Zmiany w prawie dotyczącym środków ochrony indywidualnej

W związku z koniecznością wdrożenia do prawa krajowego przepisów zawartych w dyrektywie Komisji (UE) 2019/1832 z dnia 24 października 2019 r. opracowano projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Państwa członkowskie mają wprowadzić w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania dyrektywy 2019/1832 najpóźniej do dnia 20 listopada 2021 r. Załączniki dyrektywy zawierają wytyczne, które mają ułatwić pracodawcy dobór środków ochrony indywidualnej (ŚOI), w zależności od rodzaju działalności, przemysłu oraz występującego zagrożenia w miejscu pracy.

W dyrektywie zmieniono perspektywę postrzegania ŚOI. W pierwszym stadium mają być zagrożenia, które występują na stanowisku pracy. Punktem wyjścia, do tej pory były rodzaje ŚOI.  Wprowadzana zmiana nie wpłynie na przebieg doboru ŚOI i wymagania obowiązujące w tym zakresie. 

Dobór ŚOI powinien być dokonany stosownie do zagrożeń występujących w miejscu pracy, które zostały określone na podstawie oceny ryzyka zawodowego.

Zawartym w załączniku dyrektywy 2019/1832 tekstem zastępuje się załączniki I, II i III do dyrektywy 89/656/EWG.

Załącznik I – ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z CZĘŚCIAMI CIAŁA, KTÓRE MAJĄ BYĆ CHRONIONE PRZEZ ŚOI

Do zagrożeń chemicznych, biologicznych i fizycznych dodano Inne zagrożenia. W załączniku uwzględniono nowe rodzaje zagrożeń, które występują w na stanowiskach pracy, a także nazewnictwo, które stosuje się w odniesieniu do zagrożeń.

W odniesieniu do zagrożeń:

a) zmieniono rodzaje zagrożeń mechanicznych na następujące:

    • urazy spowodowane przez spadające lub wyrzucone przedmioty, zderzenie z przeszkodą i strumienie pod wysokim ciśnieniem,
    • upadki na skutek poślizgnięcia,
    • upadki z wysokości,
    • drgania,
    • statyczny ucisk na części ciała,
    • urazy mechaniczne (otarcia, ukłucia, cięcia, ukąszenia, rany – w tym rany kłute),
    • utknięcie lub zaplątanie.

b) w zagrożeniach termicznych wprowadzono pojęcia:

    • „wysoka temperatura lub ogień” zamiast „gorąco, ogień”,
    • „niska temperatura” zamiast „zimno”.

c) zagrożenia elektryczne podzielono na 2 rodzaje:

    • porażenie prądem (kontakt bezpośredni i pośredni),
    • ładunki elektrostatyczne.

d) pojęcie promieniowania niejonizującego uzupełniono o następującą informację:

„w tym światło słoneczne (inne niż światło bezpośrednie)”.

e) w zagrożeniach chemicznych dodano nanomateriały, a także zmieniono podział dotyczący aerozoli na poniższy:

    • cząstki stałe (pyły, opary, dym i włókna),
    • cząstki ciekłe (mgły i opary).

 Odnosząc się do płynów pojęcie: „chlapanie, tryskanie” zmieniono na:

„rozpryski, spryskanie, strumienie”.

f) wprowadzono nowy podział zagrożeń biologicznych na substancje zawarte w:

 – aerozolach:

    • cząstki stałe i ciekłe,

– płynach:

    • kontakt bezpośredni i pośredni,
    • rozpryski, spryskanie, strumienie,

–  materiałach, osobach, zwierzętach itp.:

    • kontakt bezpośredni i pośredni.

g) dodano „inne zagrożenia” podzielone na:

    • utonięcie,
    • brak tlenu,
    • brak widoczności.

Wprowadzono poniższy podział w odniesieniu do części ciała:

1) głowa:

    • czaszka,
    • cała głowa;

2) uszy;

3) oczy;

4) twarz;

5) układ oddechowy;

6) dłonie;

7) ramiona (części);

8) stopy;

9) nogi (części);

10) skóra;

11) tułów/brzuch;

12) część ciała;

13) całe ciało.

Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia wykaz części ciała oraz zagrożeń nie jest wyczerpujący.

Załącznik II – NIEPEŁNA LISTA TYPÓW WYPOSAŻENIA OCHRONY INDYWIDUALNEJ W ODNIESIENIU DO ZAGROŻEŃ, PRZED KTÓRYMI ZAPEWNIAJĄ ONE OCHRONĘ

Poza ujętymi rodzajami ŚOI we wcześniejszym brzmieniu załączniku uwzględniono rodzaje zagrożeń, przed którymi ŚOI mają chronić:

Wyposażenie zabezpieczające głowę:

    • hełmy lub czapki/kominiarki/nakrycia głowy, chroni przed:

urazami powodowanymi przez spadające lub wyrzucane przedmioty; kolizją z przeszkodą; zagrożeniem mechanicznym (ukłucie, otarcie); uciskiem statycznym (zmiażdżenie boczne); zagrożeniami termicznymi (ogień, wysoka temperatura, niska temperatura, gorące substancje, w tym roztopione metale); porażeniem prądem elektrycznym i pracami pod napięciem; zagrożeniami chemicznymi; promieniowaniem niejonizującym (promieniowanie UV, IR, promieniowanie słoneczne lub spawalnicze);

    • siatki na włosy chroniące przed zaplątaniem się.

