Magazynowanie materiałów niebezpiecznych pożarowo

Magazynowanie materiałów niebezpiecznych wywołuje przede wszystkim zagrożenia pożarowe i wybuchowe. Ważne jest więc zapewnienie bezpieczeństwa osobom pracującym w magazynie, znajdującym się w pobliżu takich materiałów.

W magazynach, gdzie przechowywane są materiały niebezpieczne i łatwopalne istotne staje się zapewnienie bezpieczeństwa pożarowego.

Organizując ochronę ppoż. w magazynie należy zwrócić uwagę przede wszystkim na:

• Zachowanie odpowiedniej odległości materiałów od grzejników i punktów świetlnych,
• Zapewnienie wewnętrznych dróg komunikacyjnych i ewakuacyjnych,
• Wyposażenie pomieszczenia w podręczny sprzęt gaśniczy,
• Zapewnienie odpowiedniej organizacji przestrzeni magazynowej, która umożliwi sprawną ewakuację pracowników na wypadek pożaru.

Miejsce magazynowania materiałów stwarzających w normalnych warunkach duże prawdopodobieństwo pojawienie się pożaru lub wybuchu, powinno spełniać szczegółowe wymagania dotyczące materiałów niebezpiecznych pożarowo.

Materiałami niebezpiecznymi pożarowo są gazy palne, ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 55°C i materiały:

• wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne,
• zapalające się samorzutnie na powietrzu,
• wybuchowe i wyroby pirotechniczne,
• ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji,
• mające skłonności do samozapalenia,
• inne niż wymienione powyżej, jeśli sposób ich składowania, przetwarzania lub innego wykorzystania może spowodować powstanie pożaru.

Zasady przechowywania materiałów niebezpiecznych pożarowo

Przy przechowywaniu lub używaniu materiałów niebezpiecznych pożarowo należy:

1. Wykonywać wszystkie czynności związane z wytwarzaniem, przetwarzaniem, obróbką, transportem lub składowaniem materiałów niebezpiecznych zgodnie z warunkami ochrony przeciwpożarowej, określonymi w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, bądź zgodnie z warunkami określonymi przez producenta;
2. Utrzymywać na stanowisku pracy ilość materiału niebezpiecznego pożarowo nie większą niż dobowe zapotrzebowanie lub dobowa produkcja, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej;
3. Przechowywać zapas materiałów niebezpiecznych pożarowo przekraczający wielkość dobowego zapotrzebowania lub produkcji w oddzielnym magazynie przystosowanym do takiego celu;
4. Przechowywać materiały niebezpieczne pożarowo w sposób uniemożliwiający powstanie pożaru lub wybuchu w następstwie procesu składowania lub wskutek wzajemnego oddziaływania;
5. Przechowywać ciecze o temperaturze zapłonu poniżej 55°C wyłącznie w pojemnikach, urządzeniach i instalacjach przystosowanych do tego celu, wykonanych z materiałów co najmniej trudno zapalnych, odprowadzających ładunki elektryczności statycznej, wyposażonych w szczelne zamknięcia i zabezpieczonych przed stłuczeniem.

Ważne!

Zabronione jest przechowywanie materiałów niebezpiecznych pożarowo:

• w pomieszczeniach piwniczych,
• na poddaszach i strychach,
• w obrębie klatek schodowych oraz korytarzy,
• na tarasach, balkonach, loggiach,
• w innych pomieszczeniach ogólnie dostępnych.

W przypadkach przechowywania cieczy o temperaturze zapłonu poniżej 55°C w budynkach, w strefach pożarowych zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi dopuszcza się:

1. przechowywanie w jednej strefie pożarowej, zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi innej niż ZL IV i o przeznaczeniu innym niż handlowo-usługowe do 10 dm³ – cieczy o temperaturze zapłonu poniżej 21°C oraz do 50 dm³ cieczy o temperaturze zapłonu 21-55°C, a w mieszkaniach odpowiednio do 5 i 20 dm³ cieczy,
2. przechowywanie w pomieszczeniach handlowo-usługowych cieczy o temperaturze zapłonu 55°C w takiej ilości, że gęstość obciążenia ogniowego stworzona przez te ciecze nie przekroczy 500 MJ/m2;
3. przechowywanie w pomieszczeniach handlowo-usługowych stanowiących odrębną strefę pożarową cieczy palnych w ilościach większych niż określone w pkt 2, pod warunkiem spełniania przez te pomieszczenia wymagań techniczno-budowlanych dotyczących stref pożarowych produkcyjnych i magazynowych,
4. w pomieszczeniach handlowo-usługowych ciecze palne powinny być przechowywane w szczelnych naczyniach, zabezpieczonych przed stłuczeniem, a ich sprzedaż należy prowadzić bez rozlewania.

