Dzień Strażaka – trzydziestolecie PSP!

Na mocy art. 30a ustawy o Państwowej Straży Pożarnej 4 maja obchodzony jest Dzień Strażaka. Jest to święto zarówno strażaków zawodowych, jak i ochotników. W ramach jego obchodów m.in. prezentuje się umiejętności strażaków, którzy biorą udział w różnego rodzaju zawodach, przedstawia się sprzęt strażacki oraz wręczane są cywilne odznaczenia, a także nominacje na wyższe stopnie oficerskie i aspiranckie.

O ustanowieniu 4 maja oficjalnym Dniem Strażaka w Polsce zdecydował Sejm w 2002 roku.

6 maja 2005 roku Izba uchwaliła nowelizację ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, w której znalazł się m.in. przepis formalnie wprowadzający to święto. Jest to wyraz uhonorowania służby strażaków.

4 maja jest powszechnie obchodzony na świecie jako Międzynarodowy Dzień Strażaka.

Tegoroczne krajowe obchody Dnia Strażaka połączone z trzydziestoleciem Państwowej Straży Pożarnej odbędą się 6 maja na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Transmisję Centralnych Obchodów Dnia Strażaka 2022 można obejrzeć na żywo pod linkiem:  https://www.youtube.com/watch?v=tsA7YiK4S5M

Podczas uroczystości obchodów Dnia Strażaka m.in. wręczane są nominacje, odznaczenia za zasługi na rzecz ochrony przeciwpożarowej, a także nagrody dla dzieci – „Młody Bohater” za to, że ocaliły bądź aktywnie przyczyniły się do ocalenia życia innych osób.

Ślubowanie strażaków

Podejmując służbę w Państwowej Straży Pożarnej, strażak składa ślubowanie według następującej roty:

Ja, obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, świadom podejmowanych obowiązków strażaka, uroczyście ślubuję być ofiarnym i mężnym w ratowaniu zagrożonego życia ludzkiego i wszelkiego mienia – nawet z narażeniem życia. Wykonując powierzone mi zadania, ślubuję przestrzegać prawa, dyscypliny służbowej oraz wykonywać polecenia przełożonych. Ślubuję strzec tajemnic związanych ze służbą, a także honoru, godności i dobrego imienia służby oraz przestrzegać zasad etyki zawodowej.

Na mocy rozporządzenia w sprawie ceremoniału składania ślubowania przez strażaków Państwowej Straży Pożarnej ślubowanie powinno odbywać się w miejscach o estetycznym wyglądzie z widocznym godłem Rzeczypospolitej Polskiej. Wskazane jest eksponowanie flagi państwowej, Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej lub sztandaru jednostki. Strażacy składający ślubowanie i uczestniczący w ceremonii występują w umundurowaniu wyjściowym. Ceremonia ślubowania rozpoczyna się w chwili przybycia przełożonego uprawnionego do przyjęcia ślubowania, zwanego dalej „przyjmującym ślubowanie” i przebiega według następującego porządku:

  • organizator podaje komendę „Baczność” i składa przyjmującemu ślubowanie meldunek o przykładowym brzmieniu: „Panie brygadierze, młodszy kapitan (nazwisko) melduje strażaków do ślubowania”,
  • po przyjęciu meldunku przyjmujący ślubowanie zwraca się do składających ślubowanie ze słowami „Czołem strażacy”. Składający ślubowanie odpowiadają „Czołem panie (stopień)”,
  • przyjmujący ślubowanie zajmuje miejsce obok godła Rzeczypospolitej Polskiej i wygłasza okolicznościowe przemówienie,
  • po zakończeniu wystąpienia przyjmującego ślubowanie organizator zwraca się do osób obecnych z prośbą o powstanie oraz podaje komendę „Do ślubowania”,
  • na komendę „Do ślubowania” wszyscy strażacy przyjmują postawę zasadniczą, a składający ślubowanie:
  1. jeżeli występują w nakryciu głowy – zdejmują je prawą ręką i przekładają do lewej, którą swobodnie opuszczają na całą długość; czapkę strażacy trzymają podszewką do siebie, orzełkiem do przodu, a kciuk lewej ręki mają wyciągnięty do przodu,
  2. podnoszą prawą rękę przedramieniem pionowo do góry, dłonią na wysokość oczu zwróconą w przód, z palcami ułożonymi tak jak do salutowania,
  • przyjmujący ślubowanie odczytuje kolejne części roty ślubowania, a składający ślubowanie powtarzają je głośno i wyraźnie,
  • organizator podaje komendę „Po ślubowaniu”, po której składający ślubowanie opuszczają rękę i przyjmują postawę swobodną, a następnie wkładają czapki; postawę swobodną przyjmują pozostali uczestnicy ceremonii.

