Zwolnienie od pracy z uwagi na siłę wyższą

W związku z koniecznością wdrożenia do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20.06.2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE. L Nr 188, str. 79), w kodeksie pracy pojawi się nowe uprawnienie pracownicze, dające możliwość uzyskania zwolnienia od pracy z uwagi na wystąpienie tzw. siły wyższej.  Według zamierzeń ustawodawcy, z uprawnienia tego pracownicy będą mogli korzystać od 1 sierpnia 2022 r.

Siła wyższa

Pojęcie siły wyższej pojawia się w różnych dziedzinach prawa najczęściej jako powód usprawiedliwiający niewykonanie obowiązku wynikającego z ustawy czy umowy. Przy czym, zarówno w prawie pracy jak i poza nim nie doczekało się ono oficjalnej definicji, czy też katalogu przykładowo określonych okoliczności mogących stanowić przejaw działania siły wyższej.

W orzecznictwie i doktrynie pojmuje się siłę wyższą w rozumieniu teorii obiektywnej, a więc jako nie dające się przewidzieć, nadzwyczajne zdarzenie pochodzące z zewnątrz, któremu nie można było zapobiec (samemu zdarzeniu lub jego skutkom), ani w żaden sposób go uniknąć, przy dołożeniu najwyższego stopnia staranności (por. m.in. uzasadnienie wyroku SN z 9.07.1962 r., I CR 54/62; wyrok SN z 20.02.1962 r., IV CR 521/61; wyrok SN z 26.08.1992 r., I PRN 36/92).