Pozorność zawarcia umowy o pracę – przykłady

O tym czy strony prawidłowo realizują stosunek pracy stanowi wykonanie umowy zgodnie z jej treścią – nie tylko wypłata wynagrodzenia, czy wpisanie się pracownika na liście obecności. Zdarza się, że organ rentowy (np. ZUS) i sądy weryfikują rzeczywisty charakter relacji pracodawca – pracownik. W jakich przypadkach można mówić o pozorności zawarcia umowy o pracę? W poniższym tekście przedstawiamy kilka przykładów.

Za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy

W myśl ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem poniższych punktów:

• Jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, o których mowa w ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca.

Według ust. 11 ww. ustawy: za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, zleceniobiorcami oraz z osobami fizycznymi, wskazanymi w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, o którejmowa w art. 6 ust. 1 pkt 4–5a, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

• Za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Według Kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Pozorność umowy o pracę