Przyjmujący ślubowanie odczytuje kolejno stopnie, imiona i nazwiska strażaków składających ślubowanie. Wywołany strażak podchodzi i podpisuje formularz aktu ślubowania. Następnie przyjmujący ślubowanie składa podpis na akcie ślubowania i podaje dłoń strażakowi, wypowiadając zwrot „Witam w szeregach Państwowej Straży Pożarnej”, po czym strażak odpowiada „Ku chwale Ojczyzny” i wraca na poprzednie miejsce.

Po zakończeniu aktu ślubowania przyjmujący ślubowanie może udzielić głosu osobom zaproszonym i składającym ślubowanie w celu wygłoszenia okolicznościowego krótkiego wystąpienia.

Statystyki działań Straży Pożarnej w 2021 r.

W minionym roku strażacy interweniowali 579 722 razy: przy 106465 pożarach, 428046 miejscowych zagrożeniach, a także przy 45211(!) fałszywych alarmach. Wskutek pożarów życie straciło 516 osób.

W stosunku do roku 2020 odnotowano 3536 mniej interwencji, wtedy strażacy wyjechali do 128 738 pożarów, 413 854 innych miejscowych zagrożeń i 40 636 fałszywych alarmów, co przełożyło się na 583 228 akcji.

W grupie pożarów najwięcej interwencji dotyczyło:

  • 33869 – obiektów mieszkalnych,
  • 27798 – traw,
  • 9654 – środków transportu,
  • 2938 – lasów,
  • 2336 – obiektów produkcyjnych,
  • 2236 – obiektów użyteczności publicznej.

Ponadto strażacy byli wzywani do interwencji:

  • o charakterze medycznym – 94023 razy,
  • w związku z silnym wiatrem – 76068 interwencji,
  • przy wypadkach drogowych – 64993,
  • w związku z emisją tlenku węgla – 4417 razy,
  • na skutek opadów deszczu – 27578 razy,
  • o charakterze chemiczno-ekologicznym – 9394 razy,
  • budowlanych – 6550 razy,
  • w związku z opadami śniegu – 6540 razy,
  • na obszarach wodnych – 5423.

Najwięcej interwencji odnotowano w województwach:

  • mazowieckim – 83996,
  • śląskiego – 71656,
  • wielkopolskiego – 51432,
  • małopolskiego – 50002,
  • łódzkiego – 44301,
  • dolnośląskiego – 43572.

Pożary traw na łąkach i nieużytkach rolnych

Jak widać w powyższych statystykach problem wypalania traw stanowi ciągle wysoki procent interwencji strażackich. Mimo rozszerzania wiedzy i prowadzenia kampanii informacyjnych każdego roku w wyniku wypalaniu traw giną ludzie i zwierzęta. 

We wspólnym apelu Straż Pożarna oraz Lasy Państwowe podkreślają, że wypalanie traw niesie ze sobą spustoszenie dla fauny i flory. Pożary łąki, wbrew obiegowej opinii, nie użyźniają gleby, a wręcz przyczyniają się do jej wyjałowienia. Podczas pożarów niszczone są miejsca lęgowe wielu gatunków, palą się również zasiedlone już gniazda. W płomieniach giną owady, co przekłada się na zmniejszenie ilości zapylonych kwiatów, czego następstwem jest obniżenie plonów roślin. Wypalanie łąk niesie niebezpieczeństwo również dla dużych zwierząt, które ulegają zaczadzeniu lub przez zadymienie tracą orientację.

Według ustawy o ochronie przyrody zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów. Kodeks wykroczeń informuje o tym, że kto wypala trawy, słomę lub pozostałości roślinne na polach w odległości mniejszej niż 100 m od zabudowań, lasów, zboża na pniu i miejsc ustawienia stert lub stogów bądź w sposób powodujący zakłócenia w ruchu drogowym, a także bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.

Wszystkich zainteresowanych sprawami ochrony przeciwpożarowej zapraszamy do zapoznania się z Serwisem zawierającym bazę aktów prawnych z dziedziny ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2022 r. poz. 916 z późn. zm.)
  2. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1940 z późn. zm.)
  3. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2021 r. poz. 2008 z późn. zm.)
  4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 września 2001 r. w sprawie ceremoniału składania ślubowania przez strażaków Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. poz. 1227 z późn. zm.)

Źródło:

  1. sejm.gov.pl
  2. prezydent.pl
  3. https://www.gov.pl/web/kgpsp/
  4. https://www.gov.pl/web/kppsp-mysliborz/
  5. https://www.lasy.gov.pl/

Skomentuj