Co więcej podczas przechowywania cieczy o temperaturze zapłonu poniżej 100°C w garażach:

1. o powierzchni powyżej 100 m² jest dopuszczalne przechowywanie tych cieczy tylko wtedy, gdy są niezbędne przy eksploatacji pojazdu i są przechowywane w jednostkowych opakowaniach stosowanych w handlu detalicznym,
2. nie należy przelewać paliwa i napełniać nim zbiorników paliwa w pojazdach,
3. wolno stojących wykonanych z materiałów niepalnych o powierzchni do 100 m² jest dopuszczalne przechowywanie do 200 dm³ cieczy o temperaturze zapłonu poniżej 55°C,
4. o powierzchni do 100 m², innych niż wymienione w pkt 3 – jest dopuszczalne przechowywanie do 20 dm³ cieczy o temperaturze zapłonu poniżej 21°C lub do 60 dm³ cieczy o temperaturze zapłonu 21-100°C,
5. ciecze powinny być przechowywane w naczyniach metalowych lub innych dopuszczonych do tego celu, posiadających szczelne zamknięcia.

Gdzie przechowywać wyroby pirotechniczne?

Widowiskowe wyroby pirotechniczne przechowuje się w oddzielnych magazynach lub pomieszczeniach zaplecza, przeznaczonych wyłącznie do tego celu, wydzielonych ścianami wewnętrznymi i stropami o klasie odporności ogniowej odpowiednio co najmniej EI 60 i REI 60 i zamykanych drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30.

Jakie są zasady magazynowania gazów i paliw płynnych?

W strefie pożarowej, obejmującej tymczasowy obiekt budowlany lub teren, określanej tak jak strefa pożarowa składowiska, dopuszcza się użytkowanie i przechowywanie nie więcej niż 2 butli z gazem płynnym, o zawartości gazu do 11 kg każda, przy czym w przypadku butli turystycznych o zawartości gazu do 5 kg jego łączna masa zgromadzona w butlach nie może przekraczać 22 kg.

Możliwe jest także przechowywanie paliw płynnych klasy III, na potrzeby własne użytkownika, w zbiorniku naziemnym dwupłaszczowym o pojemności do 5 m³. Taki zbiornik powinien być usytuowany z zachowaniem następujących odległości:

• 10 m – od budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej,
• 5 m – od innych obiektów budowlanych i granicy działki sąsiedniej.

Przedstawione odległości mogą być zmniejszone o połowę, pod warunkiem zastosowania pomiędzy budynkiem lub obiektem a zbiornikiem ściany oddzielenia przeciwpożarowego o klasie odporności ogniowej co najmniej REI 120 zasłaniającej zbiornik od strony budynku lub obiektu.

Ważne!

1. Pomieszczenia magazynowe przeznaczone do składowania gazów palnych lub karbidu muszą spełniać wymagania określone dla pomieszczeń zagrożonych wybuchem,
2. Pomieszczenie magazynowe butli z gazami palnymi należy chronić przed ogrzaniem do temperatury przekraczającej 35°C,
3. Dopuszcza się sytuowanie na zewnątrz budynków produkcyjnych i magazynowych, w miejscu obudowanym z trzech stron pełnymi ścianami o klasie odporności ogniowej co najmniej REI 120, do dwóch wiązek butli z gazem palnym, zawierających maksymalnie po 16 butli każda, połączonych wspólnym kolektorem ze stacjami rozprężania,
4. Butle, o których mowa w ust. 3, zawierające gaz płynny, muszą być oddalone od najbliższych studzienek lub innych zagłębień terenu oraz otworów do pomieszczeń z podłogą znajdującą się poniżej przyległego terenu co najmniej o 3 m.

Należy pamiętać, że butle przeznaczone do przechowywania i transportu gazów palnych powinny być oznaczone zgodnie z Polskimi Normami. Dodatkowo butle gazów palnych powinny być przechowywane w pomieszczeniach przeznaczonych wyłącznie do tego celu.

Zasadą wynikającą z przepisów jest także to, że w jednym pomieszczeniu mogą być magazynowane butle:

• butle z gazami palnymi oraz z gazami niepalnymi, nietrującymi, z wyjątkiem gazów utleniających,
• butle opróżnione z butlami napełnionymi gazem palnym, pod warunkiem ich oddzielnego ustawienia.

Wszystkie butle z gazami palnymi, pełne lub opróżnione, posiadające stopy, należy ustawiać jednowarstwowo w pozycji pionowej, segregując je według zawartości. Natomiast butle z gazami palnymi nieposiadające stóp należy magazynować w drewnianych ramach w pozycji poziomej – dopuszcza się układanie butli w stosy o wysokości do 1,5 m.

Dodatkowo butle należy zabezpieczyć przed upadkiem, stosując bariery, przegrody lub inne środki ochronne, a zawory butli zabezpieczyć kołpakami.

Więcej przepisów dotyczących wymagań składowania oraz magazynowania butli z gazem płynnym mogą Państwo znaleźć w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 6 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy magazynowaniu, napełnianiu i rozprowadzaniu gazów płynnych (Dz. U. poz. 846, z późn. zm.).

Podstawa prawna:

1. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. poz. 719).