inspektorat Sanitarny oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opublikowały na swoich stronach internetowych zalecenia dla rolników i plantatorów w związku z zagrożeniem COVID-19.

Osoby chore i wykazujące objawy chorobowe nie mogą pracować w zakładach spożywczych, dotyczy to również rolników i ich rodzin. Wynika to zarówno z ogólnych wymagań higienicznych przy produkcji żywności, jak również z aktualnego zagrożenia COVID-19. Dlatego też konieczne jest unikanie bliskiego kontaktu z każdą osobą, która ma objawy chorobowe ze strony układu oddechowego (kichanie, kaszel).

Pozostałe podstawowe wymagania to:

  1. Właściwa higiena rąk. Informacje jak skutecznie myć ręce znaleźć można tutaj.
  2. Stosowanie środków do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu min. 60%. Informacje jak skutecznie dezynfekować ręce znajdziemy tutaj.
  3. Właściwa higiena dróg oddechowych (kasłania, kichania). Podczas kaszlu i kichania należy zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką – jak najszybciej wyrzucić chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć ręce, używając mydła i wody lub zdezynfekować je środkami na bazie alkoholu (min. 60%). NIE należy dotykać dłońmi okolic twarzy zwłaszcza ust, nosa i oczu.
  4. W miejscu gdzie produkowana, przechowywana jest żywność, niezbędne jest również częste mycie/dezynfekcja powierzchni roboczych i miejsc często dotykanych takich jak klamki, uchwyty etc.
  5. Rolnicy, wykonujący prace polowe powinni obserwować swój stan zdrowia i w przypadku wystąpienia symptomów COVID-19 postępować zgodnie z zaleceniami. Schemat postępowaniu w przypadku podejrzenia u siebie lub bliskich koronawirusa dostępny tutaj.

Kwarantanna
Rolnik pozostający w kwarantannie jest osobą zdrową, mającą potencjalny kontakt z osobą chorą. Jeżeli nie występują u niego objawy zakażenia, może wykonywać prace w swoim gospodarstwie. Nie może jednak opuszczać terenu gospodarstwa i mieć kontaktu z innymi osobami. Należy zachować wysoki poziom higieny (mycie rąk, dezynfekcja rąk i powierzchni etc). Dopuszczalne jest prowadzenie na terenie gospodarstwa prac polowych i zajmowanie się inwentarzem, jednakże zalecane jest stosowanie maseczki. W przypadku wystąpienia objawów COVID-19 czynności te nie mogą być wykonywane.

Dystans społeczny i środki ochrony osobistej

Wszystkich, a więc również rolników obowiązują przepisy dotyczące dystansu społecznego, w tym konieczność utrzymania co najmniej 2-metrowej odległości między pieszymi. Dotyczy to także rodzin i bliskich (poza rodzicami z dziećmi wymagającymi opieki do – 13 roku życia oraz osobami niepełnosprawnymi lub niemogącymi się samodzielnie poruszać i ich opiekunów).

Obowiązek zakrywania nosa i ust nie dotyczy rolników podczas pracy w gospodarstwie rolnym, czy też podczas przebywania na terenie prywatnym wokół domu.

Jednak, gdy działalność rolnika wymaga uczestnictwa innych osób niż domownicy (np. sortowanie, obieranie, krojenie warzyw/owoców) stanowiska pracy poszczególnych osób muszą być oddalone od siebie o co najmniej 1,5 metra. Jeśli nie można zapewnić takiej odległości z obiektywnych względów – gdy zbyt małe są odległości pomiędzy stanowiskami pracy na linii produkcyjnej, to pracownicy powinni stosować środki ochrony osobistej związanej ze zwalczaniem epidemii, a więc przede wszystkim maseczki.

Bardzo ważne jest prawidłowe noszenie, zakładanie i zdejmowanie maseczek i rękawiczek. Instrukcja jak należy prawidłowo nałożyć i zdjąć maseczkę dostępna jest tutaj. Natomiast instrukcja jak prawidłowo założyć i zdjąć rękawiczki dostępna tutaj.

Jak zaznacza Główny Inspektor Sanitarny, w przypadku stosowania rękawiczek powinny być one zmieniane często, szczególnie po wszelkich czynnościach nie związanych z żywnością, przykładowo – ręczne otwieranie/zamykanie drzwi, wyrzucanie śmieci. Stosowanie rękawiczek może być dobrym środowiskiem dla rozwoju drobnoustrojów na powierzchni rąk, więc po zdjęciu rękawiczek ręce muszą być zawsze umyte. Należy unikać dotykania twarzy i oczu w trakcie noszenia rękawiczek. Używanie rękawiczek nie może zastąpić mycia rąk.

