Pracownik na kwarantannie. Kto wypłaci wynagrodzenie?

Liczba osób będących na kwarantannie z powodu zagrożenia koronawirusem stale się powiększa. Wśród nich są także pracownicy, którzy mogli mieć kontakt z osobą potencjalnie zarażoną.

W związku z szerzącą się epidemią koronawirusa na świecie, rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 marca 2020 r., Polska 15 marca br. przywróciła tymczasowo kontrole graniczne osób przekraczających polskie granice państwowe oraz ograniczyła możliwość wjazdu na swoje terytorium.

Z zagranicy wjeżdżać do Polski mogą:

  • obywatele RP;
  • cudzoziemcy, którzy są małżonkami albo dziećmi obywateli RP, albo pozostają pod stałą opieką obywateli RP;
  • cudzoziemcy posiadający Kartę Polaka;
  • dyplomaci;
  • cudzoziemcy posiadające prawo stałego lub czasowego pobytu na terytorium RP;
  • cudzoziemcy posiadający prawo do pracy na terytorium RP, tj. cudzoziemcy uprawnieni do wykonywania pracy na takich samych zasadach co obywatele polscy;
  • cudzoziemcy posiadający zezwolenie na pracę, zezwolenie na pracę sezonową, oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium RP;
  • w szczególnie uzasadnionych przypadkach, nieuwzględnionych powyżej, komendant placówki Straży Granicznej, po uzyskaniu zgody komendanta głównego Straży Granicznej, może zezwolić cudzoziemcowi na wjazd na terytorium RP, w trybie określonym w ustawie z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;
  • cudzoziemcy, którzy prowadzą środek transportu służący do przewozu towarów.

Osoby przekraczające granice poddawane są kontroli sanitarnej. Po przekroczeniu granicy każda z nich zostaje zarejestrowana i przebadana. Następnie zostaje skierowana na obowiązkową 14-dniową kwarantannę domową. 

Kwarantanna nie dotyczy kierowców transportu towarowego. Transport towarów odbywa się bez przeszkód.

Kwarantanny nie przechodzą osoby:

  • z obszarów przygranicznych, które mieszkają w Polsce, ale pracują na co dzień w kraju sąsiednim;
  • kierowcy transportu kołowego – np. autobusów i busów.

W związku z powyższymi ustanowionymi przepisami, liczba osób, które będą musiały poddać się kwarantannie będzie znacząco rosła. Ale nie tylko osoby wracające z zagranicy m.in. z urlopu lub innego wyjazdu będą musiały poddać się kwarantannie. Zarządzić kwarantannę można także wobec osoby, która:

  • pozostawała w bezpośrednim kontakcie z osobą chorą;
  • prowadziła rozmowę z osobą z objawami choroby twarzą w twarz przez dłuższy czas;

oraz osoby mieszkającej w tym samym gospodarstwie domowym, co osoba chora lub w tym samym pokoju: hotelowym/ w akademiku.

Niemniej jednak decyzję o pozostaniu w kwarantannie ustala państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny.

Ustalanie kwarantanny oraz prawa do zasiłku chorobowego

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny może wydać decyzję o poddaniu kwarantannie lub izolacji osoby przebywającej na terytorium RP, jeśli jest ona zakażona, chora na chorobę zakaźną albo podejrzana o zakażenie lub chorobę zakaźną lub miała styczność ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego.

Decyzja państwowego powiatowego inspektora sanitarnego stanowi podstawę do wypłaty świadczeń z tytułu choroby na ogólnych zasadach. Zatem za czas nieobecności w pracy z powodu kwarantanny lub izolacji przysługuje wynagrodzenie za czas choroby lub zasiłek chorobowy, wypłacane przez płatnika składek lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Decyzja może być dostarczona do pracodawcy bądź do placówki ZUS po okresie kwarantanny lub izolacji.

Jeżeli lekarz leczący uzna, że w trakcie hospitalizacji, izolacji lub kwarantanny ze względu na stan zdrowia osoby poddanej tym obowiązkom uzasadnione jest orzeczenie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby i potwierdzi to wystawiając zaświadczenie lekarskie, jest ono dokumentem do ustalenia prawa i wypłaty świadczeń z tytułu choroby. Ocena, czy stan zdrowia uzasadnia wystawienie zaświadczenia lekarskiego, pozostaje w kompetencji lekarza.

Jeżeli będzie miała miejsce sytuacja, o której mowa w art. 35 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, czyli gdy lekarz przyjmujący do szpitala, miejsca izolacji lub odbywania kwarantanny, kierując się własną oceną stopnia zagrożenia dla zdrowia publicznego, podda osobę podejrzaną o zachorowanie, chorą na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną lub osobę narażoną na zakażenie hospitalizacji lub kwarantannie oraz badaniom, również w przypadku, gdy brak jest decyzji inspektora sanitarnego, a następnie ubezpieczony otrzyma decyzję państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, to ubezpieczonemu będą przysługiwały świadczenia z tytułu choroby. Jeżeli lekarz leczący uzna, że w trakcie hospitalizacji, izolacji lub kwarantanny ze względu na stan zdrowia uzasadnione jest orzeczenie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby i potwierdzi to wystawiając zaświadczenie lekarskie, ubezpieczony może ubiegać się o świadczenia z tytułu choroby na ogólnych zasadach. Ocena, czy stan zdrowia uzasadnia wystawienie zaświadczenia lekarskiego, pozostaje w kompetencji lekarza.