Wyposażenie zabezpieczające słuch:

    • nauszniki przeciwhałasowe (w tym np. nauszniki przeciwhałasowe przymocowane do kasku, nauszniki redukujące hałas, nauszniki ze słuchawkami);
    • wkładki przeciwhałasowe (w tym np. wkładki przeciwhałasowe reagujące na poziom hałasu, wkładki przeciwhałasowe dostosowane do danej osoby).

Wyposażenie zabezpieczające oczy i twarz:

    • okulary, gogle i osłony na twarz (w stosownych przypadkach soczewki kontaktowe na receptę) chroniące przed: zagrożeniami mechanicznymi; zagrożeniami termicznymi; promieniowaniem niejonizującym (promieniowanie UV, IR, promieniowanie słoneczne lub spawalnicze); promieniowaniem jonizującym; aerozolami stałymi i cieczami stosowanymi w przemyśle chemicznym i biologicznym.

Wyposażenie zabezpieczające drogi oddechowe

    • urządzenia filtrujące chroniące przed: cząstkami stałymi; gazami; cząstkami i gazami; aerozolami stałymi lub płynnymi;
    • osprzęt izolujący, w tym z doprowadzeniem powietrza;
    • wyposażenie do samoratowania;
    • wyposażenie do nurkowania.

Wyposażenie zabezpieczające dłonie i ramiona

    • rękawice (włącznie z mitenkami i ochroną na ramiona) chroniące przed:

zagrożeniami mechanicznymi; zagrożeniami termicznymi (wysoka temperatura, płomień i niska temperatura); porażeniem prądem i pracami pod napięciem (antystatyczne, przewodzące, izolujące); zagrożeniami chemicznymi; czynnikami biologicznymi; promieniowaniem jonizującym i skażeniem promieniotwórczym; promieniowaniem niejonizującym (promieniowanie UV, IR, promieniowanie słoneczne lub spawalnicze); zagrożeniem wibracjami;

    • ochraniacze na palce.

Wyposażenie do ochrony stóp i nóg oraz ochrony antypoślizgowej

    • obuwie (np. buty, w tym w pewnych okolicznościach drewniaki, buty, które mogą mieć stalowe ochraniacze na palce) do ochrony przed:

zagrożeniami mechanicznymi; zagrożeniami związanymi z poślizgiem; zagrożeniami termicznymi (wysoka temperatura, płomień i niska temperatura); porażeniem prądem i pracami pod napięciem (antystatyczne, przewodzące, izolujące); zagrożeniem chemikaliami; zagrożeniem wibracjami; zagrożeniami biologicznymi;

    • zdejmowane ochraniacze podbicia chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi;
    • nakolanniki chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi;
    • getry chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi, termicznymi i chemicznymi oraz czynnikami biologicznymi;
    • akcesoria (np. kolce, raki).

Ochrona skóry – kremy ochronne

Kremów ochronnych można używać do ochrony przed:

    • promieniowaniem niejonizującym (promieniowanie UV, IR, promieniowanie słoneczne lub spawalnicze);
    • promieniowaniem jonizującym;
    • chemikaliami;
    • czynnikami biologicznymi;
    • zagrożeniami termicznymi (wysoka temperatura, płomień i niska temperatura).

Wyposażenie do ochrony ciała/innej ochrony skóry

Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości, takie jak wysuwane ograniczniki upadku, uprzęże pełne, uprzęże biodrowe, pasy ustalające pozycję podczas pracy i ograniczające przemieszczanie oraz linki ustalające pozycję podczas pracy, pochłaniacze energii, urządzenia samozaciskowe wraz z liną kotwiczną, urządzenia do regulacji lin, urządzenia kotwiczne, które nie są przeznaczone do stałego zamocowania i które nie wymagają zapinania przed użyciem, złącza, smycze, uprzęże ratunkowe.

Odzież ochronna, w tym na całe ciało (tj. kostiumy, kombinezony), na części ciała (tzn. getry, spodnie, kurtki, kamizelki, fartuchy, nakolanniki, kaptury, kominiarki) chroniąca przed:

    • zagrożeniami mechanicznymi;
    • zagrożeniami termicznymi (wysoka temperatura, płomień i niska temperatura);
    • chemikaliami; czynnikami biologicznymi;
    • promieniowaniem jonizującym i skażeniem promieniotwórczym;
    • promieniowaniem niejonizującym (promieniowanie UV, IR, promieniowanie słoneczne lub spawalnicze);
    • porażeniem prądem i pracami pod napięciem (antystatyczne, przewodzące, izolujące);
    • utknięciem lub zaplątaniem.

Kamizelki ratunkowe dla zapobiegania utonięciu i pomocy w utrzymywaniu się na powierzchni wody; ŚOI sygnalizujące wizualnie obecność użytkownika.

Załącznik III Niepełna lista działalności i sektorów działalności, które mogą wymagać stosowania środków ochrony indywidualnej

W załączniku zamieszczona została tabela, w której przedstawiono zagrożenia mogące występować w miejscu pracy.  Zagrożenia te przypisano do najbardziej narażonych na nie części ciała, a także wskazano przykładowe ŚOI. Wymieniono również przykłady działalności, w których konieczne może być użycie odpowiedniego rodzaju ŚOI, a także gałęzie przemysłu i sektory, w których może być konieczne zastosowanie danych ŚOI.

Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

Podstawa prawna:

  1. Dyrektywa Komisji (UE) 2019/1832 z dnia 24 października 2019 r. zmieniająca załączniki I, II i III do dyrektywy Rady 89/656/EWG w odniesieniu do dostosowań o charakterze czysto technicznym

Skomentuj