Higiena produkcji rolnej

Przedsiębiorców branży spożywczej w UE w tym rolników obowiązują surowe przepisy dotyczące higieny żywności, a ich wdrażanie podlega kontrolom urzędowym. Wymagania higieniczne wdrożone przez podmioty działające na rynku spożywczym, w tym również producentów rolnych mają na celu zapobieganie zanieczyszczeniu żywności przez jakiekolwiek patogeny, a zatem będą również miały na celu zapobieganie zanieczyszczeniu żywności przez wirus odpowiedzialny za COVID-19.

Podstawowe zasady zapobiegania zakażeniom mikrobiologicznym owoców i warzyw obejmują:

  • ścisłe przestrzeganie zasad higieny wśród osób zajmujących się pozyskiwaniem i przetwarzaniem owoców i warzyw;
  • zapewnienie wszystkim pracownikom produkcji i przetwórstwa owoców i warzyw dostępu do toalet stałych lub przenośnych odpowiednio zaprojektowanych w celu zapewnienia higienicznego usuwania odpadów i zanieczyszczeń, gwarantujących brak możliwości przeciekań do wód gruntowych w pobliżu plantacji;
  • stosowanie do uprawy, w tym nawadniania i rozcieńczania środków ochrony roślin (pestycydów) oraz nawozów wyłącznie wody wolnej od patogennych mikroorganizmów (nie może być zanieczyszczona fekaliami lub wymiotami). Należy zwrócić uwagę na źródło pochodzenia wody oraz sposoby i warunki jej dostarczania;
  • egzekwowanie obowiązku mycia rąk przed przystąpieniem do pracy, zawsze po skorzystaniu z toalety oraz w innych sytuacjach, gdy mogło dojść do zanieczyszczenia rąk;
  • zalecane jest stosowanie czystych rękawiczek jednorazowych oraz odzieży ochronnej ograniczających do minimum bezpośredni kontakt człowieka z produktem;
  • bezwzględne przestrzeganie zakazu pracy osób z objawami takimi jak: biegunka, wymioty, temperatura, kaszel, żółtaczka;
  • zapewnienie czystości i odpowiedniej jakości stosowanych pojemników, naczyń do zbioru;
  • opracowanie procedury dotyczącej mycia i dezynfekcji zanieczyszczonych powierzchni;
  • przeprowadzanie systematycznych szkoleń dla pracowników w zakresie higieniczno-sanitarnym.

W czasie trwania epidemii bardzo ważne jest zapewnienie wszystkim osobom zaangażowanym w prace polowe dostępu do toalet, wody i środków do mycia i dezynfekcji rąk.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności opublikował w dniu 9 marca 2020 r. stanowisko, iż zgodnie z aktualną wiedzą nie ma dowodów na to, że żywność może być źródłem lub pośrednim ogniwem transmisji wirusa SARS-CoV-2.

Targowiska i bazary

Zarządcy targowisk/bazarów powinni postępować zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 25.03.2020 r dla targowisk i bazarów, na których sprzedawana jest żywność, w celu zapobiegania zagrożeniu jakim jest ryzyko zakażenia COVID-19.

W ww. zaleceniach należy zwrócić szczególną uwagę na stosowanie właściwej higieny rąk (mycie i dezynfekcję) przez prowadzących sprzedaż, ale również obsługę targowiska i dostawców, a więc także rolników. Osoby, która ma objawy chorobowe, również ze strony układu oddechowego, nie powinny być dopuszczone do pracy. Należy stosować zasady bezpieczeństwa żywności i zapewnić aby zachowana została bezpieczna odległość klient-klient, klient-sprzedawca, sprzedawca-sprzedawca.

Wskazane jest też ograniczenie ilości punktów sprzedaży na targowisku, tak aby zapewnić odstępy między poszczególnymi stoiskami. Zgodnie z obwiązującymi aktualnie przepisami ilość osób przebywających na terenie targowiska powinna być nie większa niż do czterech osób przy jednym stoisku. Bardzo ważna jest dbałość o czystość i higienę całego targowiska, w tym zarządzanie odpadami,  wywóz śmieci, regularne sprzątanie, zintensyfikowanie mycia i dezynfekcji toalet. Wskazane jest ustalenie harmonogramów dezynfekcji obiektów ogólnodostępnymi środkami. 

Podstawa prawna:

  1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 697).

Źródła:

  1. Strona internetowa Głównego Inspektora Sanitarnego – www.gis.gov.pl.
  2. Podstrona Serwisu Rzeczpospolitej Polskiej: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – www.gov.pl/web/rolnictwo

Skomentuj