W przypadku gdy ubezpieczony dobrowolnie powstrzyma się od pracy i nie otrzyma zaświadczenia lekarskiego ani decyzji państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, nie przysługuje mu prawo do świadczeń pieniężnych w razie choroby.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy w zakresie zasad usprawiedliwiania nieobecności w pracy określonych przepisami prawa pracy. Zakład nie jest także właściwy do zajmowania stanowiska w sprawie możliwości zastosowania art. 210 § 1 Kodeksu pracy, który przewiduje prawo pracownika do powstrzymania się od wykonywania pracy, gdy wykonywana przez niego praca stwarza zagrożenie dla zdrowia lub życia innym osobom, ponieważ zagadnienie to dotyczy przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Pierwsze 33 dni świadczenie chorobowe wypłacane jest pracownikowi przez pracodawcę, a w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia – za okres niezdolności do pracy trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku. Ubezpieczonemu, który ukończył 50. rok życia, czternastodniowy okres wypłaty wynagrodzenia za czas choroby przysługuje począwszy od następnego roku kalendarzowego po roku, w którym ukończył ten wiek. Jeżeli pracownik przebywa na zwolnieniu chorobowy dłużej niż 33 dni (lub 14 dni) zasiłek chorobowy wypłacany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Większość pracowników otrzyma wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80% normalnego wynagrodzenia, które jednak może ulec obniżeniu do 70%, gdy pracownik przebywa w szpitalu.

Na chwilę obecną kwarantanna trwa 14 dni od momentu tzw. ostatniej styczności, a zatem kontaktu osoby zdrowej, która ma zostać poddana kwarantannie, z osobą chorą lub zakażoną. Kwarantanna może być jednak dłuższa (do 21 dni – na mocy ostatnio wprowadzonych przepisów). Wobec tej samej osoby kwarantanna może być zarządzona więcej niż jeden raz.

Kwarantanna a izolacja

Izolacja to odosobnienie osoby lub grupy osób chorych na chorobę zakaźną albo osoby lub grupy osób podejrzanych o chorobę zakaźną, w celu uniemożliwienia przeniesienia biologicznego czynnika chorobotwórczego na inne osoby.

Tymczasem kwarantanna to odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych.

Zalecenia Głównego Inspektora Sanitarnego

Główny Inspektorat Sanitarny wydał specjalne zalecenia, do których musi stosować się każda osoba odbywająca kwarantannę:

  • Nie opuszczaj domu.
  • Nie wychodź do sklepu.
  • Jeśli masz pod swoją opieką zwierzęta, to w miarę możliwości na czas trwania kwarantanny przekaż je pod opiekę rodzinie lub znajomym. Jeśli nie masz takiej możliwości, zwróć się telefonicznie o pomoc do gminy.
  • Nie spotykaj się z innymi osobami i nie zapraszaj ludzi do domu.
  • Jeśli mieszkasz z rodziną, w miarę możliwości ogranicz z nią kontakt i zachowaj bezpieczny odstęp wynoszący minimum 2 metry.
  • Używaj oddzielnych naczyń niż pozostałe osoby przebywające w mieszkaniu.
  • Jeśli masz możliwość, korzystaj z osobnej łazienki/toalety niż pozostali domownicy; jeśli nie masz takiej możliwości, po skorzystaniu z toalety/łazienki zdezynfekuj ją dostępnym środkiem czystości.
  • Wietrz mieszkanie kilka razy dziennie.
  • Zachowaj zasady higieny.
  • Często myj ręce i dezynfekuj powierzchnie dotykowe takie jak: blaty, klamki, ekrany telefonów.
  • Monitoruj temperaturę ciała minimum dwa razy dziennie.
  • W przypadku wystąpienia gorączki, kaszlu lub duszności niezwłocznie skontaktuj się telefonicznie ze stacją sanitarno-epidemiologiczną lub zgłoś się na oddział zakaźny, unikając transportu publicznego.
  • Udzielaj informacji o swoim stanie zdrowia dzwoniącym do ciebie pracownikom Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
  • W weryfikacji przestrzegania kwarantanny pomagają funkcjonariusze policji – mogą Cię odwiedzić w czasie kwarantanny.
  • W przypadku potrzeby skontaktowania się z lekarzem POZ, skorzystaj z teleporady. Lekarz może wystawić e-receptę i e-zwolnienie.
  • Lista placówek POZ udzielających teleporad jest dostępna na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia.

Za nieprzestrzeganie kwarantanny grozi mandat karny w wysokości 5000 zł.

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r.- Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 z późn. zm.);
  2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 645 i 1590);
  3. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 z późn. zm.);
  4. Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374);
  5. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie czasowego zawieszenia lub ograniczenia ruchu granicznego na określonych przejściach granicznych (Dz. U. poz. 435).

Źródła pomocnicze:

  1. www.zus.pl
  2. www.gis.gov.pl

Skomentuj