Wypadki przy pracy w 2021 r. – ostateczne dane

W minionym roku osobą najczęściej poszkodowaną w wypadku przy pracy był mężczyzna, pracujący jako operator maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych, w wieku 30-49 lat ze stażem pracy krótszym niż 1 rok – wynika z raportu Głównego Urzędu Statystycznego. Publikowanie tych danych ma przysłużyć się poprawie BHP w firmach.

Prezentowane przez GUS dane dotyczą pracujących w gospodarce narodowej, z wyłączeniem pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie oraz jednostek budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego, w których informacje dotyczą tylko pracowników cywilnych.

W minionym roku zgłoszono 68777 osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy, w tym 219 poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych, a 375 w wypadkach ciężkich. W porównaniu do 2020 r. odnotowano wzrost ilości wypadków przy pracy o 9,6%, warto podkreślić również, że ilość wypadków śmiertelnych wzrosła o 15,3%.

Przyczyny wypadków przy pracy

Jak czytamy w raporcie Urzędu Statystycznego to właśnie rozpoznanie przyczyn niebezpiecznego zdarzenia jest początkiem działań zmierzających do poprawy warunków pracy. Analiza tych danych może być przydatna dla działań profilaktycznych i pozwala na formułowanie wniosków, które powinny być zależne głównie od przyczyn zaistnienia, a nie od skutków wypadku.

Najczęstszą przyczyną powodującą wypadki przy pracy było nieprawidłowe zachowanie się pracownika (60,8% wszystkich przyczyn), w tym niedostateczna koncentracja uwagi na wykonywanej czynności (25,7%) i zaskoczenie niespodziewanym zdarzeniem (23,6%). Nieprawidłowe zachowanie się pracownika było również najczęstszą przyczyną wypadków śmiertelnych i ciężkich (odpowiednio 35,2% oraz 39,3%).

Przyczyny wypadków w 2021 r. ogółem:

• nieprawidłowe zachowanie się pracownika – 84132,
• niewłaściwy stan czynnika materialnego – 11695,
• brak lub niewłaściwe posługiwanie się czynnikiem materialnym przez pracownika – 9573,
• niewłaściwe samowolne zachowanie się pracownika – 9260,
• niewłaściwa organizacja stanowiska pracy – 7827,
• niewłaściwa organizacja pracy – 5991,
• inne przyczyny – 5317,
• niewłaściwy stan psychofizyczny pracownika – 2409,
• nieużywanie sprzętu ochronnego przez pracownika – 2218.

Wypadkowość a rodzaj działalności

Wskaźnik wypadkowości (poza gospodarstwami indywidualnymi w rolnictwie) w 2021 r. wyniósł 4,75 (dla mężczyzn – 5,58, a dla kobiet – 3,79).

Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcji górnictwo i wydobywanie (15,61) oraz dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (13,43), a najniższy w sekcji informacja i komunikacja (0,67) oraz pozostała działalność usługowa (1,08).

Poszkodowani w wypadkach przy pracy według sektorów w 2021 r.:

Sektor	Poszkodowani ogółem	Poszkodowani w wypadkach śmiertelnych	Poszkodowani w wypadkach ciężkich
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo	855	10	10
Górnictwo i wydobywanie	2080	11	11
Przetwórstwo przemysłowe	23655	48	179
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę	646	4	8
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja	2222	9	13
Budownictwo	4108	53	66
Handel; naprawa pojazdów samochodowych	9089	20	30
Transport i gospodarka magazynowa	5777	37	21
Zakwaterowanie i gastronomia	816	2	4
Informacja i komunikacja	288	–	1
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa	418	1	–
Obsługa rynku nieruchomości	612	–	3
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna	952	3	2
Administrowanie i działalność wspierająca	2762	8	12
Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne	2784	4	5
Edukacja	3371	5	3
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna	7365	4	4
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją	621	–	1
Pozostała działalność usługowa	353	–	2

           

Wypadki przy pracy – podział na województwa

Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w województwach: podlaskim (6,48), opolskim (6,31) oraz warmińsko-mazurskim (6,16), a najniższy w województwie mazowieckim (3,62) i małopolskim (3,86). Jak to się przekłada na konkretne liczby?

Województwo	Wypadki przy pracy ogółem	Wypadki ze skutkiem śmiertelnym	Wypadki ze skutkiem ciężkim
Dolnośląskie	6243	21	36
Kujawsko-pomorskie	3902	6	18
Lubelskie	2973	10	11
Lubuskie	1750	3	9
Łódzkie	4390	10	29
Małopolskie	4724	16	25
Mazowieckie	8821	30	38
Opolskie	1851	6	20
Podkarpackie	2848	11	14
Podlaskie	2110	6	13
Pomorskie	4333	15	29
Śląskie	9966	37	40
Świętokrzyskie	1795	4	21
Warmińsko-mazurskie	2412	4	13
Wielkopolskie	7645	27	49
Zachodniopomorskie	3014	13	10

Wypadki zbiorowe

W 2021 r. zgłoszono 167 wypadków zbiorowych, które stanowiły 0,2% ogólnej liczby wypadków. W wypadkach zbiorowych zostały poszkodowane 372 osoby. Spośród osób poszkodowanych w wypadkach zbiorowych 4,8% poniosło śmierć, a 5,1% doznało ciężkich uszkodzeń ciała.

Charakterystyka poszkodowanego

W minionym roku wypadkom najczęściej ulegali mężczyźni – 62,9% ogólnej liczby osób poszkodowanych. Stanowili oni również większość wśród poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych (95,9%) oraz w wypadkach ciężkich (89,1%). Najwyższy udział mężczyzn poszkodowanych w wypadkach przy pracy odnotowano w sekcji przetwórstwo przemysłowe (41,9%), natomiast najwyższy udział kobiet odnotowano w sekcji opieka zdrowotna i pomoc społeczna (23,0%).

Najczęściej wypadkom ulegały osoby w wieku 30-39 lat oraz 40-49 lat (po 24,8% poszkodowanych), a najrzadziej osoby w wieku 17 lat i mniej (0,1% poszkodowanych). Wypadkom śmiertelnym oraz ciężkim najczęściej ulegały osoby w wieku 40-49 lat (odpowiednio 21,0% oraz 23,7%).

Wypadkom ulegali głównie pracownicy ze stażem pracy wynoszącym 1 rok i mniej (29,9% poszkodowanych).

Staż pracy również przekłada się na statystykę wypadków śmiertelnych i ciężkich.  Najczęściej dochodziło do nich wśród osób ze stażem pracy 1 rok i mniej (odpowiednio 35,2% i 30,9%), spośród których najwyższy udział osób poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych odnotowano w sekcji budownictwo (28,6%), a w wypadkach ciężkich – w sekcji przetwórstwo przemysłowe (50,9%).

Najwięcej osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy pracowało jako operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych (11,1% poszkodowanych ogółem) oraz jako robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (odpowiednio 10,4%).

Wypadkom śmiertelnym najczęściej ulegali kierowcy i operatorzy pojazdów (21,0%), a wypadkom ciężkim – robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (17,6%).

Źródło danych:

GUS