Rynek pracy na przestrzeni lat 2015 – 2020
GUS opublikował raport „Polska na drodze zrównoważonego rozwoju. Inkluzywny wzrost gospodarczy”, z którego to wynika, że na przestrzeni lat 2015-2020 nie odnotowano istotnych zmian aktywności zawodowej mieszkańców Polski. Na rynku pracy przybyło około 300 tys. osób pracujących, co przekłada się na ogólną liczbę 16,4 mln. Stopa bezrobocia osiągnęła jeden najniższych poziomów w UE zmniejszając się z 7,5% do 3,2%. Jak te dane prezentują się w obliczu zatrudnienia ze względu na płeć, niepełnosprawności, wiek czy miejsce zamieszkania?
Miejsce zamieszkania a stopa bezrobocia
Zarówno na wsi, jak i w miastach sytuacja się poprawiła. W niewiele wyższym stopniu zjawisko bezrobocia dotykało mieszkańców wsi niż miast. W 2020 r. stopa bezrobocia na wsi wynosiła 3,3%, a w miastach 3,1%. Poziom bezrobocia zmniejszył się we wszystkich województwach.
Poniżej porównanie stopy bezrobocia z 2015 r. ze stopą z 2020 r. z podziałem na województwa:
| 2015 r. | 2020 r. | |
| Polska ogółem | 7,5% | 3,2% |
| Dolnośląskie | 7,0% | 3,2% |
| Kujawsko-pomorskie | 8,0% | 3,1% |
| Lubelskie | 9,3% | 5,7% |
| Lubuskie | 6,3% | 5,4%* |
| Łódzkie | 7,7% | 3,1% |
| Małopolskie | 7,2% | 2,7% |
| Mazowieckie | 6,4% | 3,4% |
| Opolskie | 6,5% | 2,8% |
| Podkarpackie | 11,7% | 4,3% |
| Podlaskie | 6,9% | 2,8% |
| Pomorskie | 6,6% | 3,1% |
| Śląskie | 7,2% | 2,7% |
| Świętokrzyskie | 10,1% | 4,4% |
| Warmińsko-mazurskie | 9,4% | 3,1% |
| Wielkopolskie | 5,8% | 1,8% |
| Zachodniopomorskie | 7,5% | 3,3% |
*Stopa bezrobocia podana w przypadku woj. Lubuskiego odnosi się do końca sierpnia 2021 r. wg. danych GUS.
Aktywność zawodowa kobiet
Z przedstawianego raportu wynika, że na przestrzeni lat sytuacja kobiet na rynku pracy uległa poprawie. W latach 15-20 kobiety stanowiły 45% osób aktywnych zawodowo (osoba, która wykonuje pracę, za którą pobiera wynagrodzenie lub bezrobotny, lecz aktywnie szukający pracy i gotowy do jej podjęcia) i ponad 60% biernych zawodowo (osoby, które nie tworzą zasobów siły roboczej, czyli nie pracują i nie są bezrobotne). Współczynnik aktywności zawodowej wśród kobiet wynosił ok. 48% przy ok. 65% wśród mężczyzn. Na ten wynik wpływają m.in. różnice w wieku emerytalnym kobiet i mężczyzn. Jednak również wśród osób w wieku produkcyjnym aktywność zawodowa w 2020 r. wynosiła 73% wśród kobiet wobec 82% wśród mężczyzn. W 2020 r. do przyczyn bierności zawodowej kobiet w wieku 25-59 lat najczęściej należały: opieka nad dziećmi, chorymi osobami dorosłymi oraz inne zobowiązania osobiste.
W 2020 r. różnica w stopie bezrobocia między kobietami a mężczyznami była niewielka – 3,3% wobec 3,1%.
Zatrudnienie wśród młodych mam było niższe niż przeciętne wśród kobiet, a poziom zatrudnienia malał wraz z ilością posiadanych dzieci. Biorąc ten aspekt pod uwagę wskaźnik zatrudnienia na przestrzeni pięciu lat, w przeciwieństwie do ogólnych tendencji, zmalał.
W Polsce luka płacowa jest jedną z najniższych w UE. Różnica pomiędzy płacami kobiet a mężczyzn utrzymała się na podobnym poziomie, choć lekko się zwiększyła. W 2019 r. mężczyźni zarabiali średnio o 9% więcej niż kobiety, w 2015% ta różnica wynosiła ok. 7%. Największe dysproporcje odnotowano w branży finansowej i ubezpieczeniowej oraz w informacji i komunikacji, w tych działalnościach mężczyźni zarabiali blisko 30% więcej niż kobiety. Odwrotną sytuację zaobserwowano w transporcie i gospodarce magazynowej, budownictwie, gospodarowaniu ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją – w tych branżach kobiety zarabiały więcej od mężczyzn.
Niepełnosprawni na rynku pracy
Sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy nieco się poprawiła. W latach 2015 – 2020 stopa bezrobocia wśród nich obniżyła się z ok. 12% do ok. 5%, a wskaźnik zatrudnienia wzrósł z niecałych 15% do blisko 17%.
Wiek a aktywność zawodowa
Najniższy poziom aktywności zawodowej dotyczy młodych osób (kontynuujących naukę) – poniżej 25. roku życia oraz najstarszych, przechodzących na emeryturę.
Osoby wkraczające na rynek pracy mają najmniejsze szanse na znalezienie zatrudnienia. Jednak w latach 15-19 ich sytuacja uległa poprawie – stopa bezrobocia spadła z ok 20% do 10%, a współczynnik aktywności zawodowej się zwiększył. W roku 2020 r. z powodu pandemii sytuacja osób młodych na rynku pracy pogorszyła się, a wskaźnik zatrudnienia wśród osób w wieku 20-24 lata spadł z 56% w 2019 r. do 50% w 2020 r.
Aktywność zawodowa wśród osób powyżej 50. roku życia stopniowo maleje. Zjawisko to dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Jednak w latach 2015-2020 sytuacja sukcesywnie się poprawiała. Współczynnik aktywności zawodowej dla osób w wieku 50-64 lata zwiększył się z 56% do 62%, a wskaźnik zatrudnienia wzrósł z 53% do 60%. Również spadła stopa bezrobocia. Mimo poprawy wszystkich wskaźników aktywność najstarszych roczników na rynku pracy w Polsce jest jedną z najniższych w EU.
Źródło:
Skomentuj