Umowa b2b – co to takiego?

Coraz częściej przeglądając oferty pracy natrafić możemy na propozycję umowy b2b. Co to takiego? Jakie warunki należy spełnić, aby móc zawrzeć taką umowę? Jakie są pozytywne i negatywne aspekty jej zawarcia?

B2B – co to znaczy?

B2B, czyli business to business oznacza umowę zawartą pomiędzy dwoma podmiotami gospodarczymi. Taka umowa zawierana jest pomiędzy dwiema stronami – zlecającym wykonanie usług, a osobą prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą (samozatrudnienie). Może się zdarzyć, że obecny pracodawca, z którym łączy nas umowa o pracę zaproponuje nam taki rodzaj współpracy.

Na wstępie należy jeszcze zwrócić uwagę na to, że pracodawca nie ma prawa w jakikolwiek sposób wymuszać na pracowniku założenia działalności gospodarczej celem zawarcia umowy o współpracy (b2b). W przypadku, kiedy pracownik odmówi zawarcia takiej umowy i z tego powodu zostanie rozwiązana z nim umowa o pracę, swoich praw powinien dochodzić w sądzie pracy. 

Samozatrudnienie co do zasady polega na tym, że pracownik rejestruje działalność gospodarczą, aby świadczyć usługi dla pracodawcy. Zakres obowiązków zazwyczaj jest taki sam jak w przypadku umowy o pracę.

Najbardziej popularne branże wśród których stosowana jest umowa b2b:

• copywriterzy;
• dziennikarze,
• prawnicy,
• projektanci,
• doradcy.

Dobre strony samozatrudnienia to m.in:

• osiąganie wyższych dochodów,
• elastyczne godziny pracy,
• organizacja pracy wg. własnych upodobań,
• partnerski charakter współpracy z pracodawcą,
• możliwość nawiązania współpracy z innymi podmiotami.

Negatywnymi stronami samozatrudnienia są m.in:

• brak płatnych urlopów,
• prowadzenie księgowości,
• dokumentowanie przychodów,
• niepłatne chorobowe,
• opłacanie składek zus,
• brak okresu wypowiedzenia,
• mniejsza stabilność zatrudnienia.

Umowa o współpracy, a umowa o pracę

Kodeks Cywilny nie określa pojęcia umowy o współpracy. Jednak stwierdza, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Co powinno znaleźć się w umowie b2b?

Umowa ta powinna być sformułowana w sposób precyzyjny i zrozumiały. Powinna zawierać m.in. poniższe dane:

• miejsce i data zawarcia umowy,
• określenie strony umowy,
• określenie przedmiotu umowy,
• dane osób reprezentujących z pełnomocnictwem i pełnymi danymi rejestrowymi,
• czas trwania umowy,
• określenie wynagrodzenia i sposobu płatności,
• określenie sposobu wypowiedzenia umowy,
• określenie sposobu postępowania w przypadku niewykonania zobowiązań,
• postanowienia końcowe, dotyczące m.in. formy zmiany umowy (np. zmiana umowy wymaga formy pisemnej).

W umowie o współpracy nie powinny znajdować się zapisy dotyczące:

• określenia miejsca i czasu wykonywania usług,
• przywilejów charakterystycznych dla umowy o pracę (np. urlop),
• wykonywania usług pod kierownictwem.

Jeżeli praca wykonywana w oparciu o umowę o współpracy posiada cechy umowy o pracę można wnioskować do sądu o zmianę stosunku pracy.

Według art. 281. § 1. kodeksu pracy:

Kto, będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu zawiera umowę cywilnoprawną w warunkach, w których powinna być zawarta umowa o pracę podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Zmiana stosunku pracy na drodze sądowej

Jak czytamy w Wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 września 2015 r., sygn. akt III AUa 1634/14:

Ze stosunkiem pracy mamy zatem do czynienia wtedy, gdy cechy właściwe temu stosunkowi prawnemu przeważają. Stosunek pracy nie zostaje nawiązany w sytuacji występowania cech sprzecznych z istotą tego stosunku.

(…) w świetle art. 22 § 1 i 1 ¹ k.p. sąd może ustalić istnienie stosunku pracy także wtedy, gdy strony w dobrej wierze zawierają umowę cywilnoprawną, lecz jej treść lub sposób realizacji odpowiada cechom stosunku pracy. Ponadto w świetle art. 22 § 1 ¹ k.p. oceny charakteru umowy należy dokonywać nie tylko na podstawie przyjętych przez jej strony postanowień, które mogą mieć na celu stworzenie pozoru innej umowy, lecz przede wszystkim na podstawie faktycznych warunków jej wykonywania. Dlatego też zastrzeżenie w umowie możliwości zastępowania się w pracy przez wykonawcę inną osobą nie odbiera jej cech umowy o pracę, zwłaszcza, gdy faktycznie takie zastępstwa nie miały miejsca, a inne cechy badanej umowy wskazują na przewagę cech charakterystycznych dla stosunku pracy.

Brzmienie wyżej przytaczanych artykułów:

Art. 22. § 1. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

• 1¹. Zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy.

Czego nie uznaje się za działalność gospodarczą?

Według art. 5b. pkt 1.  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Działanie we własnym imieniu i na własne ryzyko cechami działalności gospodarczej

Jak czytamy w Uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2015 r. sygn. akt III UZP 2/15:

(…) przy braku definicji ustawowej, na czym polega działalność gospodarcza, może ona przybrać formę (dozwolonej) działalności usługowej, tę zaś może stanowić stałe wykonywanie rodzajowo jednej umowy (usługi) także dla innego podmiotu na jego rachunek, aczkolwiek – co warto przypomnieć – cechą takiej działalności powinno być działanie we własnym imieniu i na własne ryzyko.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.)
2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 z późn. zm.)
3. Ustawa z dnia 26 lipca 1999 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.)
4. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 września 2015 r. Sygn. akt III AUa 1634/14
5. Uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2015 r. sygn. akt III UZP 2/15

Źródło:

1. https://www.biznes.gov.pl/