Przedemerytalna ochrona stosunku pracy
Pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę. Według obowiązującego prawa ochroną objęte są kobiety, które ukończyły 56 rok życia oraz mężczyźni, którzy ukończyli 61 rok życia. Działanie to ma na celu zachowanie stabilności stosunku pracy do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego.
Wyróżnia się dwa rodzaje wieku emerytalnego:
- powszechny wiek emerytalny,
- obniżony wiek emerytalny (dotyczy określonych grup zawodowych, np. górników).
Ochrona obowiązuje dla obu ww. przypadków, dotyczy wyłącznie rozwiązania umowy za wypowiedzeniem i przewidziana jest dla pracowników zatrudnionych na etacie, bez względu na jego wymiar. Przepisów dotyczących ochrony stosunku pracy w stosunku do osób w wieku przedemerytalnym nie stosuje się w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.
Zatrudnionemu przysługuje ochrona pod warunkiem, że jego okres zatrudnienia pozwala na uzyskanie prawa do emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Ochrona przedemerytalna nie przysługuje:
- zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych,
- pracownikom, którzy uzyskali prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy,
- pracownikom, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego brakuje mniej niż 4 lata, ale z jego osiągnięciem nie będą posiadali okresu pracy uprawniającego do emerytury.
Ochrona odnosi się wyłącznie do wypowiedzenia umowy dokonanego przez pracodawcę. Zatem umowa z takim pracownikiem może zostać rozwiązana w przypadku:
- upływu czasu, na jaki zawarta była umowa,
- rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia,
- porozumienia stron.
Pracodawca może wypowiedzieć warunki płacy lub pracy zatrudnionemu w wieku przedemerytalnym w przypadku:
- stwierdzenia orzeczeniem lekarskim utraty zdolności do wykonywania pracy,
- niezawinionej przez pracownika utraty koniecznych uprawnień do wykonywania pracy,
- wprowadzenia nowych zasad wynagradzania dla ogółu zatrudnionych pracowników lub dla grupy pracowników, do której należy chroniony pracownik.
W przypadku ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę lub jest nieuzasadnione, po interwencji pracownika sąd pracy orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia. Jeśli umowa już uległa rozwiązaniu, sąd orzeka o przywróceniu pracownika do pracy bez zmiany warunków pracy i płacy. W przypadku pracowników w wieku przedemerytalnym, sąd pracy nigdy nie orzeka o odszkodowaniu zamiast uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia pracownika do pracy. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy wypowiedzenie jest spowodowane ogłoszeniem upadłości lub likwidacji pracodawcy. Jeżeli rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem w wieku przedemerytalnym, przysługuje mu wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy.
Kiedy z przyczyn zależnych od pracownika, nie zgłosił on gotowości do podjęcia pracy w ciągu 7 dni od przywrócenia go do pracy, pracodawca może odmówić ponownego zatrudnienia tego pracownika.
Pracownikowi, który podjął zatrudnienie po przywróceniu go do pracy, wlicza się okres pozostawania bez pracy do okresu zatrudnienia, za który przyznano wynagrodzenie. Natomiast okres pozostawania bez pracy, za który wynagrodzenie nie zostało przyznane, nie jest uważany za przerwę w zatrudnieniu, która pociąga za sobą utratę uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego zatrudnienia.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320)
- Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 53 z późn. zm.)
Źródła pomocnicze:
- https://www.biznes.gov.pl
- https://zielonalinia.gov.pl/
- https://www.zus.pl/
Skomentuj