Działania wynikające z oceny ryzyka zawodowego

Jednym z celów oceny ryzyka zawodowego jest eliminowanie zagrożeń lub ograniczanie ich skutków. Osiągnięcie tego celu jest możliwe przez podjęcie odpowiednich działań.

Podjęcie tych działań w sposób systematyczny i optymalny umożliwia plan działań korygujących i zapobiegawczych, opracowany na podstawie otrzymanych wyników oceny ryzyka zawodowego. Plan działań korygujących i zapobiegawczych powinien być poprzedzony analizą potrzeb wynikających z wyników oceny ryzyka zawodowego oraz analizą możliwości ekonomicznych i technicznych organizacji. Analiza ta powinna stanowić podstawę do ustalenia priorytetów w działaniach zmierzających do eliminowania lub ograniczania skutków zagrożeń, a w konsekwencji ograniczenia ryzyka zawodowego. Należy ocenić korzyści, jakie osiągnie w wyniku realizacji podjętych działań organizacja i jej pracownicy.

Podstawową zasadą, jaką należy się kierować podejmując działania zmierzające do ograniczania zagrożeń, jest eliminowanie zagrożeń, najlepiej u źródła, oraz stosowanie takich środków, które będą chronić jak najwięcej pracowników. W myśl tej zasady środki ochronne prowadzące do ograniczania zagrożeń powinny być stosowane w kolejności:

— środki techniczne eliminujące lub ograniczające zagrożenia u źródła,

— środki ochrony zbiorowej,

— środki organizacyjne i proceduralne,

— środki ochrony indywidualnej.

Plan działań korygujących lub zapobiegawczych powinien kończyć się analizą, której wynik powinien stwierdzać czy:

— proponowane działania doprowadzą i w jakim zakresie do osiągnięcia postawionego celu,

— po zrealizowaniu działań nie powstaną nowe zagrożenia, a jeżeli tak, to czy ryzyko z nich wynikające będzie do zaakceptowania,

— można wybrać inne, bardziej skuteczne środki,

— pracownicy będą akceptować podjęte działania i wynikające z nich zmiany.

Po realizacji działań, w celu sprawdzenia ich skuteczności, należy wykonać ponownie ocenę ryzyka zawodowego.

Cele wynikające z realizacji planu działań korygujących i zapobiegawczych można uznać za osiągnięte, gdy:

— zagrożenia będą zlikwidowane lub ryzyko przez nie powodowane zmniejszone,

— zastosowane środki ochrony będą możliwe do użycia w określonych sytuacjach,

— rodzaj zastosowanych środków ochrony jest odpowiedni i:

 – jest prawdopodobne, że będą one skuteczne i że nie będzie można ich obejść,

 – nie będą przeszkadzać przy wykonywaniu pracy,

 – ewentualne przewidywane straty przewyższą koszt zastosowania środków ochrony;

— informacje zamieszczone w instrukcjach pracy są wystarczające i zrozumiałe,

— wykonywanie pracy przy użyciu narządzi, maszyn i urządzeń jest zgodne z ich przeznaczeniem,

— pracownicy i inne osoby posiadają odpowiednie oraz wystarczające kwalifikacje, by  mogły być narażone na zagrożenia,

— istnieją odpowiednie dokumenty, że zalecane metody pracy są stosowane oraz realizowane są wymagane szkolenia,

— pracownicy są właściwie informowani o ryzyku resztkowym występującym w różnych fazach pracy na stanowisku,

— gdy istnieje potrzeba zastosowania środków ochrony osobistej, to będą one dostarczone, a dostarczanie ich, sposób użycia, wymagane przeszkolenie odpowiednio dokumentowane,

— zastosowane dodatkowe środki zabezpieczające, jeżeli jest to konieczne, są wystarczające.