Przedwstępna umowa o pracę
Przedwstępna umowa zawierana jest przez strony, aby docelowo nawiązać stosunek pracy, mający nastąpić w przyszłości. Stosuje się ją, kiedy nie jest możliwe zawarcie umowy ostatecznej w danym czasie. Co powinno zostać uwzględnione w takiej umowie? Co w przypadku niewywiązania się z umowy?
Co powinna zawierać umowa przedwstępna?
Zawierając umowę przedwstępną strony zobowiązują się do zawarcia umowy docelowej (np. umowy o pracę), umowa taka powinna określać istotne postanowienia kolejnej umowy.
W Wyroku Sądu Rejonowego w Inowrocławiu IV Wydział Pracy Sygn. akt IV P 83/18 z dnia 05 listopada 2018 r. czytamy, że:
elementami koniecznymi umowy przyrzeczonej, zawartymi w przedwstępnej umowie o pracę są:
- określenie jej stron,
- zawarcie zobowiązania do nawiązania w przyszłości umowy o pracę,
- termin rozpoczęcia pracy,
- wynagrodzenie za pracę
- rodzaj pracy, jaki ma być wykonywany w drodze przyrzeczonej umowy o pracę.
Jest to minimalna treść umowy przedwstępnej, wymagana dla jej ważnego zawarcia. Umowa sprecyzowana w powyższy sposób –zdaniem Sądu- wywoła skutki zamierzone przez strony właściwe dla umowy przedwstępnej o pracę, a zwłaszcza zwiąże je węzłem obligacyjnym, przyznając w ten sposób wszystkie roszczenia z nim związane.
Niespełnienie wymogów dotyczących umowy przedwstępnej skutkuje jej nieważnością
Jak czytamy w Wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 31 lipca 2018 r. VIII Pa 119/18:
W umowie przedwstępnej, niezbędne jest więc określenie rodzaju pracy, terminu rozpoczęcia pracy oraz odpowiedniego wynagrodzenia pracownika. Niedochowanie tych wymogów oznacza, nawet pomimo formalnego podpisania stosownego dokumentu, że rokowania stron nie doprowadziły do zawarcia umowy przedwstępnej. W konsekwencji, żadnej ze stron nie przysługują jakiekolwiek roszczenia z jej tytułu.
Termin podpisania umowy docelowej
Jeśli w umowie przedwstępnej nie wyznaczono terminu, w którym powinna zostać zawarta umowa docelowa, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie, który wyznaczony został przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy docelowej.
W przypadku, kiedy obie strony mają takie uprawnienie i obie z niego skorzystały, za obowiązujący termin, uważa się ten, który został wyznaczony przez stronę, która jako pierwsza złożyła stosowne oświadczenie.
Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.
Uchylenie się od umowy
Zawarcie umowy przedwstępnej, a następnie uchylanie się przez stronę od zawarcia umowy docelowej, może prowadzić do:
- żądania naprawienia szkody, którą strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy docelowej (strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie określić zakres odszkodowania);
- dochodzenia zawarcia umowy docelowej, jeśli umowa przedwstępna spełnia warunki, od których zależy ważność umowy docelowej.
Za Wyrokiem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu IV Wydział Pracy Sygn. akt IV P 83/18 z dnia 05 listopada 2018 r.:
z zasady swobody umów wynika dopuszczalność zastrzeżenia przez strony przedwstępnej umowy o pracę dodatkowych postanowień umownych. (…) Postanowienia tego typu mają wpływ na trwałość więzi pomiędzy stronami umowy przedwstępnej, służą również zabezpieczeniu jej wykonania. Jedną z najczęściej stosowanych klauzul dodatkowych jest zastrzeżenie w umowie przedwstępnej analizowanej kary umownej. W przedwstępnej umowie o pracę wyznaczenie przez strony kary umownej pozwala na umowne określenie zakresu odszkodowania w przypadku uchylenia się przez którąkolwiek ze stron od zawarcia umowy przyrzeczonej. W przypadku zaistnienia takiej okoliczności strona poszkodowana będzie zobowiązana jedynie do wykazania, iż druga strona uchyliła się od zawarcia umowy przyrzeczonej o pracę oraz że w umowie przedwstępnej została określona kara umowna.
Przedawnienie umowy
Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym umowa docelowa miała być zawarta. Jeżeli sąd oddali żądanie zawarcia umowy docelowej, roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne.
Opracowane przez redakcję portalu Asystent BHP
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.)
Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 31 lipca 2018 r. VIII Pa 119/18
Skomentuj