Wypadki przy pracy w pierwszej połowie 2022 r.

Główny Urząd Statystyczny opublikował dane, z których wynika, że w pierwszej połowie bieżącego roku zgłoszono 27900 osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy. Jest to ponad 2,5% więcej niż w I półroczu 2021 r. Udział osób poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych wyniósł 0,3% a w wypadkach ciężkich – 0,5%.  W jakich województwach i w jakich sekcjach najczęściej dochodziło do wypadków? Co było ich przyczyną? O tym w poniższym tekście.

Definicje

Według przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
• w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.

 Za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

Za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

Statystyka wypadkowa – pierwsze półrocze 2022 r.

Główny Urząd Statystyczny opublikował raport przedstawiający dane na temat wypadków przy pracy w pierwszej połowie bieżącego roku. Jako wskaźnik wypadkowości należy rozumieć liczbę osób poszkodowanych przypadających na 1000 pracujących. Do obliczenia wskaźnika przyjęto przeciętną liczbę pracujących obliczoną jako średnia arytmetyczna dwóch stanów (w dniu 31 grudnia 2021 r. i 30 czerwca 2022 r.).

Wskaźnik wypadkowości z podziałem na województwa.

Poszkodowani w wypadkach przy pracy na 1000 pracujących (z wyłączeniem gospodarstw indywidualnych w rolnictwie):

• Dolnośląskie – 2,10
• Kujawsko-pomorskie – 2,11
• Lubelskie -1,65
• Lubuskie – 2,00
• Łódzkie – 1,86
• Małopolskie – 1,35
• Mazowieckie – 1,34
• Opolskie – 2,20
• Podkarpackie -1,44
• Podlaskie – 2,00
• Pomorskie – 2,02
• Śląskie – 2,53
• Świętokrzyskie – 1,70
• Warmińsko-mazurskie – 2,46
• Wielkopolskie – 2,25
• Zachodniopomorskie – 2,32

Wskaźnik wypadkowości z podziałem na sekcje.

Poszkodowani w wypadkach przy pracy na 1000 pracujących według sekcji w I półroczu 2022 r. (z wyłączeniem gospodarstw indywidualnych w rolnictwie):

• Górnictwo i wydobywanie – 5,87
• Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja – 4,86
• Przetwórstwo przemysłowe – 3,18
• Opieka zdrowotna i pomoc społeczna – 3,15
• Transport i gospodarka magazynowa – 2,55
• Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę – 2,19
• Administrowanie i działalność wspierająca – 2,11
• Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 1,79
• Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne – 1,79
• Budownictwo – 1,75
• Handel; naprawa pojazdów samochodowych – 1,55
• Edukacja – 1,48
• Zakwaterowanie i gastronomia – 1,25
• Obsługa rynku nieruchomości – 1,18
• Pozostała działalność usługowa – 0,62
• Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 0,48
• Działalność finansowa i ubezpieczeniowa – 0,42
• Informacja i komunikacja – 0,28
• Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo – 0,26

Poszkodowani w wypadkach przy pracy według wydarzeń powodujących uraz w I półroczu 2022 r.:

• Zderzenie z/uderzenie w nieruchomy obiekt – 32,9%
• Uderzenie przez obiekt w ruchu – 19,5%
• Kontakt z przedmiotem ostrym, szorstkim, chropowatym – 17,9%
• Obciążenie fizyczne lub psychiczne – 15,5%
• Uwięzienie, zmiażdżenie – 7,8%
• Kontakt z prądem elektrycznym, temperaturą, niebezpiecznymi substancjami i preparatami chemicznymi – 3,3%
• Przejaw agresji ze strony człowieka lub zwierzęcia – 2,9%
• Tonięcie, zakopanie, zamknięcie – 0,1%
• Pozostałe – 0,1%

Przyczyny wypadków przy pracy w I półroczu 2022 r.:

• Nieprawidłowe zachowanie się pracownika – 61,1%
• Niewłaściwy stan czynnika materialnego – 8,1%
• Brak lub niewłaściwe posługiwanie się czynnikiem materialnym przez pracownika – 7,3%
• Niewłaściwe samowolne zachowanie się pracownika – 7,1%
• Niewłaściwa organizacja stanowiska pracy – 5,3%
• Niewłaściwa organizacja pracy – 4,2%
• Inna przyczyna – 3,8%
• Nieużywanie sprzętu ochronnego przez pracownika – 1,6%
• Niewłaściwy stan psychofizyczny pracownika – 1,5%

Poszkodowani w wypadkach przy pracy według czynności wykonywanej przez poszkodowanego w chwili wypadku w I półroczu 2022 r.:

• Poruszanie się – 38,9%
• Operowanie przedmiotami – 17,0%
• Transport ręczny – 14,6%
• Prace narzędziami ręcznymi – 12,0%
• Obsługiwanie maszyn – 8,7%
• Kierowanie/jazda środkami transportu/obsługa ruchomych maszyn i innych urządzeń- 5,8%
• Obecność – 3,0%

Poszkodowani w wypadkach przy pracy według umiejscowienia urazu w I półroczu 2022 r.:

• Kończyny górne – 43,8%
• Kończyny dolne – 35,8%
• Głowa – 9,9%
• Tułów i organy wewnętrzne – 3,5%
• Grzbiet, łącznie z kręgosłupem – 3%
• Całe ciało i jego różne części – 2,7%
• Szyja wraz z kręgosłupem szyjnym – 1,3%

Podsumowanie

Liczba osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy wzrosła, natomiast wskaźnik wypadkowości zmniejszył się w stosunku do I półrocza 2021 r. Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w województwie śląskim, a najniższy w województwie mazowieckim. Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcji górnictwo i wydobywanie. Dominującą grupą wydarzeń powodujących urazy było zderzenie z/uderzenie w nieruchomy obiekt (32,9%). Nieprawidłowe zachowanie się pracownika było przyczyną 61,1% wypadków przy pracy. Czynnością najczęściej wykonywaną przez poszkodowanego w chwili wypadku było poruszanie się (38,9%). 79,6% osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy doznało urazu kończyn.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1205 z późn. zm.).

Źródło danych: GUS