Sejm/ Projekt nowelizacji ustawy o OSP skierowany do ponownych prac w komisji

Projekt noweli ustawy o ochotniczych strażach pożarnych w związku ze zgłoszonymi podczas drugiego czytania poprawkami został skierowany do ponownych prac w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych (AiSW). Poprawki dotyczyły m.in. zwolnienia od podatku dochodowego świadczeń ratowniczych.

Ustawa o ochotniczych strażach pożarnych weszła w życie 1 stycznia 2022 roku, a jej głównym celem było wprowadzenie świadczenia ratowniczego dla strażaków ochotników, którzy przez co najmniej 25 lat (w przypadku mężczyzn) oraz 20 lat (w przypadku kobiet) brali czynny udział w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych. Po roku funkcjonowania ustawy do Sejmu trafił poselski projekt jej nowelizacji.

Poseł PiS Paweł Hreniak przedstawiając w Sejmie sprawozdanie Komisji AiSW w sprawie projektu nowelizacji podkreślił, że w toku prac w podkomisji nad tym projektem zgłoszono 12 poprawek merytorycznych oraz poprawki legislacyjne. Kolejne poprawki zgłoszono na ostatnim posiedzeniu Komisji AiSW.

Przedstawiając stanowisko klubu PiS do projektu ustawy Hreniak podkreślił, że ustawa o OSP została dobrze przyjęta przez środowiska strażaków i „stanowi kamień milowy w dziedzinie zwiększenia bezpieczeństwa pożarowego”. Jednocześnie dodał, że każda ustawa wymaga pewnych poprawek i doprecyzowania.

Przypomniał, że celem nowelizacji jest doprecyzowanie przepisów, które poprawią sytuację członków OSP oraz samych stowarzyszeń, „które są jednymi z podstawowych podmiotów systemu bezpieczeństwa wewnętrznego”.

Mateusz Bochenek przedstawiając stanowisko klubu KO dziękował strażakom ochotnikom za ich działania. „Strażacy ochotnicy to bez wątpienia ludzie cieszący się ogromnym zaufaniem społecznym. (…) To właśnie oni reagują w przeróżnych sytuacjach kryzysowych wtedy, kiedy wybucha pożar, kiedy wyjeżdżają do wypadków samochodowych” – mówił. Dodał, że strażacy ochotnicy inicjują także wiele przedsięwzięć lokalnych.

Tomasz Tomaszewski (Lewica) zwrócił uwagę, że nowelizacja jest dobrym kierunkiem. Dodał, że pewne kontrowersje może budzić jednak zapis, że gmina może – stosownie do posiadanych środków finansowych – wspierać finansowo PSP w realizacji szkoleń. „Jest obawa taka, że te szkolenia będą w pierwszej kolejności dostępne dla strażaków z bogatszych gmin” – mówił. Tomaszewski zgłosił pięć poprawek, wśród nich znalazła się poprawka dotycząca zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych świadczenia ratowniczego.

Urszula Nowogórska (Koalicja Polska) podkreśliła, że jej klub od zawsze jest bardzo blisko druhów ochotników. „Zawsze podnosimy rękę za tymi rozwiązaniami, które wspierają działalność, rozwój i podnoszą bezpieczeństwo tej formacji, ale również naszych obywateli na terenie kraju. Tak samo będzie również w przypadku tej ustawy” – podkreśliła. Jednocześnie zgłosiła dwie poprawki, w tym poprawkę dotyczącą kwestii zwolnienia świadczenia ratowniczego od podatku.

Grzegorz Braun (Konfederacja) ocenił, że ustawa jest procedowana „pod jesienne wybory”. „Ta ustawa nie jest tak skandaliczna jak większość waszej twórczości i możemy się w niej dopatrzeć nawet jakichś +plusów dodatnich+” – mówił. Dodał, że upaństwawianie „wszystkiego od góry do dołu” jest procesem szkodliwym.

Tomasz Zimoch (Polska 2050) zwrócił uwagę, że zwolnienie od świadczenia pracy przysługuje jedynie strażakowi-ratownikowi OSP, ale nie przysługuje osobie, która ubiega się o status strażaka ratownika OSP na czas odbywania szkolenia z zakresu BHP i szkolenia podstawowego.

Wiceszef MSWiA Maciej Wąsik odpowiadając na pytania posłów wskazywał na wagę nowelizacji, która – jak mówił – koryguje pewne kwestie po roku funkcjonowania ustawy. Dodał, że świadczenie ratownicze jest waloryzowane, „tak jak waloryzowane są emerytury” i podlega, tak jak inne świadczenia, opodatkowaniu.

Wąsik zaznaczył, że rząd dla OSP i PSP zrobił wiele. Dodał, że planowane jest rozwinięcie ochrony przeciwpożarowej o nową kompetencję, tj. ratownictwo medyczne. „Wiemy doskonale, jak ważną rzeczą jest, żeby wszystkie osoby, które zajmują się ratownictwem, miały to ratownictwo medyczne na najwyższym poziomie” – mówił.

„Staramy się, aby do OSP napłynęła świeża krew, dlatego finansujemy i będziemy finansować młodzieżowe drużyny pożarnicze. W tym roku 40 mln zł na sprzęt i wyjazdy na obozy, na szkolenia będzie przekazane przez pana premiera Mateusza Morawieckiego” – powiedział.

Projektowane przepisy dadzą gminie możliwość wypłacania ekwiwalentu kandydatom na strażaków ratowników OSP, którzy brali udział w zabezpieczaniu obszaru chronionego właściwej jednostki ratowniczo-gaśniczej PSP.

Zgodnie z ustawą wysokość ekwiwalentu nie może przekraczać 1/175 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto ogłoszonego przez prezesa GUS w Monitorze Polskim. Wysokość ekwiwalentu w drodze uchwały – nie rzadziej niż raz na dwa lata – ustala właściwa rada gminy.

Propozycja zakłada także, że samorządy będą miały możliwość opłacania dodatkowych szkoleń i wydatkowania na nie środków z budżetów gminy. Nie będzie to obligatoryjne. Samorządy będą mogły także finansować wyżywienie dla strażaków ochotników w trakcie szkolenia, ale też w trakcie różnego rodzaju akcji.

W projekcie znalazło się też jednoznaczne wskazanie, że strażacy ratownicy OSP pełniący funkcję kierowcy po ukończeniu 65 lat – pod warunkiem posiadania aktualnych badań lekarskich dopuszczających do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych – mogą brać bezpośredni udział w działaniach i akcjach ratowniczych.

Zmiany dotyczą też wypłaty świadczeń ratowniczych dla strażaków ochotników, którzy przez co najmniej 25 lat (w przypadku mężczyzn) oraz 20 lat (w przypadku kobiet) brali czynny udział w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych. Obecnie, po waloryzacji, jest to ok. 230 zł miesięcznie.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami potwierdzeniem bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych w okresie przed 31 grudnia 2011 r. jest pisemne oświadczenie trzech świadków, z których przynajmniej jeden jest osobą, która pełniła funkcje publiczne lub była zatrudniona w urzędzie obsługującym organ administracji samorządowej w okresie, który ma potwierdzić bezpośredni udział wnioskodawcy w działaniach ratowniczych.

Nowelizacja ma usunąć wymóg pełnienia funkcji publicznej dla całego okresu, który świadek ma potwierdzić.

W projekcie nowelizacji znalazły się też kwestie związane z prowadzeniem ewidencji legitymacji dla strażaków ochotników oraz ewidencji osób wyróżnionych Odznaką Świętego Floriana „Za Zasługi dla Społeczności Lokalnej”.